Erkin Koray

Müzisyen, besteci, şarkı sözü yazarı, gitarist. 24 Haziran 1941, İstanbul doğumlu. Küçük yaşlarda, piyano öğretmeni olan annesi Vecihe Koray'dan piyano öğrendi, daha sonra gitar çalmaya başladı. İstanbul Alman Lisesi'nde eğitim gördüğü yıllarda arkadaşları ile kurduğu amatör topluluk olan “Erkin Koray ve Ritimcileri” ile dönemin güncel parçalarını çalmaya başladı. Lise eğitiminin ardından çalışmalarını yarı amatör yarı profesyonel olarak sürdürdü. 1957 yılında, 16 yaşındayken, Galatasaray Lisesi’nde piyanoyla ilk konserini verdi.

1962 yılında çeşitli müzikli mekânlarda programlar yaptığı sıralarda aldığı bir teklif ile bir yüzünde Bir Eylül Akşamı, diğer yüzünde It's So Long adlı İngilizce parça bulunan ilk 45'liğini yaptı. Askerliğini 1963-65 yılları arasında Ankara'da Hava Kuvvetleri Caz Orkestrası'nda solist ve gitarist olarak yaptı. Terhisi sonrasında Almanya'nın Hamburg şehrine giden Koray 1966 yılında Türkiye'ye döndüğünde “Erkin Koray Dörtlüsü” grubunu kurdu. 1967 yılında basılan, bir yüzünde Kızları da Alın Askere, diğer yüzünde Aşk Oyunu adlı parçalar bulunan 45'liği ile önemli başarı kazandı. Özellikle Kızları da Alın Askere parçası Erkin Koray'ın geniş kitleler tarafından tanınmasında önemli rol oynadı.

1968 yılında, Hürriyet gazetesi tarafından yapılan "Altın Mikrofon" yarışmasına katıldı. Bu yarışmada 4. olan Erkin Koray'ın yarışmadaki şarkıları Meçhul ve Çiçek Dağı daha sonra bir plak şirketi tarafından piyasaya çıkarılarak büyük ilgi gördü. Bunu, 60'lı yılların sonlarına dek ardı ardına gelen Anma Arkadaş, Hop Hop Gelsin, Sana Bir Şeyler Olmuş, Seni Her Gördüğümde gibi hepsi büyük beğeni toplayan parçalar takip etti. 1969 yılında kurduğu “Yeraltı Dörtlüsü” adlı grubu ile Türkiye'de ilk "Underground" müzik akımının öncüsü oldu. 70'li yıllarda kendine özgü müzik çizgisini belirleyerek geniş bir dinleyici kitlesine sahip oldu. 1971'de “Erkin Koray Süper Grup”, 1972'de “Ter” gruplarını kuran Koray, 1970-74 yılları arasında İlahi Morluk, Aşka İnanmıyorum, Mesafeler, Züleyha, Silinmeyen Hatıralar, Şaşkın, Fesuphanallah gibi Türkiye müzik listelerinde üst sıralarda yer alan klasikleşmiş birçok esere imza attı.

Koray, 1974-84 yılları arasında kısa sürelerle Türkiye'ye gelişleri dışında Hollanda, Almanya ve Kanada'da yaşadı. Hakkında pek fazla bilgi olmayan bu dönemde, Estarabim, Arap Saçı gibi çok bilinen eserleri yayınladı. 1977 yılında kurduğu “Erkin Koray Tutkusu” adlı gruptan sonra başka grup kurmadı. 1982'de çıkardığı Benden Sana albümünün bir kısmını Almanya'da Köln ve Hamburg'da, bir kısmını da İstanbul'da kaydetti. Albümde Koray'a, Haluk Taşoğlu ve Sedat Avcı'nın yanı sıra Hint müzisyen Harpal Singh de destek verdi. Albümdeki şarkıların bir kısmı (Meyhanede, Öyle Bir Geçer, Sayın Arkadaşım Osman) Hint müzisyenlerin bestelerine Erkin Koray'ın Türkçe yazdığı sözlerden oluşur. Bundan bir sene sonra yayınladığı İlla Ki albümünde İlla Ki, Deli Kadın, Tek Başına gibi yeni şarkıların yanında Kızları da Alın Askere ve Hop Hop Gelsin gibi eski şarkıların da yeni yorumları yer alıyordu.

Türkiye'ye kesin dönüşünün ardından, 1985-90 yılları arasında belki en çok bilinen çalışması olan Çöpçüler ile büyük bir çıkış yaptı. Çöpçüler'in de yer aldığı Ceylan albümü 1985'te yayınlandı. Albümde çoğu enstrümanı kendisi çaldı. Bu dönemde, devrin modasına uyarak piyanist-şarkıcı olarak bir restoranda müzik yapmaya başladı; nedeni olarak da "para kazanması gerektiği"ni belirtti. 1986'da yayınlanan Gaddar, 1987’de Çukulatam Benim, 1989'da Hay Yam Yam albümü çıktı. Bu albümde klip çektiği Hayat Katarı şarkısı Kemal Sunal’ın rol aldığı Abuk Subuk Bir Film adlı filminde kullanıldı. 1990 yılında eski ve yeni şarkıların karışık bulunduğu Tamam Artık albümünü yayınladı. 1991'de Tek Başına Konser adlı konser kayıtlarından oluşanın dışında albüm çalışmalarına ara verdi. 1990-93 yıllarında Öyle Bir Geçer, Arapsaçı, Fesüpanhallah, Şaşkın, Sevince ve Yalnızlar Rıhtımı gibi gözde şarkıları içeren bir toplama albüm serisi ve bir de Best Of piyasaya sürdü. 1996 yılına kadar süren bu sessizlik, iddialı ve görece yüksek bütçeli Gün Ola Harman Ola albümü ile bozuldu. Büyük satış başarısı göstermeyen ancak eleştirmenlerce olumlu eleştiriler alan bu çalışmay0,ı 1999 yılında yayımlanan Devlerin Nefesi adlı son albümü takip etti.

ESERLERİ:

Bir Eylül Akşamı / It’s So Long (solo, 1962), Balla Balla / You've Got To Hide Your Love Away / Watcha Gonna Do About It / Its All Over Now (solo, 1966), Kızlarıda Alın Askere / Aşk Oyunu (Erkin Koray Dörtlüsü, 1967), Anma Arkadaş / Anadolu'da Sevdim (Erkin Koray Dörtlüsü, 1967), Meçhul / Çiçek Dağı (Erkin Koray Dörtlüsü, 1968), Hop Hop Gelsin / Çiçek Dağı (Erkin Koray Dörtlüsü, 1968), Aşka Dönüyorum / Yine Yalnızım (Yeraltı Dörtlüsü, 1969), Sana Bir Şeyler Olmuş (Bir Na Na Na Şarkısı) / Seni Her Gördüğümde (Yeraltı Dörtlüsü, 1969), Belki Bir Gün Anlarsın / Nihansın Dideden (Yeraltı Dörtlüsü, 1970), İstemem / Köprüden Geçti Gelin (Yeraltı Dörtlüsü, 1970), Kendim Ettim Kendim Buldum / Aşkımız Bitecek (Yeraltı Dörtlüsü, 1970), Meçhul / Ve (Yeraltı Dörtlüsü, 1970), Gel Bak Ne Söylicem / Gün Doğmuyor (Yeraltı Dörtlüsü, 1970), Senden Ayrı / Bu Sana Son Mektubum (Yeraltı Dörtlüsü, 1971), Kıskanırım / İlahi Morluk (Yeraltı Dörtlüsü, 1971), Yağmur / Aşka İnanmıyorum (Süpergrup, 1971), Sen Yoksun Diye / Goca Dünya (Süpergrup, 1972), Hor Görme Garibi / Züleyha (Ter, 1972), Mesafeler / Silinmeyen Hatıralar (Solo, 1973), Şaşkın / Eyvah (Solo, 1974), Krallar / Dost Acı Söyler (Solo, 1974), Feshupanallah / Komşu Kızı (Solo, 1974), Estarabim / Sevince (Solo, 1975), Arap Saçı / Tımbıllı (Solo, 1976), Gönül Salıncağı / Hayat Bir Teselli (Solo, 1976), Cümbür Cemaat / Sevdiğim (Solo, 1976), Düşünüş / Hadi Hadi Ordan (Solo, 1977), Sanma / Olmayınca Olmuyor (Erkin Koray Tutkusu, 1977). Elektronik Türküler (1974), Erkin Koray Tutkusu (1977), Benden Sana (1982), İllâ ki (1983), Ceylan (1985), Gaddar (1986), Aşkımız Bitecek (1986), Çukulatam Benim (1987), Hay Yam Yam (1989), Tamam Artık (1990), İşte Barış İşte Erkin (1990), Tek Başına Konser (1991), Electric Turk (1995), Gün Ola Harman Ola (1996), Devlerin Nefesi (1999), Erkin Koray (1999).

HAKKINDA: Metin Solmaz / Türkiye'de Pop Müzik - Dünü ve Bugünü ile Bir İnfilak Masalı (1996), Münir Tireli – Gökhan Aya / Bir Erkin Koray Kitabı (1998), Vural Sözer / Müzik Ansiklopedik Sözlük (2005), İlke Boran - Kıvılcım Yıldız Şenürkmez / Kültürel Tarih Işığında Çok Sesli Batı Müziği (2010), Güven Erkin Erkal / Türkiye’de Rock’ın Tarihi (2012).