Sinema yönetmeni, yapımcı, senarist. 25 Ağustos 1973, Hamburg / Almanya
doğumlu. Ailesi aslen Trabzon’un Sürmene ilçesindendir. Küçük yaşlarından
itibaren sinema ile ilgilenmeye başladı. Hamburg Devlet Güzel Sanatlar
Akademisi Görsel İletişim Bölümü'nden mezun oldu (2000). Öğrencilik yıllarında,
Wüste Film Şirketi ile çalışmalara başladı. Kariyerine aktör olarak, üç yıl
devam eden televizyon dizisi Doppelter Einsatz’ta “Erdal” karakteri
ile başladı.
1995 yılında ilk kısa filmi, You're the one! / Du bist es! (O
Sensin)i çekti. Film, Hamburg Uluslararası Kısa Metrajlı Film Festivali'nde
Halk ödülüne layık görüldü. Ertesi yıl ikinci kısa filmi Getürkt'u
yönetti. 1998 yılında ilk uzun metraj filmi, Kurz und Schmerzlos /
Short Sharp Shock ( Kısa ve Acısız)’ı çekti. Ardından yönetmenliğini
yaptığı filmlerle en iyi yönetmenler arasında anılmaya başladı. Başrollerinde
Meltem Cumbul, Güven Kıraç, Sibel Kekilli ve Birol Ünel'in yer aldığı Duvara
Karşı (Gegen die Wand
/ Head-On) filmi oldukça dikkat çekti. Almanya’nın ve dünyanın en bilinen sinema
festivallerinden biri olarak kabul edilen Berlin Festivali'nde en iyi film
dalında Altın Ayı’nın sahibi oldu. Oyuncuları Birol Ünel ve Sibel Kekilli’ye de
en iyi erkek ve en iyi kadın oyuncu dallarında Altın Ayı kazandıran film, Newsweek ve
Amerika’nın en popüler dergilerinden Time Out New York dergileri
tarafından yılın en iyi filmi seçildi. Time Out New York’un sinema
eleştirmeni David Fear, filmi ''Saf Mükemmellik'' olarak tanımladı.
Genç yaşlarında Avrupa sanat çevrelerinde tanınan Akın, filmlerine geldiği
toplumsal yapıların ruhsal izlerini taşıdı. Anlatımlarında, öteki olarak kabul
edilen etnik azınlıklar, yoğun iletişim baskısı altındaki aileler, çeşitli
kimlik gerilimleri arasında bunalan insanlar yer alır. “Aşık olduğum şehir”
dediği İstanbul’u, Crossing The Bridge – The Sound of Istanbul (2005)
belgeselinde şehrin zıtlıklarını ve renkliliğini müzik ekseninde kameraya
aldı. Orhan Gencebay’dan Mercan Dede’ye, Sezen Aksu’dan Duman’a kadar
tarzları birbirinden oldukça farklı müzisyenler eşliğinde, izleyiciyi farklı
bir İstanbul seyahatine çıkardı. Aynı yıl Anno Saul’un yönetmenliğini yaptığı Kebab
Connection filminin senaryosunu yazan Akın, başrollerini Haluk
Bilginer, Mehmet Ali Erbil ve Birol Ünel’in paylaştığı, Hırsız Var filminde
“Lokman” karakterini canlandırdı.
Avrupa’nın 25 ülkesinin 25 farklı kısa filmle anlatıldığı Visions
Of Europe projesinde, Almanya’nın filmini çekmesi için Fatih Akın
seçildi. Her bir yönetmene kendi ülkelerinde hayata bakışı aktaran bir film
yapmaları istendi. Filmlerin bugün veya yakın gelecekte geçmesi, beş dakika
uzunluğunda olması ve her birinin aynı oranda bir bütçe harcanarak yapılması
şart koşuldu. Fatih Akın bu proje için çektiği kısa filmle oldukça başarılı oldu.
Akın, 2005 yılında Cannes Film Festivali'nde Salma Hayek, Javier Bardem ve
Emir Kusturica ile birlikte jüride yer aldı. Yaşamın Kıyısında filmi
ile Cannes Film Festivali'nde En İyi Senaryo Ödülünü (2007) kazandı.
ESERLERİ:
KISA FİLM: Du bist es! / Sensin! (yönetmen-senarist,
1995), Getürkt (yönetmen-senarist, 1996), Der Name
Murat Kurnaz (yönetmen-senarist, 2009).
UZUN METRAJ: Kurz und Schmerzlos / Kısa ve Acısız (yönetmen-senarist, 1998), Black Souls / Kısmet (başrol oyuncusu, 1999), Im Juli / Temmuz’da (yönetmen-senarist, 2000), Solino (yönetmen, 2002), Gegen die Wand / Duvara Karşı (yönetmen, 2004), (yönetmen-senarist-yapımcı, 2004), Europäische Visionen (Die alten bösen Lieder bölümü; yönetmen-senarist-yapımcı, 2004), Kebab Connection (senaryo, 2005), Gottesfurcht / Takva (yapımcı, 2006), Auf der anderen Seite / Yaşamın Kıyısında (yönetmen-senarist-yapımcı, 2007), Chiko (yapımcı, 2007), New York I Love You (yönetmen-senarist, 2008), Soul Kitchen (yönetmen-senarist-yapımcı, 2009), Min dît (yapımcı, 2009), The Cut / Kesik (yönetmen-senarist, 2014), Goodbye Berlin / Elveda Berlin (yönetmen-senarist, 2016).
BELGESEL FİLM: Wir Haben Vergessen Zurückzukehren (yönetmen-senarist,
2001), Crossing The Bridge / The Sound of Istanbul (yönetmen-senarist
–yapımcı, 2005), Müll im Garten Eden / Cennetteki
Çöplük (yönetmen, 2012).
MÜZİK VİDEOSU: Digger Dance: Digger is a dancer (2002), Aynur
Doğan: Rewend (2010).
KAYNAK: Alim Şerif Onaran / 20. Yüzyılın Son Beş Yılında Türk Sineması
(2005), Agâh Özgüç, / Türk Filmleri Sözlüğü 1917-2009 (2009), İhsan Işık
/ Ünlü Sanatçılar (Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi, c. 5, 2013) - Resimli
ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (C. 12,
2015).
