Bürokrat-yazar, çevirmen (D. 1912, İstanbul - Ö. 12 Mart 2004, İstanbul). Robert Kolejde okudu. Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem Müdürlüğünde şifre ikinci kâtibi olarak memuriyete (1933) başladı. Bu arada Ankara Hukuk Fakültesini (1936) bitirdi, Lozan Hukuk Fakültesinde doktora (1938) yaptı. Cumhurbaşkanlığı kâtibi (1939) ve Cumhurbaşkanlığı Özel Kalem müdürü (1945-51) oldu. Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu (1951-59) danışmanlığı ve üyeliği görevlerinde bulundu. 27 Mayıs’tan sonra İnönü hükümetinde Başbakanlık müsteşarlığı (1962-65), Başbakanlık Denetleme Kurulu üyeliği yaptı. 1973’te emekli olduktan sonra İstanbul’a yerleşti.
Haldun Derin, Cumhurbaşkanlığında görev yaparak anılarını yazan çok az insandan biridir. Özellikle Atatürk ve İnönü dönemlerine ait yanlış, eksik ya da gerçek dışı bilgileri ayıklayarak yazdığı eserleri birer belge değerindedir. 1946-49 yılları arasında Cumhurbaşkanı İnönü’nün yurdun çeşitli yerlerinde yaptığı konuşmalardan aldığı ayrıntılı notlar, bu konuşmalar o dönemde basında yer almadığı için önemlidir. Eserlerini renkli, sıcak ve mizahî bir üslûpla kaleme almıştır. Türkçedeki Gelişmeler adlı eseriyle 1973 Yunus Nadi Ödülünü kazandı.
ESERLERİ:
ANI: Çankaya Özel Kalemini Anımsarken: 1933-1951 (haz. Cemil Koçak, 1991).
İNCELEME: Türkiye’de Devletçilik (1940), Türkçedeki Gelişmeler (1973).
ÇEVİRİ: Fırtına (W. Shakespeare’den, 1944), Windsor’un Şen Kadınları (W. Shakespeare’den, 1945), Milletlerin Zenginliği (Adam Smith’den, 1948), Bindokuzyüzseksendört (G. Orwell’den, 1960), Bir Hanımefendi Vardı (W. Cather’den, 1961).
HAKKINDA: A. Borcaklı-G. Koçer / CDTT Bibliyografyası (1973), TDOE-TDE Ansiklopedisi 3 (2003).
