Yahudi kökenli Alman günlük yazarı. (D. 12 Haziran 1929, Frankfurt / Weimar Cumhuriyeti - Ö. 31 Mart 1945, Bergen / Belsen toplama kampı / Aşağı Saksonya / Nazi Almanyası). Doğum adı Anneliese Marie Frank.
II.
Dünya Savaşı yıllarında işgal altındaki Hollanda'daki hayatını yazdığı günlüğü
daha sonra Anne Frank'in Hatıra Defteri adlı günlüğü ile tanınmıştır.
Anne
Frank, 12 Haziran 1929 tarihinde Almanya'nın Frankfurt kentinde Edith ve
Otto'nun kızları olarak dünyaya geldi. Ailesi ona Annelies Marie Frank ismini
verdi. Adolf Hitler'in Nazi Partisi 1933'te federal seçimleri kazanmasının ardından
dört buçuk yaşındayken ailesiyle birlikte, hayatının çoğunu geçireceği Hollanda'nın
Amsterdam kentinde yaşadı. Mayıs 1940'ta Almanların Hollanda'yı işgaliyle
Amsterdam'da kapana kısıldı.
Babası
Otto Frank Frankfurt'ta kalmıştı ama Amsterdam'dan bir iş teklifi alınca oraya
taşındı. Pektin üreten bir firma olan Opekta Works'te çalışmaya başladı. Bu
dönemde annesi Edith aileye bir ev bulmak için Aachen ve Amsterdam'a gidip
geliyordu, sonunda Rivierenbuurt'taki Merwedeplein'da Yahudi-Alman göçmenlerin
yaşadığı bir mahallede bir daire buldu. 1933 Aralık sonunda Edith kızı Margot
ile eşinin yanına gitti. Anne, anneannesiyle birlikte kaldı, şubatta ailesiyle
Hollanda'da bir araya gelebildi.
Anne
Frank'ın saklanmış olduğu ev 1960 yılında müzeye çevrildi ve günümüzde müze
olarak hizmet vermektedir.
Tutuklanması ve
Ölümü
4
Ağustos 1944 sabahı Frank Ailesi'nin saklanmış olduğu Arka Ev, Nazi SS
subayları tarafından basıldı ve saklanan sekiz kişiyle beraber onlara yardım
eden Victor Kugler ve Johannes Kleiman tutuklandı. Saklanan sekiz kişi, önce
transit kamp olan Westerbork Toplama Kampı'na gönderildi. 3 Eylül 1944
tarihinde saklanan 8 kişi imha kampı olan Auschwitz'e transfer edildi.
Anne
ve ablası Margot, Kasım 1944 tarihinde Bergen-Belsen Toplama Kampı'na transfer
edildi. Bergen-Belsen'de yarı terk edilmiş olması ve temizlik koşullarının
yetersiz olması nedeniyle bitlerden 17.000 kişinin ölümüne neden olan tifüs
salgını başladı. Kız kardeşi Margot'un ölümünden üç gün sonra Anne Frank da 31
Mart 1945'te tifüs hastalığından dolayı bu kampta öldü.
Anne Frank'in
Hatıra Defteri
Anne
Frank, Temmuz 1942'de Yahudilere yapılan zulüm arttığı için ailesiyle birlikte
evdeki kütüphanenin arkasında gizli bir odaya saklanmıştı. Doğum günü hediyesi
olan günlüğüne, ailenin Ağustos 1944'te Gestapo tarafından tutuklanmasına kadar
geçen sürede yaşadıklarını düzenli olarak yazdı. Son yazısı 1 Ağustos 1944
tarihlidir.
Ailede
saklanan sekiz kişi arasından sadece babası Otto Frank hayatta kalmıştı. Babası
Ocak 1945'te Auschwitz'ın Kızıl Ordu tarafından kurtarılmasının ardından
Haziran 1945 tarihinde Amsterdam'a geri döndü ve kızlarına ulaşmaya çalıştı.
Anne'in
ölüm haberini aldıktan sonra Frank Ailesinin saklanmasına yardım eden Miep
Gies, Anne'in geri döndüğünde ona vermek için sakladığı günlüğü Otto Frank'a
ulaştırdı. Otto Frank günlüğü okuduktan sonra kızını hiç tanımadığını belirtmiş
ve bu günlüğün kopyasını profesör bir arkadaşına göndermişti. Yakın çevresinin
baskısıyla Otto Frank, günlüğü yayınlamaya karar verdi ve 1947'de günlüğü
yayımlattı. Günlük ilk başta 150 bin adet olarak basıldı. Anne'in günlüğü
günümüzde 60'tan fazla dile çevrildi ve en çok okunan kurgu olmayan kitap oldu.
Anne
Frank'in Hatıra Defteri ilk kez 1952'de The Diary of a Young Girl (Bir Genç
Kızın Günlüğü) adıyla İngilizceye çevrilmişti. Günümüzde 70'in üzerinde farklı
dilde yayımlanmıştır.
Bir
süre sonra Frances Goodrich ve Albert Hackett bu kitabı tiyatroya uyarladı ve
ilk kez Broadway Sahnelerinde oynandı. Daha sonra Münih Kommerspiele
Tiyatrosunda tek dekorlu bir tiyatro olarak Alman tiyatrocu Christia Keller
tarafından canlandırıldı.
Anne Frank Hatıralarının
Çeşitli Basımları:
Arka
Ev’den Hatıralar ve Hikayeler (2016)
Anne
Frank’in Hatıra Defteri (2018, 2019)
Anne
Frank'ın Günlüğü (2020)
Anne
Frank’ın Hatıra Defteri Daha Önce Yayınlanmamış Belge ve Fotoğraflarla (?)
The
Diary of a Young Girl (?)
Günlük'ten
Bir Bölüm:
"Aşağı
bakıyoruz, herkes birbirini yiyor sonra başımızı kaldırıyoruz. Yukarıda her şey
öylesine sakin, huzur dolu ki. Bu arada bizler yukarı çıkmamıza engel olan
karanlık bir ağla sarılmışız, önümüz de kurşun işlemez bir duvar. Üstümüze
geliyor. Yıkıldı yıkılacak, yıkılmadı daha ama yıkılacak. Elimden gelen ağlayıp
yakarmak."
(Anne
Frank'ın Hatıra Defteri, Sayfa 121)
KAYNAKÇA:
Selin Sevindiren / Anne Frank’ı ne kadar iyi tanıyoruz?
(salom.com.tr, 30 Ocak 2013), Anne Frank kimdir, nasıl ve ne zaman öldü? (haberturk.com,
26.06.2022), Anne Frank kimdir, kaç yaşında ve neden öldü? (cnnturk.com, 26.06.2022),
Anne Frank kimdir, kaç yaşında ve neden öldü? (milliyet.com.tr, 26.06.2022),Anne
Frank (tr.wikipedia.org, 26.06.2022), Anne Frank Kimdir? - Kitapları (kidega.com,
26.06.2022), Anne Frank kimdir, kaç yaşında ve neden öldü? (hurriyet.com.tr, 26.06.2022).