Şair, bilgin (D. 1873, Kastamonu – Ö. 16
Nisan 1960, Kastamonu). Sofuzade Hafız Abdullah Sıdkı Efendi’nin oğludur. Halk
arasında Hoca Tevfik, Hoca Tevfik Efendi, Sofuzade Hoca Tevfik Efendi olarak da
tanınırdı. Şairlik mahlâsı Tevfik’tir. Rüştiye (ortaokul) öğreniminden sonra
Kastamonulu bilgin Ballıkzade Ahmet Mâhir Efendi (1860-25)’den ders alıp
yetişerek 1895 yılında icazet (yeterlilik, diploma) aldı. Arapça ve Farsçayı
öğrendi. Babasının ölümünden sonra genç yaşta ticaret hayatına atıldı.
Kastamonu Pirinç Pazarı Mescidinde on altı yıl süreyle tefsir (Kur’an-ı Kerim
açıklaması) ve Buharî okuttu. 1906 yılında getirildiği Kastamonu Sanat Mektebi
Müdürlüğünde dört yıl kaldıktan sonra istifa ederek ayrıldı.
Zafer gazetesini çıkardı (14.12. 1911 - 17.9.1919).
Balkan, Birinci Dünya ve İstiklâl Savaşı yıllarında Vilâyet Meclisi, Daimî
Encümen, Maarif Encümeni, Müdafaa-i Hukuk, Kızılay, Tekâlif-i Milliye, Belediye
Meclisi ve Encümeni üyeliklerinde bulundu. Dârü’l-hilâfe Medresesinde dinî
dersler, Mevlevî Dergâhında da Mesnevî okuttu. İstiklâl Savaşı’ndan sonra Hacca
gitti. Hac dönüşü devlet görevlerinden ve politikadan ayrılarak hayatını demir
ticareti yaparak kazandı. Aruz veznini ustalıkla kullandı. Beyânü’l-Hak ve
el-Medâris dergilerinde otuz kadar makalesi yayımlandı. Hulviyyât (1910)
adlı bir şiir kitabı vardır. Rubaîyyat-ı Mevlâna adlı bir kayıp eseri,
ayrıca dokuz el yazısı şiir defteri ile vâhdet-i vücûda (varlığın birliği) ve
ahlâka dair iki eseri vardır.
KAYNAK: Abdulkerim Abdulkadiroğlu / Sofuzade Mehmet Tevfik Efendi
ve Şiirleri (Kültürümüzden Esintiler, 1997), Nail Tan - Özdemir Tan / Gurur
Kaynağımız Kastamonulular III (2004), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
