Gültekin Sâmanoğlu

Şair ve yazar (D. 2 Kasım 1927, Konya - 11 Nisan 2003, İstanbul). Asıl adı Gültekin Samancı’dır. 1948 yılından önceki ilk şiir denemelerinde Nuri Feh­mi Gültekin imzasını kullan­dı. İlkokulu Konya’da bitirdi. Babasının, ortaokulu dahi bulunma­yan çeşitli yerlerde memuriyet alması sebebiyle ortaöğreni­minin ilk yılını Konya’da, ikincisini İstanbul’da akrabalarının yanında okudu ve üçüncü sınıftan itibaren de Konya Askeri Ortaokuluna girerek sürdürdü. Kuleli Askerî Lisesi (1947), Harp Okulu (1949) mezunu. 1951-52 yılla­rı arasında meslekî bir kurs görmek üzere Almanya’ya gönderildi. Daha sonra İskenderun, Gaziantep ve İslahiye’de ordu donatım subayı olarak görev yaptı. 1959 yılında ordudan ayrılarak Turizm Bakanlığında çalışmaya başladı. Burada müşavirlik ve yayınlar müdürlüğü (1960) görevlerinde bulundu. İstanbul’da, kuruluşundan itibaren çalıştığı Basın İlan Kurumunda altı yıl genel müdür yardımcısı, otuz yıl genel müdür olarak görev yaptı.

“O Kadın” adlı ilk şiiri, 1948’de Çınaraltı dergisinde çıkmıştı. 1959 yılından itibaren şiirlerinin sürekli yer aldığı Hisar dergisi şairleri arasında yer aldı. Yazı kurulunun üyesi olarak derginin yönetimine de katıldı. Şiirleri ağırlıklı olarak bu dergide, ayrıca Türk Dili, Çağrı, Elif, Türk Yurdu, Türk Edebiyatı dergilerinde yayımlandı. İstanbul’da öldü ve Karacaahmet Mezarlığında toprağa verildi. Eşi Müzeyyen Samancı, oğlu Cüneyt Samancı ve kızı Gülay Pertez’dir.

“Gültekin’in şiirleri de Hisar’la birlikte geli­şip olgunlaştılar. Daha güzel, daha sağlam mısralar yazdı. Vezni, kafiyeyi bırakmadan yeni şe­killer aradı. İlk sayıda, bir evvelki kıt’anın son kelimeleri bir sonraki kıt’anın başında tekrarlanan değişik şekilli bir şiiri çıkmıştı. (…) Fakat, iyi etti de bu tarzı sık sık denemeye kalkmadı. O zaman monotonluktan kurtulması imkânsız olurdu, şüphesiz Gültekin de bunu düşünmüştür.

“Bütün gerçek sanatkârlar gibi, ince ruhlu, hassas yaratılışlı olan şairin eserlerinde şiirin ezelî ve ebedî mevzularını (gurbeti, aşkı, tabia­tı) bir iç ürpermesi halinde hissetmekteyiz. (…)

“Gültekin Sâmanoğlu ara sıra dünyamızın, hali, insanların kaderi üzerinde de düşünür. Ama bu düşünüş - zamanımızda moda olduğu gibi, cemiyet nizamını değiştirmek, aç mideleri galeyana getirmek gayesiy-le değil — şairce bir düşünüştür.” (Mehmet Çınarlı)

ESERLERİ:

ŞİİR: Alacakaranlık (1970), Uzun Vuran Gölge (1983).

İNCELEME: Cahit Sıtkı Tarancı (1971), Kemalettin Kâmi Kamu - Hayatı Sanatı ve Şiirleri (1986).

KAYNAK: Mehmet Çınarlı / Gültekin Sâmanoğlu (Hisar, c. 2, sayı: 33, 1953), Hisar (sayı: 29, Mayıs 1966), Mehmet Kaplan / Cumhuriyet Devri Türk Şiiri (1973, s. 500-505), TDE Ansiklopedisi (c. 7, 1976-98), Seyit Kemal Karaalioğlu / Resimli Türk Edebiyatçılar Sözlüğü (1982), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Abdullah Satoğlu / Gültekin Sâmanoğlu’nun Ardından (Türk Edebiyatı, Temmuz 2003, sayı: 357), Mehmet Nuri Yardım / Yazar Olacak Çocuklar (2004). Ayrıca hakkında GOP Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünde Yaşar Şimşek tarafından tez hazırlandı.

KAYNAK: İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).