Mustafa Ruhi Şirin

Şair, çocuk edebiyatçısı. 2 Ocak 1955, Uğurlu köyü / Of / Trabzon doğumlu. Köyünde başladığı ilköğrenimini Maçka ve Ahlat’ta, ortaöğrenimini Of’ta tamamladı. AİTİA Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Yüksek Okulunda Radyo-Televizyon Program Uzmanlığı yükseköğrenimi gördü (1974-78). TUSAŞ’ta memurluk yaptı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinin Sanat Tarihi Eğitimi Programına devam etti. TRT’nin açtığı prodüktörlük sınavını kazanarak İstanbul Radyosuna atandı (1981). Radyolar için eğitim ve kültür programları hazırladı. 1984’te İstanbul Radyosu Çocuk Yayınları Şef Prodüktörlüğüne atanarak çocuk yayınlarını yönetti. Eğitim Kültür Yayınlarında müdür yardımcılığı (1985-93); denetim ve redaksiyon müdürlüğü (1993-97) görevlerinde bulundu. İstanbul Üniversitesi Radyo-Televizyon Yayıncılığı Yüksek Okulunda metin yazarlığı dersleri (1986-91) verdi.

Şirin; Kültür Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Başbakanlık İnsan Hakları Eğitim Programı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve üniversitelerde seçici kurul üyeliği, danışma kurulu üyeliği ve müzakereci görevlerinde bulundu.  Habitat II’nin Türkiye toplantısı sürecinde sivil toplum kuruluşlarının sözcülüğünü yaptı. Çocuğa yönelik kent ve ülke ölçekli hizmet, eğitim ve araştırma projeleri yönetti. Dünyada UNICEF’in koordinatörlüğünde 2001 yılında gerçekleştirilen “Çocuklar İçin Evet Deyin” kampanyası Türkiye Çalışma Grubuna sözcülük etti. İstanbul Valiliği’nce 26-27 Haziran 2000 tarihlerinde yapılan I. İstanbul Çocuk Kurultayı’nın projesini hazırladı, genel koordinatörlüğünü üstlenerek Türkiye’de ilk defa kent ölçekli sosyal politika metni olan “İstanbul Çocuk Acil Eylem Planı”nın yazımını (Ağustos 2000) üstlendi. 2001 yılında Türkiye Çocuk Hakları Koalisyonunun kurucuları arasında yer aldı ve sözcülüğünü yaptı. 1990 yılında kurduğu Çocuk Vakfı ve Yayınlarını yönetti.

Mustafa Ruhi Şirin’in ilk şiiri 1976’da Pınar dergisinde yayımlanmıştı. Sonraki yıllarda şiir ve yazıları Pınar (1976), Nesil, Gerçek, Küçük Dergi, Kültür ve Sanat, Hisar, Türk Edebiyatı, Yönelişler, Argos, Mavera, Yedi İklim, Diriliş, Kaşgar, Dergâh dergilerinde yer aldı. Kitle haberleşme araçları ve kültür değişmesi konularında araştırmalar yaptı. 1979 yılından sonra çocuk edebiyatına yöneldi. 1987 yılında başlayarak  üç yıl Çocuk Edebiyatı Yıllığı’nı yayımladı. TMKV’nin Hicret Şiirleri Yarışması Teşvik Ödülünü (1979), KASD Çocuk Edebiyatı Ödülünü (1983), Türkiye Yazarlar Birliği Çocuk Edebiyatı Ödülünü (1984), Dünden Bugüne Çocuk Edebiyatımız adlı dizi programı ile TMKV ve Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Radyo Programı Ödüllerini (1986), Gülücük adlı TV çocuk programı ile TMKV’nin 1989 Ödülünü (Ekrem Oymak ile), Kuş Ağacı kitabıyla UNESCO Asya Kültür Merkezi Resimli Çocuk Kitapları 1992 Yarışması Ödülünü (Dr. Nazan Erkmen ile) kazandı. Bazı kitapları Romence ve Makedoncaya çevrildi. Şiirleri çocuk şarkısı olarak bestelendi. Çocuk Vakfı (başkan), Türkiye Yazarlar Birliği ve İLESAM üyesidir.

“Afrika’da açlık, Bosna’da ve Çeçenistan’da acımasız savaş binlerce çocuğun ölümüne sebep olurken köşe dönmek ne kelime? Bırakın Afrika’yı, Bosna’yı, Çeçenistan’ı, Türkiye’deki kimsesiz çocuklar bile, kalbinde biraz merhamet kırıntısı kalmış bir insanın uykularını kaçırmaya yeter de artar bile. Mustafa kalbi merhametle, gözpınarları yaşla dolu nadir bulunur adamlardan biridir. Hani Sezai Karakoç bir şiirinde “ir insan al onu çöz çöz çocuk olsun” der ya, Mustafa o insanlardandır, çünkü içindeki çocuğu öldürmemiş, aksine sürekli çoğaltmış, ve.. inanır mısınız, 1977’den beri, biri hariç bütün seçimlerde oy pusulasına Çocuk Partisi diye yazıp imzalamıştır.” (Beşir Ayvazoğlu)

“M. Ruhi Şirin çocuk kalbinin kıyısında masal ırmaklarının nasıl aktığını yaşatır. Masal dünyasının çocuk rüyası olduğunu sezdirir. O, masalları öylesine güzel anlatır ki, her bir masal kendi güzelliği ile yarışa çıkar sanki.” (Mehmet Göktürk Pişkin)

ESERLERİ:

MASAL: Masal Mektuplar (1983), Altın Kiremitli Saray (1983), Leyleğin Aklı (1983), Bilgi Ağacı (1983), Yüzük Taşı (1983), Kar Altında Bir Kelebek (1988), Guguklu Saatin Kumrusu (1989), Kuş Ağacı (1992), Keloğlan’ın Oyunu (1992), Bülbül ile Leylek (1992), Aslankuş (1998), Her Çocuğun Bir Yıldızı Var, Mavi Rüyalar Gören Çocuk, Aşk Olsun Çocuğum Aşk Olsun, Geceleri Mızıka Çalan Kedi, Dünyaya Gülen Adam, Bir Şemsiyem Olsa Kuşlardan.

ÇOCUK ŞİİRİ: Gökyüzü Çiçekleri (1983), Bebeğin Duası (1985), Çocuk Kalbimdeki Kuş (1991), Yıldız Sayan Ağaç (2002).

ÇOCUK ÖYKÜSÜ: Her Çocuğun Bir Yıldızı Var (1993).

DENEME: Çocuk Yüzlü Yazılar (1998).

ŞİİR: Rüya Saati (1998).

ARAŞTIRMA: Gösteri Çağı Çocukları (1989),Yayıncılık Televizyon Çocuk ve Aile (1998), Çocukluğun Kozası (1998), Masal Atlası (1998), Kuşatılmış Çocukluğun Öyküsü (1999), Çocuk Edebiyatı (2002).

KONUŞMA: Çocuğa Adanmış Konuşmalar (1998).

ANTOLOJİ-YILLIK: Masal Çocuk (1984), Çocuk Edebiyatı Yıllığı (1987, 1988, 1989), Kaf Dağındaki Uçurtma (1990), Ninni Bebeğim Ninni (Ninni ve ninni şiirleri antolojisi (1996), Bir Varmış Bir Yokmuş (1998).

GÜNLÜK: Hayat Gibi

HAKKINDA: Ahmet Kabaklı / Türk Edebiyatı (c. 4, 1991), Necmettin Turinay / Kendini Çocuklara Vakfetmek (Değişen Toplum ve Aile, 1996), Şerafettin Aybars / Türk Edebiyatı dergisi (Ocak 1999), Beşir Ayvazoğlu / Kendini Çocuklara Adayan Adam: Mustafa Ruhi Şirin (Defterimde Kırk Sûret, 3.bas., 1999, s. 196-200), Ahmet Kabaklı / Türkiye Edebiyat Ansiklopedisi (c. IV, s. 428-438), Beyhan Kenter / Çocuk Şiirleri Üzerine Bir İnceleme ve Mustafa Ruhi Şirin (Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, 2003).