Ebuşşüca

Emir

Doğum
Ölüm
-
-

Abbasiler dönemi Bitlis, Cizre, Musul Emirlerinden; Kürt Hemudi (Hamidi) Aşireti reisi (D. H.324 / M. 926, Diyarbakır - Ö. ?). H. 348 (M.959) yılında Siirt Emiri olan babası Dustik'in yerine geçti. Bitlis ve Cizre'nin bir kısmına egemen olarak Ebuşşüca, Meyyafarkin, Diyarbakır, Erciş ve Malazgirt'i de bunlara ilave etti. Başarıları ve cesareti nedeniyle dolayı Abbasi Halifesi, ona Ebuşşüca lakabını taktı. Çıkardığı özel paranın üzerinde lakabı yer alıyordu. Ayrıca, hutbe esnasında ismi halifenin ismiyle birlikte okunuyordu.

Ebuşşüca'nın, Adududdevle'nin oğlu Semsamuddevle ile  ilişkileri Zamanla bozuldu. Semsamuddevle, Erdeşir'in oğlu Ebisedbehram'ın komutası altındaki orduyu Ebuşşüca'nın üzerine gönderdi. Baclaya'da çıkan savaşta, Ebuşşüca galip geldi. Semsam bu kez Ebulkasım Seed komutasındaki orduyla ona saldırdı. Habur Nehri'nin yakınlarında iki ordu karşı karşıya geldiler. Aralarında şiddetli bir savaş çıktı. Ebuşşüca'nın bu kez de galip gelmesi üzerine, Semsamüddevle'nin askerleri gördükleri eziyet sonucu birliklerinden firar ettiler. Ebuşşüca ise, bunları Musul'a kadar takip etti.

Bu sırada Musul, Deylem'in buyruğu altında eziliyordu. Musul halkı, Ebuşşüca'yı kurtarıcı olarak karşıladı. Musul'un tüm kapıları kendisine ardına kadar açıldı. Ebuşşüca, muzaffer bir komutan olarak Musul'a girdi. Musul'u düzene soktuktan sonra Bağdat'a gitmek üzere hazırlık yaptı. Amacı, Deylem ve Bubihiyin'i oradan kovup, başkent Bağdat ve halifeyi kurtarmaktı. Semsamuddevle bunu işitince, telaş ve korkuya kapıldı. Kendisini savunmak için büyük bir askeri hazırlık yaptı. Bu ordunun komutanlığına da Şehr Akoye'nin oğlu Ziyad'ı atadı. Bu orduyla Ebuşşüca'nın ordusu Tikrit yakınlarında karşılaştılar. Burada çıkan savaşta, Ebuşşüca büyük ölçüde kayıp vererek yenildi. Bu yüzden Musul'u korumaya olanak bulamadı. Musul'u terk ederek memleketi Diyarbakır'a dönmek zorunda kaldı.

Samsamüddevle ise, bu zaferden sonra Musul'a döndü. Ebuşşüca'yı öldürmek amacıyla Saadüddevle komutası altında Diyarbakır'a asker gönderdi. Bunda başarılı olamayınca, hile ve dalavereye başvurdu. Ebuşşüca'yı öldürmesi için Batıniler'den bir fedai kiraladı. Bu fedainin saldırısı sonuç Ebuşşüca yaralandı. Ancak H.374 (M. 985) yılında, Turabiddin Dağı'nın batısı Ebuşşüca'ya verilmek şartıyla aralarında barış antlaşması yapıldı. (El Kamil, c.  9, s. 14-16)

KAYNAK: Mehmet Zeki Bey (c.1, s. 41-42).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör