Araştırmacı-yazar
(D. 30 Nisan 1911, Fatih / İstanbul - Ö. 5 Temmuz 2004, İstanbul).
İtalyan Ortaokulu (1929), Saint Michel Fransız Lisesi (1932), Galatasaray
Lisesi (1933), İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı
Bölümü (1938) mezunu. Bitirme tezi “Miracnâme”, doçentlik tezi: “Abdülhak
Hamid’in Dili ve Üslubu” (1941).
İstanbul
Üniversitesinde (1941-43) başladığı öğretim üyeliğini; Londra (1943-48,
1950-54), Oxford (1948-50), İstanbul (1954-70), Şikago (1970-74) ve Boğaziçi
(1977-85) üniversitelerinde sürdürdü. Ayrıca Tübingen (Almanya), New York ve
Columbia (ABD), Mc Gill ve Toronto (Kanada) üniversitelerinde misafir profesör
olarak görev yaptı. Yayımlanan ilk yazısı İslâm Ansiklopedisi’nin II.
cildinde (1943) yer alan Bay maddesidir.
ESERLERİ:
ARAŞTIRMA-İNCELEME:
Pabuççu Ahmed’in Garip Maceraları (sadeleştirme, 1961), Eski Türk
Edebiyatında Nesir (1964), Eski Türk Edebiyatında Nazım (2 cilt,
1966-67), Saltukname (1974), Kısa Türk Öyküleri Antolojisi
(1978).
YABANCI
DİLLERDE: I. Palario Pei Sultani, Topkapı (İtalyanca), Türkish Verse
(Nermin Menemencioğlu ile, 1975).
Ayrıca H.C. Hony
ve A.D. Alderson ile hazırladığı İngilizce-Türkçe sözlükleri de yayımlanmıştır.
HAKKINDA: Journal of Turkish Studies-Türklük Bilgisi
Araştırmaları (Fahir İz Armağanı, 1990), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda
İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü
(gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (2001), Hocaların Hocası Fahir İz Vefat
Etti (Hürriyet, 6.7.2004), M. Orhan Okay / Merhum İz Hoca (Zaman, 11.7.2004).