Salih Bozok

Milletvekili, Asker, Anı Yazarı, Siyasetçi

Ölüm
25 Nisan, 1941
Eğitim
Harp Okulu

Mustafa Kemal Atatürk’ün yaveri, asker, siyaset adamı, milletvekili, anı yazarı (D. 1881, Selanik - Ö. 25 Nisan 1941, Yalova). Mustafa Kemal ile önce mahalle, daha sonra da okul arkadaşlığı daha başlangıçta kaderini çizmiş oldu. İkisi de aynı okullarda okuduktan sonra aynı yıl Harp Okulunu bitirdiler. 

Salih Efendi jandarma sınıfına seçilmişti. Mustafa Kemal ise Akademiye devam edecek, kurmay olacaktı. Mustafa Kemal, Milli Mücadeleyi başlatmak üzere Anadolu'ya geçmeden önce ve Suriye Cephesi'nde bulunduğu sırada Salih Efendi'yi başyaver olarak yanına getirtti. Sürekli beraberlik böyle başladı ve Salih Bey yarbaylıktan emekliye ayrıldıktan sonra bile Mustafa Kemal'in yakınında kaldı.

Yüzbaşı Salih, Mustafa Kemal'in yanında, Heyeti Temsiliye'de görevli olarak Ankara'ya gitti. Mustafa Kemal Meclis Başkanı iken o da Meclis Başkanı başyaveriydi.

Mustafa Kemal Cumhurbaşkanı seçilince Yarbay Salih de Cumhurbaşkanlığı başyaveri oldu.

Yarbay rütbesinde ordudan istifa ettiğinde, o zamanki adı Bozok olan Yozgat'tan milletvekili seçildi; milletvekilliği 1939 seçimlerine kadar her dönemde yenilendi; bu arada Mustafa Kemal'in sofrasındaki yerini ve çevresindeki görevini de muhafaza ediyordu.

Salih Bey, bu dönemde İş Bankası'nın kurucuları ve hissedarları arasında yer aldı.

Mustafa Kemal'in ölümüyle Salih Bozok'un dünyası da yıkılmış oldu. Canına kıyma girişiminde bulunduysa da, kurtuldu. Milletvekilliği sürdüğü halde sağlık durumundan şikâyet ederek Yalova'ya çekildi ve 25 Nisan 1941 günü Yalova’da öldü.

Anıları oğlu Cemil S. Bozok tarafından babasına ilişkin anılarla birlikte yayımlandı (1985).

 

ESERLERİ (Anı):

 

Hep Atatürk'ün Yanında (Salih Bozok - Cemil S. Bozok, 1985), Yaveri Atatürk'ü Anlatıyor  (2001).

 

KAYNAKÇA: Hep Atatürk'ün Yanında (Salih Bozok - Cemil S. Bozok, 1985), Yaveri Atatürk'ü Anlatıyor  (2001), Milliyet Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (4. cilt, 1986), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (Cilt 12, 2019).

 

 

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör