Mehmed Namık Paşa

General, Senatör, Bakan, Vali, Vezir, Asker, Diplomat, Bürokrat

Doğum
Ölüm

Asker, general, bürokrat, nazır, vezir, vali, diplomat, senatör (D. 1804, Konya – Ö. 1892, İstanbul). Abdülmecit ve Abdülâziz ile İkinci Abdülhamit zamanlarının Seraskerlikte, Valiliklerde bulunmuş meşhur Müşir ve Vezirlerindendir. İkinci Mahmut zamanında Yeniçeri Ocağı yerine kurulan Asakir-i Mansure-i Muhammediye’ye yazıldı (1826).  İki yıl sonra bilgilerini geliştirmek üzere Paris’e gönderildi. Bu ülkede Fransızca ile askerî bilgiler öğrenerek dönüşünde çabuk yükseldi ve 1832’de Ferik (General) rütbesiyle Londra’ya Elçi olarak gönderilmiştir. Orada bir sene kadar bulundu. Ferik ve Müşir rütbelerini dönüşte alarak, Harbiye’nin kuruluşunda Firari lakaplı Giritli Kaptan-ı Derya (Donanma Komutanı) Ahmet Fevzi Paşa ile faydalı hizmetlerde bulundu.

 Müşir rütbesiyle Ara­bistan ordusu komutanlığına getirildi (1843). Kronikleşen Lübnan bunalımını (Meselei Cebeliye) Hariciye nazırı Meh­met Şekip Efendi ile birlikte geçici de ol­sa çözümledi (1845). Bağdat valisi (1848), Tophane müşiri (1851), Ticaret nazırı (1854), aynı yıl Kıbrıslı Mehmet Emin Pa­şa hükümetinin görevden ayrılmasıyla Bursa (1855) ve Kastamonu (1857) valisi, yeniden Arabistan ordusu komutanı sıfa­tıyla Irak ve Hicaz müşiri (1858) oldu. Üçüncü kez sadrazamlığa atanan Kıbrıs­lı Mehmet Emin Paşa tarafından serasker­liğe getirildi (1860). Keçecizade Mehmet Fuat Paşa hükümetlerinde (1861-1863; 1863-1866) İki kez Bahriye nazırı olarak görev aldı. Bursa valiliğinden emekliye ay­rıldı (1873), Birinci meşrutiyetin ilanından sonra Âyan meclisi üyeliğine seçildi (1877).

Vefat ettiği dönemde Osmanlı Vezir ve Müşirlerinin en yaşlısı olarak tanınmıştı. Arapça, Fransızca ve İngilizce bilirdi. Doksanına yakın, zeki ve doğru bir adam olarak tanınırdı. 1892’de İstanbul’da vefat etti. Karacaahmet’te gömülüdür.

KAYNAK: İbrahim Alâeddin Gövsa / Türk Meşhurları (1946), Milliyet Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (15. cilt, 1986).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör