1316/1898 tarihli Salnâme-i Diyarbekir'de, Diyarbakır'da kabri bulunan peygamber, sahabe ve evliyaya ait türbelerin anlatıldığı kısımda eizze-i kiramdan Hindî Baba Hazretlerinin Aynızülal mevkiinde medfûn olduğu belirtilmektedir. Hindî Baba'nın medfûn olduğu Aynızülal mevkii, bugün Merkez Sur İlçesi İnönü Caddesi'nde, Çift Kapı ile Tek Kapı arasında, Postane binasının karşısındadır.
Ermiş bir zat olduğu kabul edilen Hindî Baba'nm Hindistan'dan geldiği, Diyarbakır'a yerleşip uzun süre ayakkabı tamirciliği yaptığı ve ölümünden sonra da Çift Kapı yakınındaki bugünkü yerine defnedildiği aktarılmaktadır. Günümüzde Hindî Baba'nın kabri demir parmaklıklarla çevrilidir.
Tasavvufta "baba" şeyh manasında kullanılmaktadır. Hindî Babaya, Arapça "Hindî" lakabı, Hindistanlı/Hintli olduğu için verildiği konusunda rivayetler bulunmaktadır. Bu konudaki başka bir rivayette ise "Hindî" lakabı onun, Akkoyunlu devletinin en kuvvetli aşireti olan "Hind"e mensup ve o aşiretin reisi olmasından kaynaklanmaktadır.
Tanınmış ediplerimizden Süleyman
Nazif (ö. 1927), "Gene İran-ı Viran"
başlıklı yazısında, kendisine yapılan saldırıları cevaplandırırken,
"Validemin ceddi Akkoyunlu devletinin en kuvvetli istinatgâhı olan
'Hindî' adlı bir Türk aşiretinin reisidir" demektedir. Nazif'in validesi
Ayşe Hanım, Diyarbakır'ın soylu bir ailesi olan Zülfüzâdeler'den idi. Bu aile
sonradan "Tigrel" soyadını almıştır. Hindî Baba'nın, 16. yüzyılın
başlarında yaşadığı tahmin edilmekte ise de kimliği ve hayatı hakkında
ayrıntılı bilgi edinilememiştir.
KAYNAK:
Ali Melek - Abdullah Demir / Dini Değerleriyle Diyarbakır (Diyarbakır İl
Müftülüğü, 2009, Ankara), Yaşar Kalafat / "Diyarbakır'da Ulu Kabirler", s. 816-817), Diyarbakır Salnâmeleri (IV, 210-211), Mehdi İlhan
/ "Diyarbakır'ın Türbe, Yatır ve Mezarlıkları", I, 202), Şevket Beysanoglu
/ Diyarbakırda Gömülü Meşhur Adamlar,
s. 89) - Diyarbakırlı
Fikir ve Sanat Adamları II.190;
M. Değer-Ş.Beysanoglu / Diyarbakır
Folklonmda Halk Hekimliği (s. 84).
ALİ
MELEK - ABDULLAH DEMİR