Şair ve yazar. 1952, Dicle (Piran) /
Diyarbakır doğumlu. Mehmet Malmisanıj’ın asıl adı bilinmiyor. Kitaplarında
Malmisanıj imzasını kullandı. İlk ve ortaöğrenimini Diyarbakır’da, yükseköğrenimini
Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesinde tamamladı. Sekiz yıl kadar çeşitli
lise ve ortaokullarda öğretmenlik yaptı. 1982’de İsveç’e yerleşti. Sorbonne
Nouvelle Üniversitesinde (Paris) Etudes Iraniennes (İranî İncelemeler), Uppsala
Üniversitesinde İranî Diller, Linköping Üniversitesinde Halk Eğitimi Bölümünü
okudu. İsveç’te Göteborg Üniversitesinde yüksek lisans yaptı.
Birçok gazete ve dergide yazıları yayımlanan
Malmisanıj, Tîrêj (İzmir), Hêvî (Paris), Armanc (Stockholm),
Çarçira (Stockholm), Wan (Stockholm), Çira (Stockholm)
dergilerinde redaktörlük yaptı. 1979-80’de bir grup arkadaşıyla birlikte Tîrêj
(Işın) dergisini yayımladı. Bu dergi, Türkiye’de tümüyle Kürtçe olarak
yayımlanmış olan ilk sanat ve edebiyat dergisidir. 2003’te İstanbul’da Vate dergisinin
baş redaktörü olarak çalıştı.
Malmisanıj, daha çok Kürtçenin Kırmanc
lehçesiyle ve Türkçe yazdı. XIX. yüzyılın sonu ve XX. yüzyılın başlarında
yazılmış olan iki mevlitten sonra 1970’e dek Kırmanc lehçesiyle yazılı ürün
verilmemişti. Malmisanıj 1970’li yıllarda ülkede Kırmancca yazan ilk kişidir.
Kırmanccanın ilk sözlüğünü hazırlayıp 1987’de yayımladı. Farsça ve Türkçeden
Kırmanccaya öyküler çevirdi. Ehmedê Xasî ve Usman Efendîyê Babij’ın
mevlidlerini Arap harflerinden çeviriyazı yöntemiyle Latin harflerine aktardı.
Böylece yeni nesillerin bu iki şairi tanımasını sağladı. Bazı şiirleri İngilizce,
Fransızca ve İsveççeye çevrilmiş olan Malmisanıj’ın kitaplarından ikisi
Arapçaya çevrildi. 1995-2001 yılları arasında İsveç’teki Kürt Yazarları Derneği
başkanlığını yaptı. Aynı zamanda İsveç Yazarlar Birliği üyesidir.
Ödülleri:
İstanbul Kürt Enstitüsü, 2007’de Zana Farqînî’ye
verdiği Feqî Hüseyin Sağnıç Dil Ödülünü 2008 yılında Kürt tarihçi ve dilbilimci
Malmîsanij’a verdi.
ESERLERİ:
Araştırma-İnceleme: Kuzey
Kürdistan’da ve Türkiye’de Kürt Gazeteciliği 1908-1981 (1981), Yüzyılımızın
Başlarında Kürt Milliyetçiliği ve Abdullah Cevdet (1986), Said-i Nursi
ve Kürt Sorunu (1991), Folklorê Ma ra Çend Numûney (Kürtçe, 1991), Abdurrahman
Bedirhan ve İlk Kürt Gazetesi Kürdistan Sayı: 17 ve 18 (1992), Li
Kurdistana Bakur û Li Tirkiyê Rojnamegeriya Kurdî (1908-1992) (Mahmûd
Lewendî ile, 1992), Bitlisli Kemal Fevzi ve Kürt Örgütleri İçindeki Yeri
(1993), Cızira Botanlı Bedirhaniler ve Bedirhani Ailesi Derneğinin
Tutanakları (1994), Kırd, Kırmanc, Dımıli veya Zaza Kürtleri (1996),
Kürt Teavün ve Terakki Cemiyeti ve Gazetesi (1998), Kurdiskt
författarskap och Kurdisk Bokutgivning: Bakgrund, Villkor, Betydelse (1998,
İsveççe), İlk Legal Kürt Öğrenci Derneği Kürt Talebe-Hêvî Cemiyeti (2002),
Diyarbekirli Cemilpaşazadeler ve Kürt Milliyetçiliği (2004), Pîre û
Luye-Weqfa Kurdî ya Kulturî Li Stockholmê (Kürtçe, 2004), Rindê Kincan
Xo ra Dana (Kürtçe, 2004), Rindê Heywanan Nas Kena (Kürtçe, 2004), Rindê
Baxçeyê Kaloyî de (Kürtçe, Mehmet Uzun ile, 2004), Rindê Vana Ê Min a (Kürtçe,
Mehmet Uzun ile, 2004), Rindê û Keyeyê Xo (Kürtçe, Mehmet Uzun ile,
2004).
Şiir: Herakleitos
(1988).
Sözlük: Zazaca-Türkçe
Sözlük (1987), Ferhengekê Kirdkî-Pehlevkî-Kurmanckî (1997).
Sadeleştirme: Günlük Notlar
(1922-1925) (Celâdet Âli Bedirhan’dan, 1995).
KAYNAKÇA: Malmizsanj / Said-i Nursi ve Kürt Sorunu (2. bas. 1991),
Şevket Beysanoğlu / Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 3, 1997, s. 469),
Şeyhmus Diken / Bir Ailenin Dağılışı (Radikal Kitap, sayı: 204), Vitrindekiler
(Cumhuriyet Kitap, 1.7.1999), Vecdi Erbay / Dilin alanı ülkedir (söyleşi, Özgür
Politika, 21 Ekim 2003), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, 2007) - Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) - Ünlü Fikir ve Kültür
Adamları (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 3, 2013) - Encyclopedia of
Turkey’s Famous People (2013) - Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları
Yazarlar ve Sanatçılar (2014)..
