Biyografya
Mehmet Bayrak

Mehmet Bayrak

Doğum
1947
Kayseri, Türkiye
Eğitim
Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü

Yazar. 1947, Dallıkavak köyü / Sarız / Kayseri doğumlu. Kayseri Lisesi, Ankara Üniversitesi  Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü (1970) mezunu. Öğretmenlik, kütüphane memurluğu yaptıktan sonra TRT’de muhabir olarak çalıştı.

İlk çalışmaları, Türkoloji alanında oldu. Eleştiri ve inceleme yazıları 1971’den itibaren Gelecek, Yansıma, Varlık, Politika gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı. 1976 yılından başlayarak çeşitli dergilerde Kürdoloji alanında özellikle Özgürlük Yolu dergisinde takma imzalarla yazılar da yayımladı. Folklor ve tarih alanında çalışmalar yaptı. 1988-89 yıllarında Ankara’da Özgür Gelecek dergisini çıkardı. Otuz davaya konu olan ve ancak sekiz sayı çıkan derginin kapatılmasından sonra, 1991 yılından itibaren Özge Yayınları adıyla Kürdoloji ağırlıklı kitap yayınına başladı. Bugüne kadar sayıları otuzu aşan bu kitapların büyük bölümü ile Ronahi ve Hevi gazetelerindeki köşe yazılarından dolayı hakkında çok sayıda dava açıldı. Defalarca gözaltına alındı ve iki defa tutuklandı. DGM’de yargılandı, altı kitabın tamamından on yıl, altı ay hapis cezası aldı, bunun üzerine 1994’te Almanya’ya  gitmek zorunda kaldı, 1995’te bu ülkeye iltica etti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine dava açtı ve 2002 yılında davayı kazandı. Eşkıyalık ve Eşkıyalık Türküleri adlı kitabıyla Çağdaş Gazeteciler Derneğinin 1980 İnceleme-Araştırma Ödülünü aldı.

“Son yirmi senede Kürt yayın ve araştırma hayatında Mehmet Bayrak’ın çok önemli bir yeri var. Yayınladığı dergi ve kitaplar ile topladığı ve kendinin yaptığı araştırmaları ile ölümsüz bir mekân kazanmıştır. (Şehitler ölümsüzdür derler ama yazarlar belki daha da kalıcıdır). Türkiye’de 1980 darbesinden sonra ilk Kürt dergi­lerinden olan Özgür Gelecek dergisini yayınlayan Mehmet Bayrak’tı.” (Martin Van Bruniessen)

ESERLERİ:

İNCELEME: Tevfik Fikret ve Devrim (1973), Pir Sultan Abdal (1986), Halk Gülmecesi (1987), Alevi-Bektaşi Edebiyatında Ermeni Aşıkları (Aşuğlar) (inceleme-antoloji, 2005).

ANTOLOJİ: Köy Enstitülü Yazarlar-Ozanlar (1978), Eşkıyalık ve Eşkıya Türküleri (1985, geliştirilmiş şekli 1996’da Öyküleriyle Halk Anlatı Türküleri adıyla), Kürt Halk Türküleri (Kılam u Stranên Kurdî, 1991).

ARAŞTIRMA: Halk Hareketleri ve Çağdaş Destanlar (1984), Kürtler ve Ulusal-Demokratik Mücadeleleri (1993), Kürdoloji Belgeleri-I (1994), Alevilik ve Kürtler(1997), Kürt Sorunu ve Demokratik Çözüm(1999), Gravürlerle Kürtler (Bi Gravuran Kurd, 2002), Kürt Müziği (2002), Dansları ve Şarkıları ile Kürt Kadını (2002), Ortaçağ’dan Modern Çağ’a Alevilik (2004), Kürdoloji Belgeleri-II (2004)

HAKKINDA: Mehmed Kemal / Öyküleriyle Halk Anlatı Türküleri (Cumhuriyet, 20.3.1985), Mehmet Uzun / Kürtler ve Ulusal Demokratik Mücadeleleri (Stockholm, 4.10.1983) - Mesaj (Kürdoloji Belgeleri, Stockholm, 13.4.1994), İsmail Göldaş / Özgür Gündem (sayı: 91, 1993), Cemil Gündoğan / Rewşen (Şubat 1994), Doğan Hızlan / Türkü Türkü Türkiyem (Hürriyet, 24.4.1997), Çetin Taşçı / Hêvi (21-27.6.1997), Roja Teze (sayı: 12, 1999), Ozan Emekçi / Kürt Sorunu ve Demokratik Çözüm (Özgür Politika, 5.11.1999), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), Şükran Kurdakul / Şairler ve Yazarlar Sözlüğü (gen. 6. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi (c.1, 2001), Oral Çalışlar / Cumhuriyet, 26.6.2001), Tuğrul Eryılmaz / Kürt Müziği Dansları ve Şarkıları (Milliyet Kültür-Sanat, 26.12.2002), Hasan Kıyafet (Evrensel, 14.1.2003), Mehmet Sebatlı  (Özgür Politika, 11.7.2003), Mehmet Kenan Kaya / Gravürlere Yansıyan Tarih (Milliyet Kültür-Sanat, 16.3.2003), Evin Göktaş / DGM (Uyum)a Uydu, (Kürt Kadını) Beraat Etti (Yeni Şafak, 5.4.2004), Tolga Şardan / İşte Yasaklı Kitap Listesi (Milliyet, 28.5.2005).