Şair ve yazar (D. 9 Şubat 1937, Oğuz köyü / Acıpayam / Denizli - Ö. 15 Haziran 1999, İstanbul). Acıpayam Ortaokulu (1953), Denizli Lisesi (1956) ve İstanbul Özel Gazetecilik Enstitüsü (1959) mezunu. Gazetecilik hayatına girerek Denizli (1956), Tan ve Yeni Gazete (1958), Dünya (1959-62), Tasvir (1962-63), Ekspres, Son Havadis, Hergün, Ortadoğu, Güneş, Sabah vd. gazetelerde çalıştı. Denizcilik Bankası ile Printemps firmasında basın müşavirliği yaptı.
MÜZİKSAN Vakfı (onbir yıl başkan), Türk Edebiyatı Vakfı (yedi yıl genel sekreter), Turizm Yazarları (ATURJET - 1973 yılında başkan), Kızılay ile Folklor Araştırma Kurumu vb. üyesiydi.
İlk yazısı 1950 yılında Demokrat Denizli gazetesinde; diğer çalışmaları başta kendi yönettiği Tarla dergisi olmak üzere Varlık, Yücel, Nasır, Petek, Yelken, Maya, İnanç, Türk Yurdu, Millî Kültür, Türk Edebiyatı dergileri ile çeşitli gazetelerde yer aldı.
Ödülleri:
1963 yılında yılın gazetecisi seçildi ve ödül olarak yirmi bir Avrupa ülkesini gezdi. 1992 ve 1993 yılında Amerika’yı gezip gördü.
1961 yılından itibaren on yıl üst üste Gazeteciler Cemiyeti Ödülünü aldı. 1953 yılında Doğan Kardeş dergisinin şiir yarışmasında birinci olmuştu. 1956 yılında Nasır dergisi ödülünü, 1976 ve 1979 yılında Peyami Safa Roman Ödülünü, 1985 yılında Folklor Hizmet Ödülünü, 1987 yılında Karadon’la Kültür Bakanlığı Hikâye Ödülünü,2003’te Egay-Der Türk Kültürüne Hizmet Ödülünü aldı. 1989 yılında halk edebiyatına katkılarından dolayı İnönü Üniversitesince kendisine fahrî doktor unvanı verildi.
Vefatı:
Cumhuriyet döneminin tanınmış şairlerinden Tahir Kutsi Makal, 15 Haziran 1999, İstanbul’da vefat etti. 2000 yılında adı Acıpayam’da bir caddeye adı verildi. Kardeşi Mithat Makal da 15 Haziran 2014’te vefat etti.
KİTAPLARI:
Şiir: Fakir İşi (1957), Babanız Yine Aşık Çocuklar (1987), Öpkü (1996).
Röportaj:İçgöç (1964), Acı Yol (1964).
Gezi: Köylü Gözüyle Avrupa (1965).
Derleme-Deneme-İnceleme:Büyük Fatih (1967), Sahte Ozanlar (1969), Aşık Veysel (1969), Anadolu’da Türk Mührü (1971), Karacaoğlan (1973), Dadaloğlu (1974), Benim O Benim (1987), Halkbilim ve Edebiyat (1990), Aşık Hasan Dede (1995), Benim Gizli Yazılarım (1996).
Roman: Meydan Dayağı (1976), Kamyon (1979).
Hikâye: Delitay (1982), Karadon (1987).
Antoloji: Türk Halk Şiiri (1975).
TAHİR KUTSİ MAKAL İÇİN NE DEDİLER?
“Tahir Kutsi, dostluklara çok değer veren birisiydi. Dostlarıyla haşır neşir olmayı severdi. Dost meclislerini özler, sever, yaşardı. Dostların sayesinde “felçi bile yendim” demişti. Dostları olmasaydı felç üstü felç olacağını sanıyordu. Dostları onun her şeyiydi. Dost paylaşan, sırdaş ama sıradan olmayan.... Dost ki, isterse Çin’den-Maçin’ den gelsin.... Yeter ki dost gelsin fark etmez. Dostun geldiği yer değil önemli olan, hitabı, gönlümüzü alışı, gönlümüzde kalışı önemlidir. Gayrisi söz çuvalıdır...” (Mustafa CEYLAN)
KAYNAKÇA: Seyit Kemal Karaalioğlu / Resimli Türk Edebiyatçılar Sözlüğü (2. bas. 1982), Atilla Özkırımlı / Türk Edebiyatı Ansiklopedisi (1982), İhsan Işık / Yazarlar Sözlüğü (1990, 1998) - Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007) - Encyclopedia of Turkey’s Famous People (2013), Kültür Dünyası (Aralık 1998), Türk Edebiyatı (Temmuz 1999, Ağustos 1999), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TDE Ansiklopedisi (c. 5, 2004), Ferit Ragıp Tuncor / Tahir Kutsi Makal (Tarla, Mart 1999), Tarla Dergisi Tahir Kutsi Makal Özel Sayısı (Eylül 1999), Mehmet Nuri Yardım / Romancılar Konuşuyor: Nobeli Alacağını Söyleyen Tahir Kutsi Makal “Roman Bitmedi” (2000) - Edebiyatımızın Güleryüzü (2002) - Yazar Olacak Çocuklar (2004), TBE Ansiklopedisi (2001), Ünal Şöhret Dirlik / Acıpayamlı Bir Tahir Kutsi Vardı İstanbul’da Yaşardı (Çağrı, Nisan 2003), Babanız Yine Aşık Çocuklar (gulceedebiyat.net, 04.04.2020).