Gazeteci,
siyasetçi, Ahali Cumhuriyet Fırkası'nın
kurucusu (1889, Tarsus / Mersin – Ö. 1948,
İstanbul). Orhan Kemal imzasıyla tanınan romancı Mehmet Raşit Öğütçü'nün babasıdır. İstanbul Hukuk Mektebi'ni bitirdikten sonra bir
süre savcılık yaptı. TBMM'nin ilk dönemine Kastamonu milletvekili (1920-1923) olarak girdi. Milletvekiliyken
bir süre Adalet müsteşarlığı görevini
de yürüttü. Pozantı İstiklal mahkemesi üyesi seçildi.
Bir süre sonra Mustafa Kemal Atatürk’e muhalif olan İkinci Grup'ta yer aldı, yinelenen seçimlerde ikinci kez seçilemedi. Adana'ya yerleşti. Burada avukat olarak çalışırken Toksöz, Ahali, Mücadele adlı gazeteleri
de çıkararak muhalefetini sürdürdü. Şeyh Sait ayaklanması sonrasında Elazığ İstiklal Mahkemesi'nde yargılanarak altı ay hapse mahkûm oldu.
Abdülkadir Kemali, Serbest Cumhuriyet
Fırkası'nın kurulmasına izin verilince,
üçüncü bir parti olarak Adana'da Ahali Cumhuriyet Fırkası'nı kurdu, partinin genel
başkanı oldu (1930). Ülke çapında örgütlenemeyen bu parti, Adana ve Maraş gibi illerde katıldığı belediye seçimlerinde başarılı olamadı ve üç ay sonra da Bakanlar kurulu kararıyla kapatıldı. Menemen olayı üzerine bir kez daha yargılanmaktan çekinerek o dönemde Fransız yönetiminde olan Antakya'ya kaçtı, Türkiye' ye 1938 affından sonra döndü.
KAYNAK:
Milliyet Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (Cilt: 17, 1986).
