Siyaset ve devlet adamı, TBMM
başkanlarından, Çorum milletvekillerinden (D. 1877, Çorum – Ö. 4 Ekim 1962). Tam adı Abdullah İsmet Eker. Baba adı Mehmet, anne adı Sariye
(Meryem). Çorum Medresesi ve İdadisinde öğrenim gördükten sonra, Defter-i
Hâkanî Kalemi Kâtibi ve Başkâtibi, Çorum Evkâf Müdürü olarak çeşitli devlet dairelerinde çalıştı. Gençlik
yıllarında İttihad ve
Terakki Cemiyeti’ne girdi ve Çorum Mutemedi olarak görev aldı. 1914 ve 1919’da Osmanlı meclislerinde 3. ve 4. dönem Çorum Milletvekilliği yaptı. 1920’de
İstanbul işgal edilince Malta’ya sürüldü,
ancak yolda kaçmayı başararak Samsun’a,
oradan da Çorum’a geçti. Burada Milli Mücadele çalışmalarına katıldı. Çorum
Valisi’nce “Bolşevik propagandası yaptığı” gerekçesiyle tutuklanıp Ankara’ya yollandı. Burada serbest bırakılarak, yeniden Çorum’a döndü.
İsmet Eker, I. TBMM’de CHP’den Çorum Milletvekili
olarak görev yaptı. Milletvekilliği sırasında Alaca ve Yozgat’ın isyancılarca
basılması üzerine Çorum’a dönerek, milis kuvvetleriyle birlikte isyancılara karşı kenti koruyanlar
arasında yer aldı. Yine bu yıllarda bir süre Ziraat Bankası Yönetim Kurulu üyesi oldu. 2. ve 3. dönemlerde TBMM
Başkan Başkan Vekili olarak, Cumhuriyet’in kabul edildiği ve
Atatürk’ün Cumhurbaşkanı
seçildiği oturumları yönetti.
1., 2., 3., 4., 5., 6., 7. ve 8. dönem boyunca Çorum Milletvekilliği 1950’ye kadar
devam etti. Çeşitli encümenlerin (komisyon) başkanlığını yaptı. 4 Ekim
1962’de hayatını kaybetti. Evli ve 5 çocuk babasıydı. Fransızca biliyordu.
Çorum Belediyesi, hakkında Mahmut Şener’in yazdığı Abdullah İsmet Eker – Parlamento Mektebinden Yetişen Bir Siyaset
Adamı adlı eseri yayımlamıştır. Çorum’da yaşadığı konak (İsmet Eker Konağı)
restore edilerek ziyaretçilere açılmıştır.
KAYNAK:
Yurt Ansiklopedisi (3. cilt, 1982-1984), TBMM Albümü 1920-2010 (2010), Mahmut
Şener / Abdullah İsmet Eker – Parlamento Mektebinden Yetişen Bir Siyaset Adamı
(2011).
