Bilgisayar mühendisi, yazar, siyasetçi,
diplomat, büyükelçi, Türkiye'nin başörtülü ilk kadın milletvekili. 1968, Ankara
doğumlu. 25. ve 26 Dönem İstanbul Milletvekili Ravza Kavakçı Kan'ın kız
kardeşi, hukukçu ve ilahiyatçı yazar Prof. Dr. Yusuf Ziya Kavakçı ile Gülseren Gülhan
Kavakçı'nın kızlarıdır. 2010 yılında Adalet Partisi eski milletvekillerinden
Nadir Latif İslam'ın oğlu Cihangir İslam’la evlenerek soyadına İslam'ı ekledi.
Çocukluk yılları İstanbul, Ankara ve
Erzurum’da geçti. Ortaöğrenimini TED Ankara Kolejinde tamamladıktan sonra
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesine devam etti. Başörtüsü yasağı sebebiyle tıp
eğitimini ikinci sınıfta bırakmak zorunda kaldı. Ailesi ile birlikte ABD’ye
yerleşti. Texas Üniversitesinde bilgisayar mühendisliği eğitimi ve Harvard Üniversitesi
Kennedy School of Government’ta kamu yönetimi yüksek lisansı yaptı. Türkiye’ye
dönüşünde hafızlığını tamamladı. Bilgisayar Mühendisi olarak Güngen İnşaat ve
Ticaret Limitet Şirketinde çalıştı.
RP’de ve RP’nin kapatılmasından sonra da
FP’de Hanımlar Komisyonu Dış İlişkiler Başkanı olarak görev yapan Merve
Kavakçı, 1999 yılında yapılan genel seçimde Fazilet Partisi listesinden 21.
Dönem Yasama Dönemi (18.04.1999 – 03.11.2002) İstanbul Milletvekili seçildi. Ancak,
başörtülü olduğu için ant içmesine izin verilmedi. DSP lideri Bülent Ecevit “Bu
hanıma haddini bildirin!” dedi. RP dışındaki partilerin
milletvekilleri tarafından protesto edilip TBMM dışına çıkmaya zorlandı. Daha
sonra vatandaşlıktan çıkarıldı ve milletvekilliğine son verildi.
Merve Kavakçı’nın başörtülü
milletvekilliği 2001’de FP’nin kapatılmasına da gerekçe gösterildi ve
Kavakçı’nın beş yıl siyaset yapması yasaklandı. 16.05.1999 tarihli Resmi Gazetede
yayımlanan, Bakanlar Kurulunun 13.05.1999 tarih ve 99/12827 sayılı Kararı ile
vatandaşlıktan çıkarıldı. Anayasanın 66. ve 76. maddeleri ile Türk Vatandaşlığı
Kanunu hükümlerine göre milletvekili seçilme yeterliliğini kaybettiği hususu TBMM
Başkanlığınca 14.03.2001 tarihinde Genel Kurulun bilgisine sunuldu.
ABD’ye döndükten sonra Washington’da
George Washington Üniversitesinin Uluslararası İlişkiler kürsüsünde öğretim
üyesi oldu. Vakit gazetesinde köşe yazarlığı ve ABD
Uluslararası Dinî Özgürlükler Komisyonunda danışmanlık yaptı.
26 Temmuz 2017 günü yayımlanan yeni
büyükelçiler kararnamesiyle Merve Kavakçı Kuala Lumpur Büyükelçisi oldu. 25.11.2017 günü Resmi
Gazete’de yayımlanan yeni kararname ile de Malezya Büyükelçiliğine
atandı.
Evlilikleri:
İlk
eşi: Ali Ahmet Abushanab (e. 1990-1993)
İkinci
eşi: Bekir Lütfü Yıldırım (e. 1999-2005)
Üçüncü eşi: Cihangir İslam (e. 2010-2016)
Merve Kavakçı, ilk evliliğini Ürdün asıllı ABD vatandaşı Ali Ahmad Abushanab ile yapmıştı. Kavakçı'nın bu evliliğinden Fatma Gülham ve Meryem Ali isminde iki kızı oldu.
İlk eşinden 17 Haziran 1993'de
ayrılan Kavakçı, 1999'da Sivaslı işadamı Bekir Lütfü Yıldırım ile nikah kıydı.
Çift, 2005 yılında şiddetli geçimsizlik nedeniyle boşandı.
Merve Kavakçı, 24 Temmuz 2010 tarihinde
Adalet Partisi eski milletvekillerinden Nadir Latif İslam'ın oğlu Prof Dr. Cihangir İslam ile evlendi. 2016'da boşandılar.
Merve Kavakçı İçin Ne Dediler?
“Merve Kavakçı Olayı... O gün Meclis
çatısı altında yaşanan büyük rezalet... Bir vekilin onu seçenlerin gözü önünde
linç edilişi...
“Mesela o gün Ecevit'in "Haddini
bildirin" çağrısıyla ağızlarından köpükler saçarak "dışarı
dışarı" diye tempo tutan DSP'liler bugün o yaptıkları hakkında ne
düşünüyor? Linç kampanyasının baş aktörü olan basın organları bugün o
yayınlarını nasıl değerlendiriyor? Yemin olayının üstünden birkaç saat geçmeden
televizyona çıkıp bütün Türkiye'ye bir milletvekilini tanıksız kanıtsız
"ajan provokatör" ilan eden Demirel yaptığından utanmıyor mu?
Girişilen siyasi linç hukuk terörüne dönüştüğünde, DGM Savcısı Nuh Mete Yüksel
o ünlü gece baskınını düzenlediğinde, Kavakçı apar topar vatandaşlıktan
çıkarıldığında bu hukuksuzluğu kılı kıpırdamadan seyreden hukukçuların hiç
değilse şimdi söyleyecek bir çift sözleri yok mu?
Ve belki de en önemlisi, o gün Faziletli
olan siyasetçilerin bugün bize ve Merve Kavakçı'ya borçlu oldukları bir
özeleştirileri yok mu?
Zira Fazilet Partisi'nin Merve Kavakçı
olayında takındığı tutum tam bir rezaletti. Bir siyasetçi için, güçler
dengesini iyi hesaplamak, kaldıramayacağı yükün altına girmemek en önemli
meselelerden biridir. Siyasi başarı için haklı olmak yetmez. Siyasetçinin haklı
olduğu konuda adım atacak gücünün de olması, siyaset yaptığı toplumda güçler
dengesini doğru tahlil etmeyi bilmesi gerekir.
Ne var ki Fazilet Partisi bunu beceremedi.
Adaylar belirlenirken türbanlı aday gösterilip gösterilmemesi konusunda parti
içinde tartışma yaşandığını, bir kesimin böyle bir çıkış için vaktin erken
olduğunu savunduğunu biliyoruz. Ama ne olursa olsun, mademki sonunda türbanlı
aday çıkarılması kararı alındı, partiye düşen bir bütün olarak bu kararın
arkasında durmak ve adayına sonuna kadar sahip çıkmaktı.
İşte Faziletliler bunu yapamadılar. Gelen
saldırıyı göğüsleyemediler. İlk salvoda kenara çekilip gencecik ve tecrübesiz
bir milletvekilini kurtlarla baş başa bıraktılar.” (Gülay Göktürk)
ESERLERİ:
Başörtüsüz Demokrasi – Tarih İçinde
Tarih (2004), Batı'da Müslüman Olmak (2008), Örtünün Altında
Kalanlar (2008), Dünyanın Güzel İnsanları (2008), Siyasetin
Oyunu (2008), Dünyanın Güzel İnsanları (2008).
KAYNAKÇA: Metin Sever / Türban ve Kariyer
(2006, s. 191-192), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar
ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006) – Ünlü Kadınlar (Türkiye Ünlüleri
Ansiklopedisi, C. 6, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013),
TBMM Albümü 3. Cilt 1983-2010 (2010), Merve Kavakçı, üçüncü kez evlendi
(patronlardunyasi.com, 25 Temmuz 2010), Gülay Göktürk / Yolu açmak (Bugün, 29
Kasım 2010), Yeni büyükelçiler kararnamesi yayımlandı! Listede sürpriz bir isim
var (Milliyet.com.tr, 26.07.2017), 2 yeni kararname ile kritik
atamalar (yenisafak.com.tr, 25.11.2017).