İlâhiyatçı, şair ve yazar. 28
Ekim 1960 tarihinde Kayseri’nin Develi ilçesinde doğdu. Kimi yazılarında Yusuf
Kerimoğlu imzasını kullandı. Develi Dumlupınar İlkokulu (1972 ile İmam Hatip
Lisesi (1979)’ni bitirdi. Babasından Arapça sarf (dilbilgisi) ve nahiv (söz
dizimi) dersleri aldı. Kayseri Yüksek İslam Enstitüsü’nde başladığı
yükseköğrenimine İlahiyat Fakültesi’nde ve daha sonra da Kahire, el-Ezher
Üniversitesi İslam Hukuku Fakültesi’nde okuyarak bitirdi. Yazın yaşamına
edebiyatla başlamış, ilk makalelerini 1980’de “Milli Gazete”de, 1982-83 yılları
arasında “Yeni Devir” gazetesinde yayınladı. Edebi ürünlerini ise “Mavera”,
“Aylık Dergi” ve “Dergâh” gibi yayın organlarında çıktı. Edebiyat, İslam
hukuku, İslam tarihi, tefsir gibi alanlarda çalışmalar yapmış, eserler
vermiştir. Şiirlerinden oluşan ilk kitabı “Heyelan” 1987’de yılında yayımlandı.
1989 yılında ise İslami hareket önderleriyle yaptığı söyleşiler “Öncülerle
Konuşmalar” adıyla kitaplaştırıldı.
Kahire’de eğitim için bulunduğu
yıllarda bir yandan İslami araştırmalar yapmış, bir yandan da dersler
vermiştir. Burada, 1990 yılında “İmamlar ve Sultanlar” adlı İslam tarihinin ilk
yüz elli yılını ele alan eleştirel tarih niteliğindeki ve kendisinin ilk araştırma
ürünü olan eserini yayımladı. Aynı yıl, “Yürek Devleti” adıyla İslami hareket
eleştirisini de içinde barındıran ilk denemesini yazdı ve aynı dönem Mısırlı
yazar Safinaz Kazım’ın “fi Mez'eleti’s-Sufur vel Hicab” adlı eserini, “Kadının
Özgürlüğü” adıyla çevirerek yayımladı. İlk cildini Kahire’de, diğer ciltlerini
Türkiye’de kaleme aldığı “Anadolu İslami Hareketleri” serisini 1991-93 yılları
arasında arka arkaya yayımladı. Bu serinin ilk cildini Hasan Ali el-Beyyumi ile
birlikte Arapçaya çevirdi. 1993’te “İman” adlı eserini ve 1994 yılında geniş
kapsamlı bir eleştiri niteliğindeki araştırma eseri olan “Yahudileşme Temayülü”
adlı eserini verdi. Seminer notlarından oluşan “Tavsiyeler I” ve “Tavsiyeler
II” de bu tarihlerde yayınlandı (1995-1998).
Kahire-Mekke hattında yazdığı
şiirlerini “Yasin” adlı kitabında 1991 yılında topladı, 1996 yılında ise tüm
şiirlerini “Divan” adlı eserinde bir araya getirdi. Kahire’de verdiği tefsir
(Kur’an yorumu) derslerini, bir konulu tefsir örneği olan “Adayış Risalesi” başlığı
altında kitaplaştırdı. Ekim 1992 ayından itibaren başlattığı tefsir
dersleri “Tefsir Dersi” adlı internet
sitesinden canlı olarak yayımlandı. Yine 1998’de başlayan “Tefsiru-l-Kur’an
Te’vilu’l-Furkan” adlı görüntülü ve sesli tefsir programında iki yüz kadar ders
yayımlandı. Bu tasarım “Kur’an”ın tümünün görüntülü olarak tefsirini kapsayarak
2008 yılında tamamlandı. Görüntülü tefsir ile birlikte başlayan “Gerekçeli
Meal” adı verilen “Kur’an”ın Türkçe çeviri çalışması da 2008’de tamamlanmıştır.
Mustafa İslamoğlu, kimilerinde
halen yazmaya devam ettiği “Anadolu’da Vakit”, “Selam”, “Ribat”, “Yeni Şafak”,
“Meydan”, “Aylık Dergi”, “Özgün Duruş” gibi gazete ve dergilerde yayınlanan
makalelerini on kadar kitapta topladı. Ayrıca kendisiyle yapılan söyleşiler, “Söyleşiler
I” ve “Bir Yaradan Kurşun Çıkarır Gibi” adlarıyla yayımlandı. Gazetede yazdığı
kimi makaleler ve Ankara’da kapalı bir forumda sunduğu “Kürt Sorununa Islami
Çözüm” başlıklı bildirisi dolayı toplam iki buçuk yıl hapis yattı. Cezaevinde,
Macar doğubilimci Ignaz Goldziher’in “De Richtungen der İslamichen
Koranauslegung” adlı eserini, Arapçadan Türkçeye çevirdi.
Yazarın bunlardan başka II.
Uluslararası Fetih Sempozyumu’nda sunduğu bildiri, 1997 yılında “Yürek Fethi”
adıyla kitaplaştı. Mekke’de kaleme aldığı “Hac Risalesi” 1998'de yayımlandı.
Aralık 2000 tarihinde dini çevrelerde hayli ses getiren eseri “Üç Muhammed”i
yayımladı. Amerika/Atlanta’da verdiği seminerler, 2001’de “Hayatın Yeniden
İnşası İçin” adıyla yayımlandı. 1983 yılında kaleme aldığı “Seyrani” adlı ilk
edebi araştırma kitap çalışmasını 2002’de yayımladı.
İslamoğlu ayrıca, üniversiteler
arası şiir yarışmalarında birincilik ve ikincilik ödülleri ve 1997 yılında
Human Rights Watch Helmann-Hammet 1997 ödülünü almıştır.
İslamoğlu, İslami İlimler
Akademisi’nde tefsir usulü dersleri verdi ve “Anadolu’da Vakit” gazetesinde
köşe yazarlığı yaptı. Ayrıca yazarın konferans, seminer, hutbe ve
konuşmalarından oluşan onlarca görüntülü eseri bulunmaktadır.
Eserlerinin kimileri Arapça,
Almanca, İngilizce, Kürtçe, Romanca, Bulgarca ve Arnavutçaya çevrilerek
yayımlandı.
ESERLERİ:
Şiir:
Heyelan (1987), Yasin (1991), Divan (Toplu şiirler, 1996, 2011).
Deneme - Araştırma - İnceleme:
Öncülerle Konuşmalar (1989), İmamlar ve Sultanlar (1990), Yürek Devleti (1990, 2012),
Anadolu İslâmi Hareket Serisi
[Arapçaya Cuzuru’l-Hareketi’l-İslâmiyye
fi-Türkiye adıyla çevrildi: 1-
Gaza Hareketi (1991), 2- Serdengeçtiler Hareketi (1991), 3- Fedailer Hareketi (1991), 4- İslâm Birliği Hareketi (1991), İttihad-ı Muhammedi Hareketi (1992), 5- Anadolu Halk İsyanları Hareketi
(1992), 6- Şeyh Said Hareketi
(1992), 7- Devrimlere Tepkiler ve
Menemen Provakasyonu (1992)],
Adayış Risalesi (1992, 2012), İman (1993), Makalat (1993), Söyleşiler
(1993), Dağarcık (1995, 2012), Tavsiyeler 1 (1995, 2014), Yahudileşme Temayülü (1995), İslâmi Diriliş Hareketleri (1997,
2010), Yürek Fethi (1997), Bahtımca (1997), Tavsiyeler 2 (1998, 2005), Hacc Risalesi (1998, 2012), Şafak Yazıları (1998), Bir Yaradan Kurşun Çıkarır Gibi
(1999), Yokluğunda Düşülmüş Notlar (2000,
2012), Üç Muhammed (2000), İman
Bilinci (2000), Kur'an Surelerinin Kimliği (2000), Savaş Kesmeyen Sözler (2002, 2012), Hayatın Yeniden İnşası İçin (2002). Şafak Yazıları (2009), İslami
Hareketler ve Kıyamlar Tarih (2010), Bahtımca (2010), Hayat Kitabı Kur'an / İki
Cilt Takım (Kutulu, 2010, 2012), Ümmet Yazıları (2011), Din Yazıları (2011), Seyahat
Yazıları (2012), İman Yazıları (2012), Ramazan Yazıları (2012), Yaşayan Yazılar
(2012), Efendim (2012), İman - İnsanın Saadeti (2012), Kalemle Öğreten Adına
(2012), Yerliler ve Yersizler (2012), Siyaset Yazıları (2012), Tenkit Yazıları
(2012), Alemlerin Rabbi Allah (CC) Bilmek Tanımak Anlamak (2012), Özlü
Sözler (2012), Medeniyet Yazıları (2012), Tarih Yazıları (2012), Kur'an
Yazıları (2012), Vahdet Yazıları (2012), Şahsiyet Yazıları (2012), Eğitim
Yazıları (2012), Kurban ve Bayram Yazıları (2012), Bir Yaradan Kurşun Çıkarır
Gibi (2013), Ayetlerin Işığında (2013), İslâm
Nedir? (2014), Mustafa İslamoğlu Külliyat Seçkisi - 25 Kitap Takım (2015), Hasan El Basri'nin Kader Risalesi ve Şerhi (2015), Hac ve Umre Yazıları (?), Kur'an Peygamberi Hz. Muhammed (2015), Toplumu
İnşa Eden Kur'an Kavramları (2016).
Biyografi:
Seyrani
(2007).
İngilizce:
What's Islam (İslam
Nedir kitabının çevirisi, 2014),
Çeviri:
Kadının Özgürlüğü (Safinaz Kazım’dan,
1990), İslâm Tefsir Ekolleri
(Ignaz Goldziher’den, 1997), De Richtungen der İslamichen Koranauslegung
(Ignaz Goldziher’den), Hayat Kitabı Kur’an &
Gerekçeli Meal (2008).
KAYNAKÇA: İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) -
Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) – Encyclopedia of Turkish Authors
(2005) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları
Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) – Ünlü Bilim Adamları (Türkiye Ünlüleri
Ansiklopedisi, C. 2, 2013) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Mustafa İslamoğlu Biyografi, Portre (Gerçek Hayat dergisi,
sayı: 20, 9.3.2001), Hayatın Yeniden İnşası İçin (Virgül, sayı: 47, Ocak 2002),
İhsan Işık / Türkiye
Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006), Mustafa İslamoğlu Biyografi, Portre (Gerçek
Hayat dergisi, sayı: 20, 9.3.2001),
Mustafa İslamoğlu
kitapları (idefix.com, kitapyurdu.com vd, 02.12.2019).