İslâm bilgini, mutasavvıf (D. ?, Eyüp /
İstanbul - Ö. 1836, İstanbul). Tam adı Reîsü’l-Kurrâ Abdullah b. Mehmed Sâlih
Eyyûbî. Şeyhülislâm Hamdîzâde Mustafa Efendi’den ders okudu ve icazet aldı.
Gelenbevî İsmail Efendi’nin usûl-i fıkıh dersleri, dönemin önemli kıraat
alimlerinden İbrahim ve Salih efendilerden kıraat-ı seb’a, aşere ve vücuh
ilimlerini öğrendi. Tasavvufî eğitimini Murad Buharî Dergâhı şeyhi Nakşibendî
Mehmed Efendi’den aldı. Menkıbeleri oğlu Mehmed Emîn Efendi’nin Gülşen-i Meşâyih-i
Selâtîn adlı eserinde yer almıştır.
ESERLERİ:
KUR’ÂN İLİMLERİ: Tefsîr-i Sûre-i Feth,
Rahmaniye mine’t-Tefsîr, Levâmiü’l-Bedr (Şatıbî’nin Lâzimetü’z-Zehr’inin
şerhi), Îkâzü’l-Kurrâ, Şerhu Mîzâni’l-Kırâati’l-Aşere.
HADÎS: Minhatü’l-Bârî, Ebû Eyyûb el-Ensârî’den
Rivayet Edilen Hadislerin Tercüme ve Şerhi, Kudsî Hadîsler Şerhi
(Veliyyüddîn Efendi’ye), Mitâhü’s-Saâdeti’l-Medîne/Fezâilü Medîne-i
Münevvere, Kırk Hadîs Şerhi (Hayatî Efendi’ye), Tezkiretü’r-Rumât.
FIKIH: Fezâil-i Cemaat Tercümesi (çev.
Müstahabîzâde’den), Hediyyetü’l-Huccâc - Menâsik-i Hac, Tuhfetü’l-İman fî
Fezâili’s-Sıyâm, Hâşiye ale’l-Hayâlî, Mahmûdiye, Nesâyihü’l-Mülûk.
TASAVVUF: Mecâlisü’l-Mevâiz,
Mir’âtü’n-Nâzırîn Şerhi (Akifzâde’ye), Mernâkıb-ı Ebü’l-Hasen eş-Şâzelî
Tercümesi, Sülûk-ı Nakşibendî Tercümesi (Hadîmî’den, Silsiletü’z-Zeheb’in
Arapça şerhinin tercümesi), Âdâbü’l-Müsâfirîn fî men Düfine fî Civâri Ebî
Eyyûb (Eyüp Sultan’ın Menkıbeleri), Mecmûatü’l-Fevâid,
Nefehâtü’l-Âbiri’s-Sârî fî Fezâili Ebî Eyyûb el-Ensârî Tercümesi (çev.
Ahmed Ensârî’den).
DİLBİLİM: Muharrem Tekmilesi,
Fevâyıhı’l-Ezkâr Şerhu Izhar, İmtihan-ı Ezkiyâ Şerhi.
HAKKINDA: Bursalı Mehmed Tahir / Osmanlı
Müellifleri I (1972).
