Nazmi Ziya Güran

Ressam

Doğum
Ölüm
Eğitim
Mülkiye Mektebi (Siyasal Bilgiler Okulu)

Ressam (D. 1881, Aksaray – Ö. 1937, İstanbul). Ünlü Molla Gürâni’nin ailesine mensuptur. Bu nedenle de soyadı kanunundan sonra Güran soyadını aldı. Vefa Özel Şemsülmaarif Mektebi, Vefa İdadisi (lise), Mülkiye Mektebi (1901)’nden mezun oldu. Sadaret Mektupçu Kalemi’nde çalışmaya başladı. Aynı yıllarda küçük yaşlarından beri ilgi duyduğu resim sanatı üzerine öğrenim görmek amacıyla Sanayi-i Nefise Mektebi (Güzel Sanatlar Akademisi)’ne devam etti. Burada, Hoca Ali Rıza, Osman Hamdi Bey, Salvatore Valery, Varniya ve Osgan Efendi gibi dönemin ünlü ressamlarından dersler aldı.

1908’de mezun olmasının ardından kendi imkânlarıyla Paris’e gitti. Paris Güzel Sanatlar Akademisi’nde ressam Cormon’un atölyesinde çalıştı. Kalan zamanlarında açık havada resimler yaptı ve müzeleri gezdi. Louvre Müzesi’nde iki ay görev aldı. 1912’de Paris Resim Sergisi’nde bir resmi sergilendi. 1913 yılı sonlarında İstanbul’a döndü. İzmir Muallim Mektebi müdürlüğü, İstanbul İl Tedrisat müfettişliği ve Sanayi-i Nefise müdürlüğü yaptı. 1915’te Maarif Nezareti (Milli Eğitim Bakanlığı) tarafından okul duvarlarında sergilenmek üzere Türk tarihine ait tablolar yapmak üzere görevlendirildi.

İzlenimcilik akımının etkisinde, Hikmet Onat ve Avni Lifij’le birlikte Açıkhava ressamlığının öncülerinden kabul edilen Nazmi Ziya, eserlerine başlıca konu olarak İstanbul görünümlerini seçti. Özellikle İstanbul’un sisli sabahlarını tasvir eden, kendine has teknikle yapılmış resimleriyle dikkat çekti.  Bunun dışında portre ve çeşitli kompozisyonları da bulunur.

1909 yılında kurulan Osmanlı Ressamlar Cemiyeti (Güzel Sanatlar Birliği) içerisinde yer alan Nazmi Ziya, 1916 yılından itibaren burada gerçekleştirilen sergilere düzenli olarak katıldı. Vefatının ardından Güzel Sanatlar Akademisi tarafından hayatı, sanatı ve bazı tablo örneklerinin yer aldığı bir kitap yayımlandı. Celal Esat Arseven, Sanat ve Siyaset Hatıralarım adıyla yayımladığı anılarında en geniş yeri hocası Nazmi Ziya’ya vermiş, ondan büyük övgüyle söz etmiştir:

“Benim en çok ziyaret ettiğim atölye, Nazmi Ziya’nın atölyesiydi. Orada onunla beraber saatlerce resim yapardık. Empresyonist tarzda memleketin en ileri gelen ressamlarından olan Nazmi Ziya, resimlerini en çok sevdiğim ressamdı. İlk dersini ressam Ali Rıza Bey’den almış ve Paris’te resmin bütün inceliğini anlamış ve onun sonuna erişilmez bir deniz olduğunu idrak etmişti. O, artık tabiattaki eşyanın şekil ve renginden ziyade, güneş ve ışığın her an değişen cilvelerini kavrayabilmek ve onu tespit ederek ebedileştirmek istiyordu.” (Celal Esad Arseven)

HAKKINDA: İbrahim Alaeddin Gövsa / Türk Meşhurları (1946), Nüzhet İslimyeli / Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedisi (1971), Türkiye Ansiklopedisi (c. 3, s. 1119, 1974), Adnan Turanî / Batı Anlayışına Dönük Türk Resim Sanatı (1984), Celal Esad Arseven / Sanat ve Siyaset Hatıralarım (1993), Atila Taşpınar / Nazmi Ziya (2004), Mehmet Üstünipek / Işığın Ressamı Nazmi Ziya Güran (Rezzan Has Müzesi’nce 2012 yılında düzenlenen serginin katalogu, 2012).

Nazmi Ziya, tablo

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör