Hikmet Onat (Ressam)

Ressam (D. 1882, İstanbul - Ö. 1977, İstanbul). Deniz binbaşısı olan babasının etkisiyle Heybeliada'daki Deniz Harp Okulu'na girdi. 1903 yılında bu okuldan mezun olduktan sonra kısa bir süre güverte subayı olarak görev yapyı. Ardından Sa­nayii Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi)'ye yazıldı ve askerlikle il­gisini kesti. 1910'da açılan Avrupa sı­navını kazandı. Paris'e giderek oradaki akademide dört yıl çalıştı.

 1914'te yurda döndüğünde, sonradan Güzel Sa­natlar Biıliği olacak olan Osmanlı Res­samlar Cemiyeti'ne katılarak Çallı İbra­him, Feyhaman Duran, Avni Lifij, Namık İsmail, Şevket Dağ ve başkalarıyle Gala­tasaray sergilerini kurarak Türk resmin­de yeni bir çığır açılmasına öncülük etti. 1949'a de­ğin Güzel sanatlar akademisi'nde öğretim üyesi, atölye başkanı olarak çalıştı, ayrıca Osmanlı Ressamlar Cemiyeti'yle Güzel Sanatlar Birliği'nin kurucuları arasında yer aldı.

Hikmet Onat, çağdaş resim sanatında verimli bir manzara ressamı ola­rak tanınır. Paris’ten İstanbul'a dönüşünde ilk yaptığı resim, Beşiktaş kı­yısındaki sandallardı. Mavna ve yelkenlilerin su­lara vurmuş yansımalarıyla Boğaz'ı ve Haliç'i, sandal kümeleriyle süslü kıyıları, geriye doğru uzaklaştıkça grileşen ve morlaşan bağ ve bahçe görü­nümlerini günü gününe "not" edip ışık altında yıkanan İstanbul doğası­nı tutkulu bir sanatçı eğilimi içinde tablolarına geçirdi. Bu nedenle Türk resminde, Hoca Ali Rıza'nm yo­ğun biçimde başlatmış olduğu doğa ve İstanbul sevgisinin tipik bir sürdürücüsü olarak görünür. Açıkhava ressamı olan Onat’ın portreleri, figürleri, birkaç figürü biraraya getiren düzenlemeleri sayılıdır. O dönemin ressamları gibi İs­tanbul doğasına, eğitimini gördüğü akademik ya da klasik atölyelerin koşullandırıcı çizgisiyle bakmayıp ge­niş fırça tuşlarının, sarı, yeşil, kahve­rengi ve mavi tonların uyumlu denge­siyle yakladı, kendine özgü bir re­sim türünün doğa sevgisiyle bütünleşen örneklerini verdi.

 Güzel Sanatlar Birliği'nin yıllık gele­neksel sergileri ile Devlet Resim ve Heykel Sergilerine düzenli olarak ka­tılmış olan Hikmet Onat, 1973'teki 34. sergide Yenimahalle Sırtlarından adlı tablosuyla, bir yıl sonraki sergideyse Sarıyer'de Ahşap Ev adlı tablosuyla iki kez başarı ödülü kazandı.

BAŞLICA ESERLERİ (Tablo):

Siperde Mektup Okuyan Askerler, Salacak'ta Kayıklar Ve Kızkulesi, Peyzaj, Büyükdere, Büyükada,Dilburnu, Manolyalar, Çengelköy, Balıkçı Tekneleri, Topkapı Sarayı, İstanbul Peyzajı.

KAYNAKÇA: Nüzhet İslimyeli / Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedisi (1971) - Asker Ressamlar ve Ekoller  (1965), Türkiye Ansiklopedisi (c.3, s.1143, 1974), Zahir Güvemli / Çağdaş Türk Resminden Örnekler (1982), Nurullah Berk – Kaya Özsezgin / Cumhuriyet Dönemi Türk Resmi (1983), Adnan Turanî / Batı Anlayışına Dönük Türk Resim Sanatı (1984), Büyük Larousse (c. 14, s. 8845, 1986), GH Alfabetik Genel Kültür Ansiklopedisi (c. 8, s. 3021-3022, 1993), Sezer Tansuğ / Resim Sanatının Tarihi (1999), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013).