Münir Erten

Akademisyen, filolog, yazar. 1 Ocak 1949, Akşehir / Konya doğumlu. Asıl adı Münür Erten, kitaplarında Münir Erten imzasını kullandı. İlkokulu ve ortaokulu burada okudu. Akşehir Öğretmen Okulu’nda iki yıl okuduktan sonra İstanbul Çapa Yüksek Öğretmen Okulu’na gönderildi. Hazırlık sınıfı (lise 3. Sınıf)’nı bitirince 1967 yılında üniversite sınavını kazanarak İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’ne kaydoldu. 1971 yılında mezun oldu ve aynı yıl Diyarbakır’a atandı. İki yıl Diyarbakır Lisesi’nde çalıştıktan sonra 1973 yılında Diyarbakır Eğitim Enstitüsü’ne atandı. Diyarbakır Eğitim Enstitüsü’nün adı 1978 yılında Diyarbakır Yüksek Öğretmen Okulu, 1982 yılında YÖK’ün kurulmasıyla Eğitim Fakültesi oldu. Dicle Üniversitesi’ne bağlanan ve daha sonra Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi adını alan bu fakülteden, 45 yıl hizmet ettikten sonra 2016 yılı başında yaş haddinden emekli oldu. Lisans, yüksek lisans ve doktora dersleri verdiği aynı fakültede ücretli olarak ders vermeye devam ediyor.

Doktorasını, mezunu olduğu İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsünde Yeni Türk Dili alanında yapan ve 15 Temmuz 1992'de Yrd. Doç. Dr., sonra da  Doçentlik unvanını alan Münir Erten, 01.01.2016 yılında emekli oluncaya kadar Dicle Üniversitesi Ziya Gökâlp Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaya devam etti.

Diyarbakır ağzı ve Diyarbakır tarihiyle ilgili değerli araştırmalarıyla tanınan ve 23.11.1994 - 25.11.1996 tarihleri arasında Eğitim Fakültesi Dekan Yardımcılığı görevinde de bulunan Doç. Dr. Münir Erten, makalelerini Z.G. Eğitim Fakültesi Dergisi ile Türk Dil Kurumu yayını Türk Dili dergisi ve diğer uluslararası ve ulusal hakemli dergilerde yayımladı. Ayrıca alanıyla ilgili konularda çeşitli bilimsel toplantılara katılarak bildiriler sunmuştur ve sunmaya devam etmektedir.

 

Danışmanı Olduğu Yüksek Lisans Tezleri:

 

Fevzi Karademir, Türkiye Türkçesinde Birleşik Cümle, D. Ü. Sos. Bil Enst. Türk Dili Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır, 2001;

Burhan Baran, Orta Türkçede İsim Çekim eklerinin Kullanılış Şekilleri ve Fonksiyonları, D. Ü. Sos. Bil Enst. Türk Dili Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Diyarbakır, 2006.

Ahmet Başkan, Bismil Ağzı (İnceleme, Metinler, Dizin), D. Ü. Sos. Bilimler Enstitüsü Türk Dili Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. Diyarbakır 2012.

 

ESERLERİ (Kitaplar):

Diyarbakır Ağzı (İnceleme-Metinler-Sözlük, Ankara, 1994), Türkiye Türkçesi Dilbilgisi (S. Özçelik ile, Diyarbakır, 2005), İlimiz Diyarbakır (1. Baskı 2001, 2. Baskı 2005), Türkiye Türkçesi Cümle Bilgisi ve Cümle Çözümlemeleri (Diyarbakır, 2018).  

 

Uluslararası hakemli dergilerde yayınlanan makaleler (SCI & SSCI & Arts and Humanities):

 

 +siz Eki Olumsuzluk Eki Midir? Turkısh Studies International Periodical For The Languages, Literature and History Of Turkish Of Turkic, Tunca Kortantamer Özel Sayısı II, Volume 2/4 Fall 2007, s. 1168- 1173.

 

Uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan ve bildiri kitabında (Proceedings) basılan bildiriler:

 

Girişik Birleşik Cümle,  IV. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, 24- 29 Eylül 2000, Türk Dil Kurumu Yayınları. 856/1, s. 599- 604, Ankara 2007.

Türkiye Türkçesinde Geçişsiz Olduğu Halde Geçişli Gibi Kullanılmaya Başlayan Fiiller, V. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, 20- 26 Eylül 2004, Türk Dil Kurumu Yayınları. 855/1, s. 1111- 1124, Ankara 2004.

Kip De İfade eden Fiil +mAktA, Fiil +mAdA (Şimdiki Zaman) ve Fiil +mA + İyelik Gerek, Fiil + Şart Gerek, Gerek Fiil + İstek (Gereklik) Yüklemli Cümlelerin Tahlili Üzerine, VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, 20- 25 Ekim 2008, Türk Dil Kurumu Yayınları: 1067/II, s. 1699-1703, Ankara 2013,

Diyarbakır Ağzında Deyimler, “Türkiye Türkçesi Ağız Araştırmaları Çalıştayı Bildirileri” 25- 30 Mart 2008. Türk Dil Kurumu Yayınları, s. 215- 222, Ankara 2009.

Kutadgu Bilig ve Diğer Orta Türkçe Metinlerinde Utru kelimesinin Kullanılışları Üzerine, Uluslararası Doğumunun 990. Yılında Yusuf Has Hacib ve Eseri Kutadgu Bilig Bilgi Şöleni, 26- 27 Ekim 2009 İstanbul, Türk Dil Kurumu Yayınları: 1043, s. 229-235, Ankara 2011.

Dilbilgisi Öğretiminde Bazı Sorunlar ve Bir Teklif: Dolaylı Tümleç Yerine Yer yön Tümleci, 24-28 Eylül 2012 VII. Uluslararası Türk Dili Kurultayı’nda sunulan bildiri, Ankara.

Türkiye Türkçesinde ve Akşehir Ağzı’nda Emir ve İstek Çekimi, V. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu’nda sunulan bildiri, 19-22 Aralık 2012 Pamukkale Üniversitesi Denizli.

Dilbilgisi Öğretiminde Sorunlar ve Adlaşmış Sıfat terimi, Bursa Uludağ Üniversitesi’nin düzenlediği VI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu’nda (4-7 Aralık 2013) sunulan bildiri.

Ortaöğretimde Çocuklarımıza Türkçemizin Dilbilgisini eksik ve Yanlış Öğretiyoruz, I. Uluslararası Türk Dünyası Araştırmaları Sempozyumu’nda (Niğde, 18-21 Mart 2014) sunulan bildiri.

Türkiye Türkçesinde Bugün Kullanılan Ki’li Şekiller ve Ki’li Birleşik Cümle, VII. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu’nda sunulan bildiri, 16-18 Ekim 2014, Elazığ.

Diyarbakır Ağzında Kullanılan hadır gösterme Edatı ve Kullanılış Şekilleri, VIII. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu’nda sunulan bildiri, 15-17 Ekim 2015, Çanakkale.

Dilbilgisi Öğretimini Tekrar Gözden Geçirmek, VIII. Uluslararası Eğitimde Araştırmalar Kongresi’nde sunulan bildiri, 09-10-11 Mayıs 2018, Manisa.

 

Ulusal hakemli dergilerde yayınlanan makaleler:

 

Azerî Türkçesinde “Atalar Sözü” ve Atasözlerimiz, D.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 2, s. 36, Diyarbakır, 1994.

Cümle Bilgisi Meseleleri, D.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 3, s. 47, Diyarbakır, 1996.

Ek Hâlindeki Zamirler Sorunu: İlgi Zamiri, İyelik Zamiri, Türk Dil Kurumu Türk Dili dergisi, Mart 2008, Sayı: 675, s. 218- 222, Ankara.

Türk Halk Müziğinde Değiştirilen veya Yanlış Kullanılan İki Kelime Üzerine, D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 16, s. 101-104, Diyarbakır, 2011.

 

Ulusal bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler:

 

Akşehir Ağzı (İnceleme, Metinler, İndeks), 15- 18 Ekim 2003 tarihinde Akşehir Belediyesi tarafından Düzenlenen “Akşehir” konulu Bilimsel Sempozyum’da sunulan bildiri.

Ağızlarımızda Yaşayan ve Kaybolmak Üzere Olan Kelimelerimizi Yeniden Kazanmak, Ağız Araştırmaları Bilgi Şöleni 9 Mayıs 1997, Türk Dil Kurumu Yayınları: 697, s. 97- 102, Ankara 1999.

Dilbilgisi Öğretiminde Sorunlar,  4- 6 Mayıs 2007 tarihinde Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi ile Yüksek Öğretmenliler Derneği’nin birlikte hazırladığı “Eğitim Sempozyumu”nda sunulan basılmamış bildiri. Prof. Dr. Önder Göçgün’e Armağan, Pamukkale Üniversitesi Yayınları No: 27, s. 509-522, Denizli 2013.

Cahit Sıtkı Tarancı’nın Şiirlerinde Deyimler, 21 Eylül 2006’da Diyarbakır Valiliği ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının hazırladığı “Ölümünün 50. Yılında Cahit Sıtkı Tarancı” konulu panelde sunulan bildiri. Ölümünün 50. Yılında Cahit Sıtkı Tarancı, Atatürk Kültür Merkezi Yayını: 345, 2007, s. 71- 77, Ankara.

Nükteleriyle ve Fıkralarıyla Süleyman Nazif, 12 Aralık 2007’de Diyarbakır Valiliği ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının hazırladığı “Ölümünün 80. Yılında Süleyman Nazif” konulu panelde sunulan bildiri.

Nevruz Geleneği, 21 Mart 2008’de Dicle Üniversitesi ile Diyarbakır Valiliği’nin birlikte hazırladığı Nevruz Paneli’nde sunulan bildiri.

Divanu Lûgâti’t- Türk’ün Bulunuşu, Tercümesi ve Basılışının Serüveni, Diyarbakır Valiliği ile Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığının hazırladığı “Doğumunun 1000. Yılında Kâşgarlı Mahmut’tan Günümüze Türk Dili” konulu panelde sunulan bildiri. Erdem, Atatürk Kültür Merkezi Dergisi Sayı: 52, 2008, s. 285- 290, Ankara.

Diyarbakır Ağzında Emir ve İstek Çekimi, II. Ağız Araştırmaları Çalıştayı’nda sunulan bildiri 21- 23 Mayıs 2009, Kars.

Cahit Sıtkı Tarancı’nın Hikâyelerinde Deyimler, Uluslararası Cahit Sıtkı Tarancı Sempozyumu’nda sunulan bildiri, 7- 9 Ekim 2010, Diyarbakır.

Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi’nde Mezuniyet ve Yüksek Lisans Tezi Olarak Yapılan Ağız Araştırmaları ve Bunlardaki Söz Varlıkları, 4. Uluslararası Türkiye Türkçesi Ağız Araştırmaları Çalıştayı’nda sunulan bildiri, 27 – 29 Ekim 2011, Edirne.

Ortaöğretimde Kelime Gruplarının Öğretilmemesi Sorunu, Elginkan Vakfı Türk Dili ve Edebiyatı Kurultayı’nda sunulan bildiri, 17-19 Nisan 2013, İstanbul.

Necip Fazıl’ın Şiirlerinde Deyimler, Selçuk Üniversitesi’nin düzenlediği Uluslararası Necip Fazıl Kısakürek Sempozyumu’nda (20-22 Mayıs 2013 Konya) sunulan bildiri.

KAYNAKÇA: İhsan Işık / Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12, 2018).