Zafer Toprak
Akademisyen, yazar, tarih profesörü (D. 1946, İstanbul – Ö. 3 Haziran 2023, İstanbul). İstanbul Saint-Joseph Fransız Lisesi,Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü (1969) mezunu. Londra Üniversitesi Ekonomi Tarihi Bölümünde yüksek lisansını (1971), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde (1981) doktorasını tamamladı. 1977’den itibaren Boğaziçi Üniversitesinde öğretim üyeliğinin yanı sıra lisansüstü eğitim veren Atatürk Enstitüsünün müdürlüğünü de üstlendi. Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü yönetim kurulu başkanı, Türkiye Sosyal Tarih ve Ekonomi Kurumu yönetim kurulu başkan yardımcısı olarak görev yaptı. Boğaziçi Üniversitesinde profesör oldu. XIX. ve XX. yüzyıl toplum tarihi üzerine çok sayıda kitap ve makalesi yayımlandı.
Makaleleri, Birikim, Toplum ve Bilim, B.Ü. Beşeri Bilimler Dergisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, Bilim ve Sanat, İktisat Dergisi, Travaux et Recherches en Turquie, Yapıt, Düşün, Milliyet Sanat, Yeni Gündem, Cumhuriyet, Bilgi Mecmuası, Tarih ve Toplum, Boğaziçi, Finans Dünyası, Ekonomi ve Politikada Görüş, Ankara Dergisi, İstanbul, Tarih ve Demokrasi - Tarık Zafer Tunaya’ya Armağan, Üç İzmir, Tarih Vakfından Haberler, Görüş, Ekonomik Yorum, Biannual İstanbul, Kent Tarihçiliği, Cumhuriyet Dönemi Hukuk Devrimi, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu, Cogito, İstanbul’un Dört Çağı, Forum, Türkiyemiz, Tombak kitap, dergi ve gazetelerinde yayımlandı. Türkiye’de Dergiler-Ansiklopediler (1849-1984), Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, Sosyo/Kültürel Değişme Sürecinde Türk Ailesi, Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Türkiye Ansiklopedisi için bölümler yazdı.
Vefatı:
Prof. Dr. Zafer Toprak, 3 Haziran 2023 günü İstanbul’da vefat etti.
ESERLERİ:
Araştırma:
Türkiye'de Milli İktisat 1908-1918, Ankara, 1982
1908 Seçimleri ve Mebusan Hatıraları, 1998
Sümerbank: Kurumsal Bir Tarih, İstanbul, 1990
Ulusal Ekonomi - Ulusal Burjuvazi, İstanbul, 1995
İttihat ve Terakki ve Devletçilik, İstanbul, 1995
İmparatorluk Borçlarından Global Arzlara - İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nın Yükselişi, İstanbul, 1995
Bir Geleceğim Geçmişi - Akbank'ın Kurumsal Tarihi, İstanbul, 1998
Bir Yurttaş Yaratmak - Muasır bir medeniyet için seferbelik bilgiler, 1998
İttihad - Terakki ve Cihan Harbi - Savaş Ekonomisi ve Türkiye'de Devletçilik 1914-1918, 2003
Cumhuriyet'e Doğru - 1919-1923 Özgürlük ve Bağımsızlık Yolu, 2006
Bir Muhalif Kimlik - Tevfik Fikret, 2007
Ulusaldan Küresele Millî Reasürans T.A.Ş. ve Türkiye’de Reasüransın Evrimi, 2009
Geçmişten Geleceğe Anadolu Sigorta Türkiye’nin Sigortası, 2010
Lozan'dan Cumhuriyet'e İsmet İnönü, 2013
Cumhuriyet'in Başarı Öyküsü Asım Kocabıyık 1924-2012, 2014
Darwin’den Dersim’e Cumhuriyet ve Antropoloji, 2012
Türkiye’de Popülizm 1908-1923, 2013
Türkiye’de Kadın Özgürlüğü ve Feminizm (1908-1935), 2014
Türkiye'de İşçi Sınıfı (1908-1946), 2016
Atatürk - Kurucu Felsefenin Evrimi, 2020
Cumhuriyet ve Antropoloji, 2021
Editörlük:
Türkiye’de Tarımsal Yapılar (1923-2000) (Editör, Şevket Pamuk ile, 1988).
Ayrıca başka dillerde de kitapları ve ders kitapları yayımlandı.
KAYNAK: Zafer Toprak / İttihad Terakki ve Devletçilik “Türkiye’de Ekonomi ve Devletçilik 1908-50” (1995), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2. bas., 2009).
