Şehircilik uzmanı, akademisyen, profesör, yazar (D. 1930, İstanbul
– Ö. 23 Temmuz 2018, Ankara). Tam adı İsmail Cevat Geray’dır. 1953 yılında Ankara
Üniversitesi Siyasal Bilgiler
Fakültesi’nden mezun olduktan sonra, Bursa ve İstanbul illeri maiyet
memurluklarında çalıştı. Ocak 1956’da Gündoğmuş
kaymakamlığına atandı. Mart 1956’da İçişleri Bakanlığı hizmetinden
ayrılarak, SBF’de açılan Şehircilik Kürsüsü’nde asistanlık görevine başladı.
1957-59 yılları arasında New York
Üniversitesi’nde şehircilik, yerel yönetimler, konut üzerine araştırmalarda
bulundu. 1960’ta “Şehir Planlamasının Başlıca Tatbik Vasıtaları” başlıklı
doktora tezini savunarak, “Siyasi İlimler Doktoru” unvanını kazandı. 1966 yılında, “Toplum Kalkınması Deneme Çalışmaları: Bünyan
Örneği” başlıklı tezi ile Üniversite Doçenti, 1973’te “Planlı Dönemde Köye Yönelik Çalışmalar” başlıklı tezi ile Profesör
unvanlarını aldı.
1963-67 arasında DPT Sosyal
Planlama Dairesi’nde, toplum kalkınması ve şehircilik alanlarında araştırma
danışmanı, 1970-71 yıllarında TRT Genel Müdür Danışmanı, 1974-75 yıllarında da
İmar ve İskan Bakanlığı Müsteşarı ve Danışmanı olarak görev yaptı. 1976’da SBF
Basın ve Yayın Yüksekokulu Müdürü, 1977’de SBF Dekanı olarak seçildi. Eylül
1982’de, YÖK Yasası’nın süreyi kısaltması nedeniyle dekanlıktan ayrıldı.
1983’te, 1402 sayılı Sıkıyönetim Yasası yoluyla görevine son verdirildi.
1983-89 arasında Kent-Koop
danışmanı, 1989-90’da Türkkent Genel Müdürü olarak çalıştı. 1990’da Danıştay
kararı ile AÜ SBF öğretim üyeliği görevine geri döndü. 1996’da Mersin Üniversitesi
İİBF Kamu Yönetimi Bölümü’ne geçti ve buradaki Bölüm Başkanlığı görevini
sürdürürken, 1999’da emekliye ayrıldı.
Prof. Cevat Geray, SBF lisans
programında Şehircilik, Kentleşme Politikası, Mahalli İdareler, Mahalli
İdareler Maliyesi, Türkiye’nin Toplumsal Yapısı, Kooperatifçilik ve Kırsal
Gelişme derslerinin yanı sıra yüksek lisans ve doktora düzeyinde birçok ders ve
seminer yürüttü. 1968’den bu yana, AÜ Eğitim Fakültesi’nde de Halk Eğitimi ve
Köy Sosyolojisi derslerini yürütmektedir. ODTÜ Şehir ve Bölge Planlaması
bölümünde, TODAİE’de, Gazi Üniversitesi Mimarlık Mühendislik Fakültesi’nde,
Karadeniz Teknik Üniversitesi’nde, İÜ İktisat Fakültesi’nde de dersler ve
seminerler verdi. AÜ. SBF’de, emekli öğretim üyesi olarak, derslerini sürdürdü.
23 Temmuz 2018 tarihinde Ankara’da
hayatını kaybetti.
Prof. Dr. Cevat Geray’ın
makaleleri birçok İngilizce dergi yanı sıra; SBF Dergisi, Mimarlık, Amme İdaresi Dergisi, AÜ. Eğitim
Fakültesi Dergisi, Mülkiyeliler Birliği Dergisi, İdarecinin Sesi Dergisi, İller
ve Belediyeler Dergisi, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, Cumhuriyet Gazetesi, Hacıbektaş Dergisi gibi
çeşitli dergi ve gazeteler ile armağan kitaplarda yayımlandı. Ayrıca alanıyla
ilgili birçok sempozyuma katılarak bildiriler sunmuştur.
ESERLERİ:
Şehir Plânlamasının Başlıca Tatbik Vasıtaları (1960), Belediye Başkanları Hakkında Bir
İnceleme (R. Keleş ile, 1962), Toplum Kalkınması Deneme Çalışmaları /
Bünyan Örneği (1967), Küçük
Belediyelerin Sorunları (Ruşen Keleş ile birlikte, 1969), Halk Eğitimine Giriş (1970),Türkiye’de Kentleşme (Ö. Şenyapılı, C.
Talas, M. Kıray, R. Keleş, M. Çapar ile birlikte, 1971), Kent Toprakları (M. Kıray, İ. Tekeli, A. Sönmez, Y. Ular, K. İlâl,
Y. İnkaya ile birlikte, 1973), Şehircilik:
Sorunlar, Uygulama ve Politika (F. Yavuz ve R. Keleş ile birlikte, 1978), Kooperatifçilik Temel Bilgileri (der.
1985), Belediyecilik Eğitimi (C. Hamamcı ile birlikte, 1994), Büyükşehir ve İlçe Belediyeleri Araştırması
(R. Keleş, C. Hamamcı ve öbürleriyle birlikte, 1994), Kent Topraklarının Kamuya Kazandırılması (R. Keleş, C. Hamamcı, C.
Emre ve A. Mengi ile birlikte, 1999), Belediye
Kurulmasında Uyulacak Ölçütler ve Yöntem (2000).
KAYNAKÇA: Mücellidoğlu Ali Çankaya
/ Yeni Mülkiye Tarihi ve Mülkiyeliler (c. VI, 1969), İhsan Işık / Yazarlar
Sözlüğü (1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) - Resimli ve
Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006,
gen. 2. bas. 2007), Meral Uysal / Efsane Dekan - Anılarıyla Cevat Geray
(2013), Prof. Dr. Cevat Geray (kentcevre.politics.ankara.edu.tr,
16.9.2015), Nail Tan / Türk Dili, S. 801, s. 109-110.
