Mehmet Ulukütük

BİLSAM YAYINLARI

Sosyal bilimlerin ve aslında bilimsellik vasfına ve ismine sahip tüm insan etkilerinin içinde bulundukları bunalımlardan kurtulmak için geliştirilen bir açılım olarak hermeneutik, insan eli ve düşüncesinden çıkmış her şeyi anlamak ve yorumlamak gibi tamamen insanın anlama yetisini merkeze alan bir amaç gütmektedir. Bugün bazen postmodern bağlamda, bazen de Kıta Avrupası bağlamlarında ele alınsa ve etki alanları edebiyattan sosyolojiye, politik tartışmalardan, antroplojik etkinliklere kadar uzansa da, o içinde her zaman geçmişinden devraldığı mitolojik ve teolojik problemleri ve kavramları barındırmaya devam etmektedir.

Modern dönemde Schleiermacher ve Dilthey tarafından metadolojik yaklaşımlar çerçevesinde işlense de, Heidegger`le varoluşsal bir mahiyete bürünmüş ve nihayet gadamer`le tam anlamıyla felsefi bir probleme/etkinliğe kavuşmuştur. hermeneutiğin, gadamer`le ulaştığı felsefi düzey, hermeneutik araşatırmalarda bir dönüm noktası olmuştur. gadamer`le hermeneutik artık doğa bilimlerinin yanında ve altında bağımsızlığına kavuşmuş naif bir insan/tin bilimleri konumundan (Scheiermacher), şans oyununa dönüşen metadolojik bir tercih sıkıntısından (Dilthey), modernliğe karşı radikal bir hiçcilik refleksinden (Heidegger), teolojinin emrinde `kehanetler ve mucizeleri yorumlayan bir techne hermeneutike`den (Friedrick Ast) sıyrılmış, geçmiş ile gelecek arasında `bugün`ün, `şimdi`nin ve burada olmanın ne anlmaa geldiğinin anlaşılmasına yerini bırakmıştır.

Bu çalışma Heidegger`in Varlık ve Zaman`ı ve gadamer`in hakikat ve Yönteml`i Anlama ve Gelenek ilişkileri bağlamında yeniden okuma ve yorumlama girişimi olup Osmanlı- Cumhuriyet entelektüel geleneğine mütevazi bir katkı yapmayı amaçlamaktadır.

Yakın zamanda ebediyete uğurladığımız İslam düşünürü Muhammed Âbid Câbirî ömrü boyunca akıl ve din bağlamındaki çalışmalarıyla gündemde kalmayı başarmıştır. İslam âleminin değişen koşullara uyum sağlaması açısından modernite ve yeniden yapılanma sorunlarına yoğunlaşmış ve Müslümanlar olarak modernliğin neden gerçekleştirilemediğinin cevabını aramıştır.  Bu doğrultuda aklın, tarihsel ve yapısal konumunun analizini yapmıştır.

Bu eserde “İslam düşüncesine göre akıl nedir?”, “Farklı bilgi kuramlarının akılla ilgili yaklaşımları nelerdir?” gibi sorulara cevap aranmaktadır. Ayrıca bu kitap, aklı din bağlamında sorgulayan meraklı okuyuculara da yeni ufuklar açacaktır.