17. Yüzyıl Osmanlı dönemi Diyarbekir valilerinden. (D. ? - Ö. Şubat-Mart 1687, İstanbul). Hersekli olup Kız Hüseyin Paşa olarak da bilinir. İbrahim Paşa’nın babasıdır. IV. Sultan Murat devrinde (1623-40) Enderun (Saray Okulu)’a girerek berberbaşı ve Mart 1664’te silah-dar-i şehriyarı oldu. Aynı yıl Nisan ayında Edirne Sarayı, Galata Sarayı ve İbrahim Paşa Sarayı’ndaki odaların, Topkapı Sarayı’ndaki büyük ve küçük odaların kapanmasına sebep olmuştur.
1669/70’de kendisine vezirlik verilerek Halep, ardından Erzurum, Mart 1671’de Bağdat, sonra ikinci kez Erzurum, Diyarbekir, Ağustos 1674’te Basra, 1676’da ikinci kez Diyarbekir ve 1677’de ikinci kez Basra valisi olarak görevlendirildi. Ardından görevden alınarak 1681’de Anadolu Müfettişi yapıldı. 1683’te üçüncü kez Erzurum ve sonra Temeşvar ve ardından üçüncü kez Diyarbekir Valisi, Engurus Serdarı ile 1686’da Boğaz Hisarı Muhafızı oldu. Şubat-Mart 1687’de öldü.
Kız Hüseyin Paşa, yumuşak huylu, çok cömert, hayırsever, nüktedan ve yetmişlik bir pirdi. Rumeli’de kâgir dükkânlar, camiler, okullar ve imaretler yaptırmıştır. Bağdat’ta Sat nehrinde yaptırdığı kemerler vardır. Kethüdası İvazi Ağayı Basra’ya sürerek malını müsadere edip Bağdat’ta bir cami yaptırdı.
KAYNAK:
Mehmed Süreyya / Sicill-i Osmanî (C. II, s. 197, 1996).
