Ayşe Osmanoğlu

Hanedan mensubu, anı yazarı (D. 1887, İstanbul – Ö. 10 Ağustos 1960, İstanbul). Osmanlı Sultanı II. Abdülhamid ile Dördüncü Kadınefendi Müşfika Hanımın kızıdır. Bazı kaynaklarda Ayşe Sultan Osmanoğlu olarak da geçer. 27 Nisan 1909’da II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesi üzerine, babası ve ailesiyle birlikte bir süre Selanik’te Alatini Köşkü’nde hapis hayatı yaşadı. Ahmet Nami Bey ile evliliğinden Ömer Nami ile Osman Nami, Mehmet Ali Rauf Bey ile evliliğinden Abdülhamid Rauf adlı oğulları dünyaya geldi. 1924’te Osmanlı hanedanı üyeleriyle birlikte yurtdışına çıkarıldı. Yirmi sekiz yıl Paris’te yaşadıktan sonra 1952’de hanedanın kadın mensupları için çıkartılan afla yeniden İstanbul’a döndü.

Ayşe Sultan, 1960’ta ‘’Babam Sultan Abdülhamid’’ adıyla yayımladığı anılarıyla ün kazandı. Bu anılar, Abdülhamid’in kişiliği ve aile yaşamına ilişkin en önemli kaynaklardan birisidir. İlk baskısı hızla tükenen kitap, tarih yazacakların yararlanmasına “birinci ağızdan” sunulmuş belgeler olup rivayet ve dedikodu değildir. Cumhuriyet Türkiye’sinde Baş-bakanlık yapmış bir başka “birinci ağız” olan Fethi Okyar (1880-1943), 1978’de yayımlanan anılarında Ayşe Osmanoğlu’nu doğrulamakla kalmamış, kitabın tekrar tekrar basılmasına yolaçmıştır.

KAYNAKÇA: Ayşe Osmanoğlu / Babam Sultan Abdülhamid (1960), Osman Okyar – Mehmet Seyitdanoğli / Fethi Okyar’ın Anıları (1999), İhsan Işık / Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006).