Osmanlı devlet
adamı (D. ?, Mardin - Ö. Temmuz 1788, Halep). Mardin’in Kiki aşiretinde
yetiştiği için Kiki Abdi Paşa olarak ün yapmıştır. Devlet hizmetine kapıcıbaşı olarak
girmiş, sonra sırasıyla mîrimîran (beylerbeyi) ve vezir (bakan) olmuştur.
1780’de Adana, 1781’de Vezirlik (Bakan) payesi ile Diyarbakır, iki yıl sonra
Halep ve Rakka, 1785’te ikinci kez Diyarbakır, 1786’da Sivas ve aynı yılın
Aralık ayında üçüncü kez olarak Diyarbakır Valiliği görevinde bulundu. 1787’de
Mısır Valiliğine atandı; 1788’de ise bu görevden azledilerek (alınarak), Halep’e
gönderildi ve aynı yılın Temmuz ayında orada öldü. Cenazesi Diyarbakır’a
getirilerek Mardin-Kapı dışındaki mezarlıkta toprağa verildi.
Ayni aileden olan
Hüseyin Abdioğlu’nda bulunan ve “Diyarbekir
Şe-r’iyye Sicilleri”nden çıkarıldığı anlaşılan on sayfalık tereke (miras)
tespit tutanağına göre, Kiki Abdi Paşa’nın, bugünkü değerle yüz milyarı bulan
bir servete sahip olduğu görülmektedir. 21 Eylül 1790 tarihli bu belgeden,
terekenin bu iş için İstanbul’dan gönderilen Dergâh-ı Âli Kapıcıbaşısı ve
padişahın silâşoru Zühtü İsmail Bey ile Diyarbekir voyvodası (komutanı) Dergâh-ı
Âli kapıcıbaşılarından Şeyhzade İbrahim Ağa tarafından kadı huzurunda saptandığı
anlaşılmaktadır.
HAKKINDA: Mehmet Süreyya / Sicilli Osmanî (c. 3, s.
411 Matbaa-i Amire, 1311), Türk Ansiklopedisi / ‘Abdi Paşa (Kiki)’ (c. 1, s. 30),
Şevket Beysanoğlu / Diyarbakır’da Gömülü Meşhur Adamlar (Ankara 1985).