Polisiye
öykü ve roman yazarı. 30 Eylül 1960, Gaziantep doğumlu. İlk ve ortaöğrenimini
Gaziantep’te tamamladı. Marmara Üniversitesi Kamu Yönetimi Bölümü (1983)
mezunu. Ayrıca 1985-86 yıllarında Moskova Sosyal Bilimler Akademisinde öğrenim
gördü. Daha sonra reklamcılık yaptı (1989-96), Yine Hişt dergisini
çıkardı. (1990-98). Çalışmalarını İstanbul’da sürdürdü. Türkiye Yazarlar
Sendikası üyesidir.
İlk
öyküsünü 1983 yılında yazdı. İlk şiiri Adam Sanat’ta yer aldı. Diğer
şiir, öykü ve yazılarını Adam Sanat, Yine Hişt, Öküz ve Cumhuriyet
Kitap dergileri ile Yeni Yüzyıl gazetesinde yayımladı. 1995’ten
sonra çeşitli gazete ve dergilerde Franz Kafka, Dostoyevski, Patricia
Highsmith, Edgar Allan Poe ile polisiye roman yazarları üzerine
inceleme-tanıtım yazıları yayımladı. İlk öykü kitabı Çıplak Ayaklıydı Gece ile
1992 Ferit Oğuz Bayır Düşün ve Sanat Ödülünü aldı. 1994 yılında ATV için
çekilen Çakalların İzinde adlı polisiye dizinin öyküleri ve senaryosunun
yazılımına katıldı.
İlk
öykü kitabında insanla inanç arasındaki ilişkiyi mistik bir gerilim öyküsüyle
dile getiriyordu. Sonraki yıllarda çıkan polisiye öykülerinde Türkiye’deki suç
yelpazesinden örnekler sunarak, insanın suç karşısındaki tavrını ve
psikolojisini çarpıcı bir biçimde aktarmaya çalıştı. Kitaplarının hemen tümünde
var olan gerilim duygusu, 1996 yılında yayımlanan ilk romanı Sis ve Gece adlı
romanında tümüyle dışa vurdu. Politikanın, insan yazgısı üzerindeki etkilerini
bir cinayet soruşturması ekseninde okura sundu. Ülke içinde yankılar uyandırarak
tartışmalara yol açan roman, Yunanistan’da da yayımlanarak yabancı dile
çevrilen ilk Türk polisiye romanı unvanını kazandı.
“Yayımladığı
kitaplarla adından sıkça söz ettiren Ahmet Ümit, Türkiye’de polisiye romanın
ilerlemesinde, tanınıp sevilmesinde öncü kişilerden biri. Hiçbir zaman gerçeklikten
kopmayan Ümit, kitaplarıyla toplumun içinde bulunduğu zamana ve koşullara ayna
tutuyor. Derdi, insana dair her şeyi anlatmak. Bu yüzden en kanlı cinayetlerinde
bile yaşamın şiirini örüyor. Öykülerini büyük bir heyecanla yazıyor.” (Deniz Durukan)
“Ahmet
Ümit, polisiyenin ülkemizdeki en önemli temsilcisi olmakla birlikte, polisiyenin
yazınsal bir tür olarak kabul edilmesi için inatla mücadele eden bir yazar. Bu
inat, yalnızca söylem düzeyinde kalsa, bir süre sonra unutulup giderdi. Oysa
romanlarıyla, öyküleriyle düpedüz edebiyat yapıtları ortaya koyuyor, hem de
polisiye yazıyor Ahmet Ümit.” (Altay
Öktem)
“Ahmet
Ümit, aslında yitip gitmekte olan polisiye tarzı romanı diriltip, büyük uğraşları
sonucunda kurtarıp, tekrar okunur konuma getirebilmiştir.” (Erdem Öztop)
ESERLERİ:
ŞİİR:
Sokağın Zulası (1989).
ÖYKÜ:
Çıplak Ayaklıydı Gece (1992), Bir Ses Böler Geceyi (uzun öykü, 1994),
Agatha’nın Anahtarı (1999), Şeytan Ayrıntıda Gizlidir (2002), Aşk
Köpekliktir (2004).
ROMAN:
Sis ve Gece (1996), Kar Kokusu (1998), Patasana (2000),
Kukla (2002).
ÇOCUK
KİTABI: Masal Masal İçinde (1995).
KAYNAKÇA: Emine Bora / Sis ve Gece ve Kar ve
Kokusu ve... (Virgül, sayı: 8, Mayıs 1998), TDE Ansiklopedisi (2001), Erdem
Öztop / Polisiye, Ahmet Ümit ve “Kukla” (Cumhuriyet Kitap, 9.5.2002), Mustafa
Alagöz / Sis ve Gece (Radikal Kitap, 15.10.2002), Deniz Durukan / Ahmet Ümit’le
“Şeytan Ayrıntıda Gizlidir” Üzerine: “İyi Roman Her Şeydir!” - Altay Öktem /
Türkiye’nin Cinayet Profili (Cumhuriyet Kitap, 31.10.2002), Erdem Öztop /
Şeytan Ayrıntıda Gizlidir (Radikal Kitap, 9.1.2003), İhsan Işık / Yazarlar
Sözlüğü (1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia
of Turkish Authors (2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve
Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Ünlü Edebiyatçılar
(Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 4, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous
People (2013).
