Kimya Yüksek Mühendisi, İş Adamı, Bankacı, Yazar, Siyasetçi, Yapı ve Kredi Bankası Kurucusu, IX. Dönem Manisa Milletvekili (D. 1895, Preveze / Osmanlı Devleti (şimdi Yunanistan sınırları içinde) – Ö. 5 Mart 1991). Meclis kayıtlarında adı Arif Kâzım Taşkent olarak da geçer. Baba adı Mehmet Nakyettin, anne adı Müzeyyen.
Sinema yönetmeni Ömer Kavur’un dedesi, Esat Paşa ve Vehip
Paşa’nın amcasıdır. Yanya’ya Taşkent’ten göç ettiği için bu soyadı almıştır.
Henüz dokuz yaşındayken annesini
kaybetmişti. Braunschweig Technische
Hochschule'yi (1925), ardından ardından devlet bursuyla Almanya’da Kimya
Yüksek Mühendisliği Okulundan mezun oldu. Yurda yüksek kimya mühendisi olarak
döndü.
Askerliğini Çanakkale, İstanbul ve Batum’da yedek
subay olarak yaptı.
Almanya’da Ticaret Bakanlığı Sanayi Şubesi Memuru, Alpullu
Şeker Fabrikası Yöneticisi, Ticaret Bakanlığı Sanayi Müfettişi, Zonguldak Kömür
İşleri Genel Müdür Yardımcısı, Türkiye Şeker Fabrikası Genel Müdürü, Alpullu
(Kırklareli), Uşak, Eskişehir ve Turhal (Tokat) Şeker Fabrikaları Şirketi Genel
Müdürü, Doğan Sigorta AŞ Kurucusu, Yapı ve Kredi Bankası Kurucusu ve Yönetim
Kurulu Başkanı olarak görev yaptı.
1929 yılında Alpulu Şeker
Fabrikası’nın kuruluşunda önemli görevler üstlenmiştir. 1938 yılında oğlu
Doğan’ın ani ölümüyle oldukça sarsılır. Buna rağmen 6-7 yıl içinde Eskişehir Turhal Şeker Fabrikasının kuruluşunu
tamamladı. görevlendirildi. Bu fabrikaların müdürlüğünü yaptı ve Şeker Şirketi
genel müdürü oldu (1944).
Aynı yıl Yapı ve Kredi Bankası ile Doğan Sigorta Şirketini kurdu. Türkiye’nin
sermayesinde devletin tek kuruşu olmayan ilk özel bankası Yapı ve Kredi Bankasının yönetim kurulu başkanı
ve murahhas üyesi olarak yirmi yedi yıl çalıştı.
Doğan Kardeş Yayınları AŞ, Türk Halk Oyunları Yaşatma ve Yayma Tesisi,
Tifdruk Basımevi vb kurumlar kurdu.
Kâzım Taşkent, 1950 seçimlerinde DP’den IX. Dönem (1950-1954)
Manisa Milletvekili seçilerek TBMM’de yasama çalışmalarına katıldı. Ekonomi
Komisyonu Başkanı oldu. 16.02.1953’te milletvekilliğinden istifa ederek
bankacılık ve sigortacılık alanındaki çalışmalarına yoğunlaştı. Evli, 2 çocuk
babasıydı. Almanca, Az düzey Fransızca biliyordu.
Hakkında,2009 yılında Sadi Abaç’ın “Kâzım Taşkent ve Yapı ve Kredi Bankası”, 2014 yılında Hasan Ersel’in “Kâzım Taşkent, Yapı Kredi ve Kültür Sanat” adlı eserleri yayımlanmıştır.
Kitapları:
Duygularım Düşüncelerim İnançlarım (1988), Yaşadığım Günler (e kitap 2005, basılı kitap 2008).
KAYNAKÇA: Türkiye Ansiklopedisi 1 (1974), Sadi Abaç / Kâzım Taşkent ve
Yapı ve Kredi Bankası (2009), TBMM Albümü 2. Cilt 1950-1980 (2010),
Hasan Ersel / Kâzım Taşkent, Yapı Kredi ve Kültür Sanat (2014).
