Bedri Baykam

Ressam, yazar. 26 Nisan 1957, Ankara doğumlu. CHP milletvekili Dr. Suphi Baykam'ın oğludur. İki yaşında resim yapmaya başladı. Altı yaşında Ankara, Bern ve Cenevre'de ilk eserlerini sergiledi. İstanbul Fransız Lisesine gitti, Paris Pantheon Sorbonne Üniversitesi (1979) mezunu. Sorbonne Üniversitesinde İşletme Fakültesinde yüksek lisans yaptı. Paris’teyken aynı süreçte L’Actorat adlı bir özel okulda aktörlük eğitimi aldı. 1980 yılında Amerika'ya taşınan sanatçı, 1984'e kadar California College of Arts and Crafts'ta resim ve sinema eğitimi gördü. 1987 yılına kadar Amerika'da kalan Baykam, bu süre içinde de San Francisco, New York, İstanbul ve Paris’te sergiler açmaya devam etti.

1987'de atölyesini İstanbul'a taşıyarak 100’e yakın kişisel sergi açtı, birçok grup sergisine katıldı, birçok kısa metrajlı film ve video filmleri çekti, kısa ve uzun metrajlı filmlerde aktörlük yaptı. Sosyal demokrat üç partinin birleşmesini sağlamak amacıyla kurulan Taban Operasyonu hareketine katıldı, 1995 yılı CHP kurultayında, CHP Parti Meclisi üyeliğine seçildi ve bu göreve üç sene boyunca devam etti. 2003 yılında CHP kurultayında partinin Genel Başkan adayı oldu. Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği, Plastik Sanatlar Derneği (kurucu, bir dönem 2. başkanı) üyesidir.

Güneş, Tempo, Siyah-Beyaz, Cumhuriyet, Aydınlık ve Akşam’da köşe yazarlığı yaptı. Sonraki yıllarda İleri ve Türk-Solu dergileriyle Cumhuriyet gazetesinde siyasi makaleler yazdı. Prima TV’de “Dönemin Rengi” isimli bir kültür tartışma programını üç yıl boyunca hazırlayıp sundu, Artist-Skala sanat dergisinin iki yıl genel yayın yönetmenliğini üstlendi.

Hakkında, 1999’da İstanbul’da, kırk yıllık sanat serüvenini ele alan retrospektif sergisi açıldı; Amerikalı yönetmen Stefan R. Svetiev’in “This Has Been Done Before” isimli bir belgesel film hazırlandı, Boyut Yayın Grubu tarafından  “I’m Nothing But I’m Everything” isimli geniş monografi yayımlandı. Yeni Dışavurumculuk akımının öncülerinden olan ve ayrıca yaptığı multi-medya enstalasyonları (Livart) ve kolajlı siyasi sanat eserleriyle de tanındı.

“Ressam-yazar Bedri Baykam’ın Aralık ayında çıkan 12. kitabı ve ilk romanı olan “Kemik” 3. baskısını yaptı. “Kemik” bir ilk roman olmanın çok ötesinde ve önemli bir edebiyat deneyimi. Genel olarak “yaşamın” sorgulandığı roman yalnızca “yaşamın gizemi” ve “yaşamın nedeni”ni araştıran ve irdeleyen çok boyutlu yapısı için mutlaka okunmalı. Bunun yanısıra bir büyük sanatçının-düşünürün, Bedri Baykam’ın bu kez içimizi, ruhumuzun derinliklerini değerlendiren bakış açısını ifade etmesi bakımından çok önemli ve ciddiye alınması gereken bir büyük yapıt.

Yani genel değerlendirmenin tersine, bence amacı seks değil “yaşam” olan, “yaşamın gizemi” olan bir yapıt. Cinselliğin değil, cinselliğin ruhumuzdaki ve yaşam bütünü içindeki yerini sorgulayan bir çalışma.” (Barbaros Sağdıç)

ESERLERİ:

ROMAN: Kemik (2000).

ARAŞTIRMA: Boyanın Beyni (1990), 27 Mayıs İlk Aşkımızdı (1994), Mustafa Kemaller Görev Başına (1994), Ödünsüz Laik Türkiye (1995), Maymunların Resim Yapma Hakkı (İngilizce, 1994; Türkçe, 1999), Geçici Anlar Kalıcı Tatlar (1996), Gözleri Hep Üzerimizde (1997), Dönemin Rengi (1997), 1968’i Hatırlıyorum (1997), 68'li Yıllar Eylemciler (1998), 68'li Yıllar Tanıklar (1999),  Küba ve Binyılın Son Süvarisi Che (1999), Geçici Anlar Kalıcı Tatlar, Ordu Satranç Oynarken (2001), Ah Abi İlhan'ı Bi Oynatsalardı (2002), Binyıl Kırılması-Dün ve Yarın Mercek Altında (2002), Korku İmparatorluğuna Son (2003), Kemalizmin Yeni Yüzyıla Köprüsü (2004). Sanat Üzerine, Politika Üzerine,

KAYNAKÇA: Biçimleme, Görsel Algının Gelişim Sorunları Ve Bedri Baykam (1964), Boyut Yayın Grubu / I’m Nothing But I‘m Eveything (Ben Hiçbir Şeyim Ama Her Şeyim) (1999), Vitrindekiler / 68’li Yıllar (Cumhuriyet Kitap, 4 Şubat 1999), Nadine Kibanda / Maymunların Resim Yapma Hakkı (NKA African Art, 2000), David Apllefield / Kemiğine Kadar Bedri Baykam ve Kemik (Frank Magazine, 2001), Binyıl Kırılması-Dün ve Yarın Mercek Altında (Cumhuriyet Kitap, 7.3.2002), Aslı Örnek / Ah Abi İlhan'ı Bi Oynatsalardı (Radikal Kitap, 22.10.2002), Dişi Entrikalar (2002), Boya Dışı ve Ötesi Bedri Baykam (2003), Korku İmparatorluğuna Son (2004), Mümtaz Sağlam / Sanat Koleksiyonu-Türk Sanatında 1950 Sonrası Çağdaş Yaklaşımlar ve Koleksiyondan Örnekler (c. 2, 2004).