Folklor ve halk edebiyatı araştırmacısı. 4
Temmuz 1945, Abdili köyü / Boğazlıyan / Yozgat doğumlu. İlkokulu köyünde,
ortaokulu Boğazlıyan’da bitirdi. Bursa Işıklar Askeri Lisesi, Atatürk
Üniversitesi Edebiyat Fakültesi TDE Bölümü (1967) mezunu. Konya’da bir yıl
öğretmenlik yaptıktan sonra Atatürk Üniversitesine halk edebiyatı asistanı
olarak girdi (1968). Doktorasını “Âşık Garip Üzerine Mukayeseli Bir
Araştırma” adlı tezi ile (1972) burada tamamladı. 1974 yılında Fransa’ya
giderek Paris’te Prof. Dr. Pertev Naili Boratav’ın yanında Sorbonne’daki
folklor metodolojisi ve halk edebiyatı ile ilgili ders, seminer ve
konferanslara katıldı. 1978 yılında atandığı EÜ Edebiyat Fakültesinde 1980’de “Tahir
ile Zühre” adlı tezi ile doçentliğe, 1986’da “Nasreddin Hoca Fıkraları”
çalışmasıyla profesörlüğe yükseldi. Dokuz Eylül ve Üniversitesinde ders verdi.
Ege Üniversitesinde Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsünün müdürlüğünü, Türk
Halk Bilimi (Folklor) Anabilim Dalının başkanlığını, Türk Dünyası Araştırmaları
Enstitüsünün müdürlüğü ile Türk Dil Kurumu Yürütme Kurulu üyeliğini sürdürdü.
İLESAM, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü ve TDK Bilim Kurulu üyesidir.
1992’de Azerbaycan Devlet Üniversitesi
tarafından kendisine fahri doktora unvanı verildi. Manas Destanı
eseriyle 1995’te Manas-1000 Nişanı’nı ve 1996’da TÜRKSAV Türk Dünyasına Hizmet
Ödülü ile Türkmenistan Mahdumkulu Ödülünü aldı. Halk hikâyeleri üzerine
araştırmalarıyla tanındı. 1990 yılında “Ege Bölgesi Sözlü ve Yazılı Kültür
Ürünlerinin Derlenmesi Projesi”ni tamamladı. Devlet Planlama Teşkilatınca
desteklenen ve destan metinlerinin yaklaşık yüz kırk büyük cilt halinde
yayınlanması planlanan “Türk Dünyası Destanlarının Tespiti, Türkiye Türkçesine
Aktarılması ve Yayımlanması Projesi”ni yürüttü. Yurtiçinde ve yurtdışında pek
çok kongre ve konferansa katıldı, Türkçenin yanında Fransızca ve Rusça
makaleleri yayımlandı. Prof. Dr. Fikret Türkmen’in Âşık Garip adlı
kitabı kısaltılarak İtalyancaya çevrildi.
ESERLERİ:
Âşık Garip Hikâyesi Üzerine Mukayeseli Bir
Araştırma (1974), Tahir ile
Zühre Hikâyesi (1983, ilaveli 2. baskı, 1998), Aziya (Kâmil V.
Nerimanoğlu ve M. Öner ile birlikte, 1992), Letâif-i Nasreddin Hoca (Burhaniye
Tercümesi -İnceleme, Şerh (1989; ilaveli 2. baskı 1998), Türk Halk
Edebiyatının Ermeni Kültürüne Tesiri (1992, Prof.Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu
ve Mustafa Öner ile birlikte), Sahada Folklor Deneme Teknikleri (1992),
Manas Destanı Üzerine İncelemeler - Çeviriler I (1995), Manas Destanı (Alimcan
İnayet’le, 1995), Türk-men Şiiri Antolojisi (Gurbandurdı Geldiyev’le,
1995), Halkbilimi Yöntemi (K. Krohn J. Krohn’dan, Günsel İçöz’le, 1995),
Nasreddin Hoca Latifelerinin Şerhi (Burhaniye Tercümesi, 1999).
ÇEVİRİ: Halk Bilimi Yöntemi (K. Krohon
J. Krohon’dan, 1995).
