Şair ve
yazar, edebiyat ve tarih araştırmacısı. 28 Eylül 1954, Kuruçam köyü / Akçaabat
/ Trabzon doğumlu. Kuruçam İlkokulu (1967), Akçaabat Ortaokulu (1970), Van
Sağlık Koleji (1974), Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve
Edebiyatı Bölümü (1980) mezunu. Çalışarak okudu. 1974’ten itibaren Çaycuma /
Zonguldak, Erzurum, Trabzon, Akçaabat ve Beşiktaş Hükümet Tabipliği ve Sağlık
Müdürlüklerinde sağlık memuru olarak çalıştı. 1984’te Ankara’da Sağlık
Bakanlığına şube müdürü olarak atandı. 1986’dan itibaren İstanbul liselerinde
Türkçe öğretmeni ve yönetici olarak görev yaptı. “Azerbaycan Basınında
Alfabe Tartışmaları” teziyle İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümünde
yüksek lisans eğitimi (1992) gördü, 1993 yılında kaydolduğu Azerbaycan İlimler
Akademisi Nizami Edebiyat Enstitüsünde “Şehriyarın Hayatı ve Sanatı (Türkçe
Divanı Esasında)” teziyle doktora (1995) yaptı. 2001 yılında emekliye
ayrıldıktan sonra edebiyat ve tarih araştırmalarına daha fazla yoğunlaştı.
İlk yazısı
“Türklere Karşı Bulgar Vahşeti ve Zulmü”, Töre dergisinde çıktı
(Mart 1985). 1995’ten sonra yakın tarihle, 2003’ten sonra etimolojiyle ilgili
yazılarını; Töre, Tanıtım, Türk Edebiyatı, Türk Yurdu, Erciyes, Yedi İklim,
Çerçeve, Türk Dünyası Araştırmaları, Tercüman, Millî Gazete, Yeni Düşünce,
Azerbaycan Türkleri, Hazar, Türk Kültürü, Türk 2000, Yeni Forum, Kardeş
Edebiyatlar, Türkiye, Ortadoğu
gazete ve dergilerinde; yazı ve şiirlerini ise Azerbaycan’da birçok
dergi ve gazetede yayımladı. 1978’den itibaren çağdaş Azerbaycan edebiyatı üzerine
çalışmaya başladı. Azerbaycan Türkçesinden çok sayıda eseri Türkiye Türkçesine
kazandırdı. Çağdaş Azeri Şiiri Antolojisi çalışması ile 1984’te Türkiye
Millî Kültür Vakfı Edebiyat Teşvik Ödülünü kazandı. Yayın faaliyetleri
haricinde Türk dünyasıyla ilgili sosyal faaliyetlere de aktif olarak katıldı.
1989’da kurulan Azerbaycan Türkleriyle Kültür ve Dayanışma Derneğinin
kurucuları arasında yer aldı ve derneğin genel sekreterlik görevinde bulundu.
Ayrıca bu derneğin yayın organı olan Azerbaycan Türkleri adlı derginin
baş redaktörlüğünü yürütttü. Yine 1992’de kurulan Türkmenistan Türkleriyle
Dayanışma Derneğinin kurucusu ve ilk genel başkanı oldu (1992-94). 1993’te
kurulan Turan Vakfının da kurucuları arasında yer aldı. İLESAM ve Türkiye
Yazarları Birliği üyesidir.
“Dr.
Gedikli’nin bu başarılı çalışması ilk kez 1990’da yayımlandı. Bu yıl üçüncü
baskısı yapılan kitap Şehriyar’ın tüm Türkçe şiirlerini içeriyor. (…) Değerli bilim adamımız bunu başarmış. Kitabı
inceleyince siz de takdir edeceksiniz ki Türk kültür dünyası ciddi bir eser
kazanmıştır. Heyder Baba’ya Selam’dan ve Şehriyar’dan gereğince haberi olmayan
Türk edebiyatseverleri bu kitapla, coşkun ve bizden bir şiir dünyasına
gireceklerdir.“ (Ahmet Güner)
ESERLERİ:
ARAŞTIRMA:
Pontus Meselesi (2002), Kıbrıs Meselesi: Nasıl Bir Çözüm? (2003),
Kıbrısta En Uygun Çözüm Nedir? (2003).
DERLEME-AKTARMA
(Azerbaycan Türkçesinden): Çağdaş Azeri Şiiri Antolojisi (F. Gedikli ile
1983), Dost Elinden Gelen Turna / Çağdaş Azerbaycan Hikâye Antolojisi
(1987), Azerbaycan’ın Sesi (Refik Zeha Handan’dan seçilmiş şiirler, Ş.
Güven ile, 1989), Şehriyar ve Bütün Türkçe Şiirleri (1990), Karabağ
Hanlığı’nın Tarihi (Ahmet Cavanşir’den,1993), Türk Lehçelerinin
Karşılaştırmalı Dilbilgisi (Ferhat Zeynalov’dan, 1993), Sihirli Ağaç (çocuk
kitabı, Ali Samedoğlu’ndan, 1993), Şuşa Dağlarını Duman Bürüdü
(hikâyeler, Elçin’den, 1994), Beş Katlı Evin Altıncı Katı (roman,
Anar’dan, 1995), Şehriyarın Hayatı ve Sanatı (Türkçe Divanı Esasında) (1995),
Kıyamet Günü (roman, Yusuf Samedoğlu’ndan, 1995), Ölüm Hükmü
(roman, Elçin’den, 1996), Çin-Türkistan Hatıraları (gezi notları, Ahmet
Kemal İlku’dan, 1997), Asyada Beş Türk (gezi notları, Adil Hikmet’ten,
1998), Kaçak Kerem (roman, Ferman Eyvazlı’dan, 1998), Belli Başlı
Dönemleri ve Zirve Şahsiyetleriyle Azerbaycan Edebiyatı (inceleme, Prof.
Yaşar Karayev’den, bir bölümü heyet ile, 1999), Ömürden Sayfalar (seçme
makaleler; Bahtiyar Vahapzade’den, 2000), Sarı Gelin (Elçin’den, 2003), Bekirağa
Bölüğünden Türkistana (anı-gezi, Yaver Muhiddin Beyden, 2004).
KAYNAKÇA: Hüsamettin Oğuz / Çağdaş Azeri Şiiri Antolojisi (Türk
Edebiyatı, Mart 1984), Ergun Göze / Azeri Şiiri (Tercüman, 22.10.1984), Halil
Açıkgöz / Dost Elinden Gelen Turna (Türk Dünyası Araştırmaları, Haziran 1987),
Cihan Aktaş / Şehriyar Diye Bir Şair (Kitap dergisi, Kasım 1991), Ahmet Efe /
Şehriyarın Şiirleri ve Güney Azerbaycan (Yeni Düşünce, 22.3.1991), Refik Zekâ
Handan / Şehriyara Layık Kitap (Dalga gazetesi, Azerbaycan, 19-26.2.1991),
Naile Handan / Şehriyarın Türkiye Şöhreti (Edebiyyat gazetesi, 19.4.1991) -
Şehriyar Türkiyede (Novruz gazetesi, 3.4.1991), Elman Kuliyev / Şehriyar ve
Bütün Türkçe Şiirleri (Novruz gazetesi, 30.7.1991), Nesiman Yakublu /
Azerbaycan Gencleri gazetesi (11.5.1991), Fahreddin Yadigâr / Medeniyyet
gazetesi (7.5.1992), Ahmet Güner / Heyderbabaya Selam (28.9.1997), Necdet
Sevinç / Yeni Günaydın (25.5.1997) - Yeniçağ (11.9.2003), İhsan Işık / Resimli
ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006,
2007).
