Halkbilimi araştırmacısı, edebiyatçı,
yazar. 15 Kasım 1961, Aydın köyü / Ardanuç / Artvin doğumlu. Aslen Ardanuç
Sakarya köyü Gencogil sülalesindendir.
Örtülü Köyü İlkokulu, Ardanuç
Ortaokulu, Şavşat Lisesi (1978) ve Anadolu Üniversitesi Açık
Öğretim Fakültesi Sosyal Bilimler Bölümü (1994) mezunu. 1980 yılanda Kültür
Bakanlığında göreve başladı Artvin İl Halk Kütüphanesi Çocuk Kütüphanesi ve
Ardanuç Halk Kütüphanesinde çalıştı1995 yılında Rize ili Fındıklı ilçesi Halk
Kütüphanesine müdür olarak tayin edildi. 2000-2006 yılları arasında Kültür
Bakanlığı merkez teşkilatında geçici görevle çalışarak 2006 Nisan ayında emekli
oldu. Çeşitli dergilerde ve internet sitelerinde yayınlanmış yazıları
bulunmaktadır. Sempozyumlarda ve TRT de Artvin ve Ahıska halk kültürüyle ilgili
programlara konuk olmuş bildiri sunmuştur.
Halkbilimi alanındaki makalelerini; Erciyes, Millî
Folklor, Folklor-Halkbilim, Folklor-Edebiyat, Atabarı, Ahıska, Şavşat, Gurbet dergilerinde
yayımladı. İLESAM ve Türkiye Folklor Kurumu üyesidir.
Ülkü Önal İçin Ne Dediler?
“Türk Dünyası’nın alınterini, ve ‘gerçekleri’ni içeren,
tarih denen bir amaçla derlenip ölümsüzlüğe (başucu bir esere) ulaşan, 60 özgün
masal ve hikâye ile varılan bu yapıtta çok güzel ve işaret edilmesi gereken bir
özellik var: Arı dili! Otantikliği ve tarihî değerliliği.” (Hasan Mercan)
ESERLERİ:
Telif:
Bir Artvinlinin Gezi Notları - Ahıska’dan Batum’a (2020).
Derleme:
Kartallar Padişahı (Masal,
2001), Ardanuç-Ahıska Masalları ve
Halk Hikâyeleri (2004), Ardanuç-Ahıska
Mânileri ve Türküleri (2005), Ardanuç
ve Çevresinde Sülale Adları (2006), Ardanuç Masalları ve Halk
Hikâyeleri 3 (2008), Ahıska Masalları
(2008), Artvin Muhacirlik Hatıraları (2010), Artvin Yöresi Çocuk
Oyunları-Ankara (2012), Artvin Yöresi Yemekleri-Ankara (2013), Ahıska'dan
Sürgün Hatıraları (2014), Ardanuç, Şavşat ve Posof'tan Halk Hikayeleri ve
Masalları (2015), Şavşat, Ardanuç ve Yusufeli'den Masallar ve Halk Hikayeleri
(2017), Ardanuçlu İrfani - İrfan Gökdemir (2019), Bir Artvinlinin Gezi Notları
Anadolu'dan Ahıska ve Batum'a (Erzurum, 2020).
HAKKINDA: Behçet Dede / Ülkü Önal, Ardanuç-Ahıska Masalları ve Halk
Hikâyeleri (Karadeniz Araştırmaları, 2005), İsa Kayacan / (Van Postası, 15.2.2005),
Ülkü Önal / Ardanuç ve Çevresinde Sülale Adları (2006), İhsan Işık / Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, 2007), Anadolu'dan Ahıska
ve Batum'a: Bir Artvinlinin Gezi Notları (haber7.com, 08.03.2021).
Ülkü
Onal'ın kaleminden "Bir Artvinlinin Gezi Notları" kitabı Yusufeli
Belediyesi'nin yayınlarından çıktı. Anadolu'dan Ahıska ve Batum'a kadar birçok
yerin anlatıldığı kitap, geziseverler için önemli bir kaynak niteliğinde.
Ülkü
Onal'ın hazırladığı "Bir Artvinlinin Gezi Notları" kitabı Yusufeli
Belediyesi'nin yayınlarından çıktı. Anadolu'dan Ahıska ve Batum'a kadar birçok
yerin anlatıldığı kitap, geziseverler için önemli bir kaynak niteliğinde.
Yazarı,
kitabını şu sözlerle tanıtıyor:
Seyyah
gözüyle gezip seyahatname hazırlayıp okuyucularıma sunmak iyi olurdu ama şarklı
bir bayan için zor. Gezileri karşılayacak maddi güç de olmayınca daha da zor.
İlk Ahıska seyahatime çıkıp eve döndüğümde harçlığım bile kalmamıştı. Başka
diyarlar görmek insanın ufkunu açıyor ve dünyaya başka bir gözle bakmamızı
sağlıyor. Hareketli bir yapım var; uzun süre bir yerde oturamam. Seyahat etmek
benim yapıma uygun. yeni bir yer gördüm mü kendimi daha zinde ve mutlu
hissediyorum. Dağlara tırmanıp aşağıları seyretmek, göğe komşu olmak
kelimelerle anlatılmaz yaşanır. Bütün stresim gidiyor. Yaylalarda sisin
arasında kalmanın güzelliğini yaşamanızı isterim. Dört beş metre uzayan çeçil
peynirin yapıldığını görmenizi isterim. Bizim bir parçamız olup anlaşmayla
Rusların kucağına bıraktığımız Ahıska ve Batum'da dedem gibi konuşan yaşlıları
gördüğümde, yüreğimin derinliklerinde duyduğum acıyı tatmanızı isterim.
KAYNAK: Anadolu'dan
Ahıska ve Batum'a: Bir Artvinlinin Gezi Notları (haber7.com, 08.03.2021).
