Divan şairi (D. 1748, Sütlüce / İstanbul - Ö.
1796). Asıl adı Mehmed’dir. İyi bir medrese öğrenimi görerek yetişti. Arapça ve
Farsçanın yanında Latince ve İtalyanca öğrenmişti. Mevlevî tarikatına girerek
çok sevdiği Şeyh Galib’in Şeyh olduğu Galata Mevlevihanesinde çile çıkararak
“Dede”liğe yükseldi. Genç yaşta vefat eden Dede’nin kabri de Galata
Mevlevihanesindedir.
Ölümü üzerine Şeyh Galib’in ünlü bir mersiye
yazdığı Esrar Dede’nin tasavvufi ve tasavvufi olmayan ince duygulu şiirlerinden
oluşan 3920 beyitlik Türkçe Divan’ı ve Mevlevi şairlerin hayatını
anlatan Tezkire-i Şuarayı Mevleviye (1976) adlı bir tezkiresi ile, Ali
Emirî tarafından bulunan Lugat-ı Tilyan adlı İtalyanca ve Rumcayla
ilgili bir sözlük ve gramer kitabı da vardır. Tezkiresi 1891’de Ali Enver
tarafından özetlenerek Semahâne-i Edeb adıyla basılmıştır.
HAKKINDA: Bursalı Mehmed Tahir / Osmanlı
Müellifleri I (1972), Hasan Aksoy / TDV İslâm Ansiklopedisi (c. 11, 1995),
Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran
Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (6. bas. 1999).