Cüneyt Gökçer

Sinema ve tiyatro oyuncusu, yönetmen (D. 1920, Malatya – Ö. 23 Aralık 2009, Ankara). Kendisi gibi tiyatro ve sinema oyuncusu olan Ayten Gökçer eşidir. Tiyatroya küçük yaşlarda iken ilgi duymaya başlayarak Ankara Halkevi Temsil Kolu’na üye oldu. Halkevi’nin Temsil Kolu başkanı iken, dönemin ünlü tiyatro yazarı ve şairi Ercüment Behzat Lav tarafından yeteneği fark edildi. İlk başrolünü 1936 yılında, bir Türk yazarın piyesinde oynadı. Ardından konservatuar sınavını kazandı ve 1942’de Devlet Konservatuarı Tiyatro Yüksek Bölümü’nden mezun oldu. Öğrencilik yıllarında tanıştığı ünlü tiyatrocu Carl Ebert’in asistanlığını yaptı. Bir süre sonra konservatuara mimik ve sahne öğretmeni olarak atandı. Tatbikat Sahnesi (1942-47)’nde ardından kuruluşuna katkıda bulunduğu Devlet Tiyatrosu’nda, çoğu başrol olmak üzere, birçok oyunda rol aldı. Sophokles, Shakespeare, Moliére, Emile gibi birçok önemli yazarın eserlerinden uyarlanan oyunlarda yer yurt içinde ve yurt dışında başarısıyla adından söz ettirdi.

Muhsin Ertuğrul'un ikinci Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü döneminde (1954-58) yönetmen ve aktör olarak iyice olgunlaştı. Ardından bilgi ve deneyiminin artması amacı ile devlet bursu verilerek, Avrupa'ya gönderildi. Commedia Française, Thalia Theater, Oldwich gibi sanat merkezlerinde reji asistanı olarak çalıştı. 25 Ağustos 1958'de atandığı Devlet Tiyatrosu Müdürlüğü görevini, 1983'e kadar sürdürdü.

Gökçer, opera ve bale sanatlarının gelişmesi için de önemli çalışmalar yaptı. Müzik konusunda İtalyan, koreografi konusunda ise İngiliz hocalardan, özellikle Dame Ninetto de Valois'dan yararlandı. 1963’te Devlet Tiyatroları'nda sahnelenen ilk müzikal olan Kiss Me Kate adlı komedinin hem yönetmenliğini hem başrol oyunculuğunu yaptı. Tiyatronun yanı sıra bir dönem sinemayla da ilgilenen Gökçer,  1951-98 yılları arasında çeşitli filmlerde rol aldı.

1985 yılında aldığı profesörlük unvanı ile Hacettepe Üniversitesi Ankara Devlet Konservatuarı Tiyatro Bölümü başkanlığı ve öğretim üyeliği görevine devam etti. Ardından kuruluş çalışmalarını yürüttüğü Bilkent Üniversitesi Müzik ve Sahne Sanatları Fakültesi Tiyatro Bölümü başkanlığını yıllarca yürüttü.

Cüneyt Gökçer, Ankara Sanatsevenler Derneği’nin 1964 ve 1970’te en iyi oyuncu, 1967’de de en iyi yönetmen ödüllerini aldı. Muhsin Ertuğrul Özel Ödülü’ne layık görülen Gökçer’e, 1981’de Devlet Sanatçısı unvanı verildi.

OYNADIĞI OYUNLARDAN SEÇMELER:

Antigone (1942), Julius Caesar (1942), Kibarlık Budalası (1944), Lo­kantacı, Faust, Bizim Şehir, Yanlışlıklar Ko­medyası (1946), Köşe Başı (1947), Size Öy­le Geliyorsa Öyledir, Paydos, On İkinci Gece (1948), Yarasa, Ham­let (1950), Çayhane, Bir Yaz Gecesi Rüyası (1951), Kral Lear (1951 ve 1982), Mary Stuart, Fatih (1953), Fareler ve İnsanlar (1954), Şatoya Davet (1955), Küskünler Kahvesi (1967), Bağdat, Hatun (1974), Tar­la Kuşuydu Juliet (1976), Gılgamış (1978), Midas'ın Kulakları (1978), Yedi Kocalı Hür­müz (1979), IV. Murat (1980), Tamirci, (1985), Kim Korkar Hain Kurttan? (1986).

OYNADIĞI FİLMLER:

Vatan ve Namık Kemal (1951), Lale Devri (1951), Barbaros Hayrettin Paşa (1951), Kara Davut (1953 ), Kaldırım Çiçeği (1953),  Nilgün (1954), Büyük Sır (1956), Balıkçı Güzeli (1953), İbrahim Ethem - İlahi Davet (1966), Yaşlı Gözler (1967), Yaprak Dökümü (1967), Merhamet (1967 ), Hacı Bektaş Veli (1967), 501 Numaralı Hücre (1967), Süreyya (1972), Mevlana (1973), IV. Murat  (TV dizisi 1981), Mektup (1998 ).

KAYNAKÇA: Niyazi Akı / Çağdaş Türk Tiyatrosuna Toplu Bakış / 1923-1967 (1968) - Türk Tiyatro Edebiyatı Tarihi I (1989), Atilla Dorsay / Türk ve Dünya Sineması Ansiklopedisi (Turhan Gürkan ile, 1983), Büyük Larousse (c. 8, s. 4672, 1986), Ana Britannica (c. 9, s. 585-586, 1987), Tüzel Ezici / “Cüneyt Gökçer, Sanatta 50 Yıl” (Sanat 5, Özel Sayı 1994, s. 160 ), Savaş Aykılıç / “50. Sanat Yılında Cüneyt Gökçer” (Cumhuriyet gazetesi, 1994), Alim Şerif Onaran / Türk Sineması (2 cilt, 1994), Türkiye Kültür ve Sanat 2010 Yıllığı (2010), İhsan Işık / Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 5, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013).