Kemal Eraslan

Akademisyen, Türk dili ve edebiyatı profesörü, araştırmacı yazar (D. 30 Ekim 1930, Diyarbakır - Ö. 13 Temmuz 2022, İstanbul). Diyarbakır Cumhuriyet İlkokulu (1943), Diyarbakır Ziya Gökalp Lisesi (1951), İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1956) mezunu. Çalışma hayatına Adıyaman Lisesinde edebiyat öğretmeni olarak başladı. Mesleğini bir süre de Adana Erkek Lisesi ve İstanbul Çapa Eğitim Enstitüsünde sürdürdü. 1965’te İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Eski Türk Filolojik Kürsüsüne asistan olarak girdi. 1970 yılında “Alî Şîr Nevâyî, Nesâyimü’l-Mahabbe min Şemâyimi’l-Fütüvve, Metin ve Dil Özellikleri” adlı tezi ile doktor unvanını aldı.

1971-73 yılları arasında Humboldt Vakfının burslu öğrencisi olarak Almanya’da bulundu. 1975 yılında “Eski Türkçede İsim-Fiiller” adlı tezi ile doçent unvanını kazandı. 1979 yılında Irak ve 1981 yılında İngiltere’de bulundu. 1982 yılında “Ahmed-i Yesevî, Dîvân-ı Hikmet’ten Seçmeler” adlı takdim tezi ile profesör unvanını aldı. Aynı yıl Selçuk Üniversitesi, İlâhiyat Fakültesi Dekanlığına atandı. 1986’da İÜ Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Yeni Türk Dili Anabilim Dalı öğretim üyeliğine, daha sonra da Anabilim Dalı Başkanlığına getirildi. Türk Dil Kurumu üyesidir. 1957 yılında ilkokul öğretmeni Sabriye Hanım ile evlenmiş; bu evlilikten 1958 yılında ilk çocuğu Zafer (Makine mühendisi), 1961 yılında da kızı Hatice (Tıp doktoru) dünyaya gelmiştir.

Vefatı:

Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nün ünlü hocalarından Prof. Dr. Kemal Eraslan 13 Temmuz 2022 günü İstanbul'da vefat etti.  Vefatını Diyarbakır Mücadele gazetesi ile sosyal medyada Mehmet Nuri Yardım duyurdu.

Prof. Dr. Kemal Eraslan için 14 Temmuz Perşembe saat 11.45’te uzun yıllar çalıştığı İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne getirilerek Şeref Salonunda tören düzenlendi. Prof. Dr. Eraslan için bugün cenaze namazından önce İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şeref Holü'nde anma töreni düzenlendi.

Törende konuşan oğlu Zafer Eraslan, babasının ilim hayatını uzaktan takip ettiklerini belirterek, "Akademik anlamda sizler gibi yakından tanıyamadık. Öncellikli olarak ilim hayatını tercih eden bir insandır. Çocukları olmamıza rağmen onun hakkında sizlerden çok yeni şeyler öğrendiğimiz oluyor. Kendisiyle gurur duyuyoruz." ifadelerini kullandı.

Emeklilik töreninde cübbesini giydirdiği öğrencisi Prof. Dr. Yıldız Kocasavaş ise bir ulu çınarın bugün gittiğini söyleyerek, "Üniversitelere ruh katan içerisinde geçen o güzel insanlar büyük hocalardır. İşte bugün bir büyük hocanın ardından bakıp kalıyoruz. Kemal Eraslan bilim adamı nasıl olunur sorusunun vücut bulmuş haliydi. Çalışkanlık, disiplin, düzen, çalışmayı her şeyden önde tutmak demektir." dedi.

Kocasavaş, hocası için çalışmanın adeta bir ibadet olduğuna değinerek, "Hocamız bize her zaman 'Maddiyatı hiç önemsemeyeceksiniz, yalnızca karınca gibi çalışacaksınız ve bundan da büyük keyif alacaksınız' diye tembihte bulunurdu. 35 sene beraber çalıştım hocamla 1 kişi için kötü söz söylediğini işitmedim. En kötü sözü 'Ahmak' idi onu da o kadar hoş bir vezinle söylerdi ki, gülümsetirdi. Vatan milleti her şeyin önünde görürdü ve öyle yaşardı." diye konuştu.

Öğrencisi Prof. Dr. Mustafa Özkan, bugün İstanbul Üniversitesi Türkoloji'sinin bahçesinden son çınarın devrildiğine tanıklık ettiklerini dile getirerek, "Neslinin son temsilcisiydi, bu çınar da devrildi. Ondan sonra gelen arkadaşlarımız şüphesiz bu geleneği devam ettireceklerdir ama onların yetiştiği ortam, disiplin, insani anlayış, hocalık azmi, şevki ve mesleklerine duydukları iştiyak bambaşkaydı." dedi.

Eraslan'ın talebeleriyle olan ilişkisinin bambaşka olduğuna değinen Özkan, "Fevkalade yetiştirici bir yönü vardı hocamızın, her gün akşam giderken yanına uğrardım bana akademik yönlendirmeler yapardı. Disiplinden asla şaşmadı, öğrencilerinden de bu disiplini beklerdi." ifadelerini kullandı.

Düzenlenen törenin ardından Fatih Camii’nde öğle namazının ardından cenaze namazı kılındı. Namazdan sonra Çamlıca Mezarlığında toprağa verildi.

ESERLERİ:

Araştırma-İnceleme: Eski Türkçede İsim-Fiiller (1980), Türkistan'ın Piri Hoca Ahmed Yesevi ve Külliyesi (Ethem Ruhi Fığlalı, Selçuk Mülayim, Yaşar Çoruhlu ile birlikte, 2009).

Yayıma Hazırlama: Kutadgu Bilig III İndeks (Reşid Rahmeti Arat’tan, Osman F. Sertkaya-Nuri Yüce ile, 1979), Divân-ı Hikmet’ten Seçmeler (Ahmed-i Yesevî’den, 1983), Hüseyin Baykara Divanı’ndan Seçmeler (1987), Mîzânu’l Evzân (Vezinlerin Terazisi, Ali Şir Nevâyî’den, 1993), Nesebnâme Tercümesi (Mevlânâ Safiyyüddin’den, 1996), Mevlâna Sekkâkî Divanı (Mevlana'dan, 1999), Mecalisü'n - Nefayis (Ali - Şir Nevayi'den, Giriş ve Metin I. cilt ; Çeviri ve Notlar II. Cilt, 2001).

HAKKINDA: Şevket Beysanoğlu / Diyarbakırlı Fikir ve Sanat Adamları (c. 3, 1997, s. 319-321), İhsan Işık / - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Diyarbakır Ansiklopedisi (2013) - Geçmişten Günümüze Diyarbakırlı İlim Adamları Yazarlar ve Sanatçılar (2014), Prof. Dr. Kemal Eraslan hayatını kaybetti! (13 Temmuz 2022 (mucadelegazetesi.com.tr, 13.07.2022), Hayatını kaybeden Türkolog Prof. Dr. Kemal Eraslan, son yolculuğuna uğurlandı (AA - haberler.com, 14.07.2022).