İlhanlı kraliçesi (D. ? – Ö. 1335). Cengiz soyundan İlhanlılar devletinin son hükümdarı Ebu Sait’in eşi ve Emir Çoban’ın kızıdır. Güzelliği ve zekâsıyla ünlüdür. Ebu Sait tahta çıktığında on iki yaşındaydı ve bu nedenle iktidar başkomutan Emir Çoban’ın elindeydi. 1330 yılında Sultan Bahadır Han, o sırada evli olan Bağdat Hatun’u görür, beğenir, ona âşık olur ve Togay’ı, yani sağ kolunu elçi olarak Bağdat Hatun’a yollayarak onu babasından ve kocasından istetti. Baba Emir Çoban bu duruma karşı çıksa da oryada “Cengiz Yasası” vardır. Bu yasaya göre, Moğol Hükümdarı Cengiz Han zamanında kendi kafasına göre her duruma bir çözüm üretmiş ve bir fermanla bu çözüm emirlerini hanlığına duyurmuştu. Bu öyle bir yasaydı ki, dönemin hükümdarı bir kadını görüp de beğenmişse, kadın evli bile olsa ona sahip olma hakkı vardı. Böylece o şehirdeki, gerekirse ülkedeki tüm kadınlar hakanın olurdu.
Sultan
Bahadır Han, hükümdarlığının başlarında, Emir Çoban’ın entrikaları sonucunda,
bilgin ve vezir Fazullah Reşîdüddîn’in başını kestirtmişti. Ebu Sait’ın kız kardeşi
Sati Beg ile evli olan Emir Çoban, böylece ülkenin en nüfuzlu kişisi durumuna
geldi. Çoban, 1325 yılında Altın Ordu hanı Muhammed Uzbek komutasında bir
orduyu daha yenmiş ve onların topraklarını istila etti.
Olaylar
böylece sürüp giderken Ebu Sait,
Bağdat Hatun’u görüp ona âşık olmuş ve nüfuzlu biri olan eşi
Hasan Buzurg’dan zorbalıkla ayartarak
onunla kendisi evlenmişti. Bağdat Hatun kocasının kendisini çok seviyor olmasından
yararlanarak, devlet işlerine çok karışmaya başladı. Ancak, Ebu
Sait bir varis bırakmadan ya da halef seçmeden 1335 yılında öldü. Ebu Sait ‘in
ölümünden sonra Toluy Han’ın hanedanından Arpe Keun yönetimi ele geçirmişti.
Bağdat Hatun’a, devlet işlerinde çok
nüfuzlu olduğu için Hünkâr lâkabı verilmişti, öldürülmesine kocasını
zehirlemiş olduğunu sebep gösterenler de vardır. Tahtı Bahadır Han’la paylaşma
arzusu ve ülkeyi yönetme hırsı ağır basınca Bağdat Hatun kadın olmanın tüm olanaklarını
kullanıyordu. Ama sona yaklaştıkça onu farklı sürprizler bekliyordu. Sonunda hiç
hesaba katmadığı bir olayla karşı karşıya kaldı ve bu durum onun sonu oldu.
Arpe Han, Bağdat Hatun’un kocası hakan Ebu Sait'i öldürtmüş olduğunu ileri
sürerek onu idam ettirdi.
HAKKINDA: İbrahim Alaeddin Gövsa / Türk Meşhurları
Ansiklopedisi (1946), Neşe Güven / “Bir Garip Hatun Bağdat Hatun”
(herkesetiyatro.com, 23 Şubat 2006).
