Tarık Dursun K.

Senaryo Yazarı, Yönetmen, Roman Yazarı, Gazeteci, Öykü Yazarı, Yazar

Doğum
26 Mayıs, 1931
Ölüm
11 Ağustos, 2015
Burç
Diğer İsimler
T. Kakınç

Hikâye ve roman yazarı, Gazeteci, yazar, senarist ve yönetmen (D. 26 Mayıs 1931, İzmir – Ö. 11 Ağustos 2015, İzmir). Soyadı Kakınç’tır. T. Kakınç imzasını da kullandı. Neriman Ayşe Hanım ile Mehmet Halit Kakınç’ın oğludur. İlkokulu İzmir ve Ankara’da tamamladı. Ortaokulu dışarıdan sınavlara girerek bitirdikten (1950) sonra hayata atılıp bir süre gazete dağıtıcılığı, seyyar köftecilik, otobüs biletçiliği, muhasebe yardımcılığı, memurluk gibi çeşitli işlerde çalıştı. İzmir Anadolu gazetesinde başladığı gazeteciliğini Ankara’da Son Havadis, Pazar Postası, Yenigün, Ulus; İstanbul’da Son Posta, Vatan, Milliyet, Dünya, Yeni Ortam gazetelerinde sürdürdü; sekreter yardımcılığı, röportaj yazarlığı yaptı. Milliyet gazetesinde kitap tanıtma yazıları yazdı. 1962’de “Aramıza Kan Girdi” adlı polisiye filmiyle yönetmenliğe başladı, daha sonra “Korkusuz Kabadayı” (1963), “Cehennem Arkadaşları” (1964), “Kelebekler Çift Uçar” (1964) gibi filmleri yönetti. Senaryo yazarlığı ve reji asistanlığı yaptı. Cumhuriyet Ansiklopedisi’nde çalıştı. 1969’da Kurul Kitabevini açtı. Milliyet Yayınlarını (1973) ve kurduğu Koza Yayınlarını (1975) yönetti. Günümüzde Kitaplar (1973-74, 10 sayı) adlı bir aylık dergi çıkardı. Çalışmalarını İzmir’de sürdürdü. Türkiye Yazarlar Sendikası üyesidir.

İlk şiiri 1949’da Kaynak’ta çıktı. Şiirle başladığı edebiyat çalışmalarını hikâye ve romana yönelerek sürdürdü. Hikâyeleri Kaynak, Yeditepe, Seçilmiş Hikâyeler, Mavi, Yenilik, Dost, Yelken, Ataç, Yeni Ufuklar, Varlık, Türk Dili, Adam Öykü, Gösteri, Milliyet Sanat dergilerinde yayımlandı. Senaryo, kitap tanıtma yazıları, öykü, roman gibi farklı türlerdeki ürünleriyle 1950 kuşağının verimli ve hareketli kalemlerinden biri olarak görüldü. 

Haritada Beş Nokta adlı röportajıyla 1960’ta Gazetecilik Başarı Ödülünü aldı. Denizin Kanı, 1973’te Rusçaya, 1978’de Bulgarcaya çevrildi; Yugoslavya’da Vardar Film tarafından iki kez de belgesel olarak filme alındı. Güzel Avrat Otu kitabıyla 1961 Türk Dil Kurumu Edebiyat Ödülünü, Yabanın Adamları ile 1967 ve Ona Sevdiğimi Söyle kitabıyla 1985 Sait Faik Hikâye Armağanını, Kurşun Ata Ata Biter ile 1984 Orhan Kemal Roman Ödülünü, Ömrüm Ömrüm ile 1987 Türkiye İş Bankası Edebiyat Büyük Ödülünü, Ağaçlar Gibi Ayakta ile yayımlanmış roman dalında 1991 Yunus Nadi Ödülünü kazandı. İnsan Kurdu öyküsü “Kara Gün” adıyla B. Olgaç tarafından 1971’de, Kurşun Ata Ata Biter romanı Ü. Elçi tarafından 1985’te sinemaya aktarıldı. Bağrıyanık Ömer ile Güzel Zeynep adlı öyküsü Yücel Çakmaklı tarafından 1979’da, Denizin Kanı 1980’de ve Alçaktan Uçan Güvercin 1998’de televizyona uyarlandı ve dizi olarak gösterildi. Molla Kendini Kolla adlı oyunu 1969’da Ankara Çuvaldız Kabare Oyuncuları tarafından sahnelendi.

İlk kitaplarında İzmir ile öteki Ege kent ve kasabalarının emekçi mahallelerinde yaşayan insanların gençlik serüvenlerini, cinsel dünyalarını, fabrika, inşaat ve deniz işçilerini, esnaf ve küçük memurların yaşamlarından çeşitli kesitleri sinema dilinin özelliklerinden yararlanarak işledi. Öykülerinde, halk öyküleri, polisiye romanlar ve sinemaya olan ilgisi ile yeni anlatım olanaklarını araştırarak ve çocukluk, gençlik anıları ile gözlemlerine dayanarak hareketli yaşam kesitleri verdi. Bağrıyanık Ömer ile Güzel Zeynep adlı öykü kitabında, gerçeklerin ve simgelerin kaynaşması aracılığıyla köy ve kent yaşamını yansıttı. İmbatla Dol, Kalbim, rafine bir dil, yerli bir duyarlık ve yaşanılan çağın hikâyelik gerçeği ile örülüdür. Usta işi hikâyelerden oluşan bu kitapta her sınıftan, her kesimden kişileri, kendi düzeylerinin gerçekliği içinde şiirsel bir dille konuşturdu. Alo, Harika Hanım Nasılsınız? romanında iki yalnız insanın rastlantısal karşılaşmaları çerçevesinde, kadın ve erkeğin birbirlerine telefon görüşmesi aracılığıyla kaybettikleri sevdiklerini anlattıkları bir öykü ile geçmişin hüzünlü aşklarını anlattı. 

Tarık Dursun K. 11 Ağustos 2015, İzmir’de yaşamını yitirdi, cenazesi 13 Ağustos 2015 günü Karşıyaka Beşikçioğlu Cami'inde kılınan ikindi namazının ardından Çiğli Mezarlığı'na defnedildi. 

“Tarık Dursun K.’yı şahıs olarak tanımam ancak yazar olarak iyi tanıdığımı söyleyebilirim. Severim de. Hüzünlü, kırık, çelişkili, bunalımlı, acılı, sevdalı, şaşkın, saf insanların öykücüsüdür Tarık Dursun K., sinematografik anlatım tekniğini ilk deneyen öykücülerdendir diyebilirim. Süt gibi Türkçesi için de severim Tarık Dursun K.’yı; sadelikle aleladeliği birbirinden çok iyi ayırdığı içinde...” (Ömer Lekesiz)

“Tarık Dursun K.’nın hikâye kişileri için şunları da söyleyebilirsiniz ikirciklenmeden: O insanlar ki yedikleri içtikleri sevgidir; yalnızca sevgi için yaşar ve sevgi için ölümü göze alırlar. İnsanlar arasındaki sevgi ilişkisi ya fondadır ya da ön planda. Ama her zaman vardır. Bu söylediğimiz, İmbatla Dol, Kalbim için olduğu kadar öteki hikâyeleri için de geçerlidir elbet. Doğrusu bu “sevgi” konusunu ve onun yarattığı insani sorunları bir değinme yazısının sınırları içinde ele alıp yorumlar getirmek hiç mümkün değildir. Bu başlı başına bir inceleme konusudur.” (Necati Güngör)

 “Tarık Dursun K.’yı da yazdıklarını okumuşsanız, hem de hepsini okumuşsanız, o yüzüyle tanırsınız işte: Müthiş hikâyeci, kıvrak dilli, kurgu ustası, sıkı gözlemci, ince fikirli. Oysa bütün bu tamlamaların ötesinde o, insandır; fıkra anlatmasını seven, gülen, acıkan, kadınları seven, ayrılan, eski kitapçıları dolaşan, çarşılarda gezinen insan.” (Aydoğan Yavaşlı) 

ESERLERİ:

ŞİİR: Devriâlem (Cengiz Tuncer ile, 1951). 

HİKÂYE: Hasangiller (1955), Vezir Düşü (1957), Güzel Avrat Otu (1960), Sevmek Diye Bir Şey (1965), Aşkın Dünü Bugünü Yarını (1966), Yabanın Adamları (1967), 36 Kısım Tekmili Birden (1970), Bağrıyanık Ömer ile Güzel Zeynep (1972), Bahriyeli Çocuk (1976), İmbatla Dol Kalbim (1982), Ona Sevdiğimi Söyle (1984), Ömrüm Ömrüm (1987), Hikâyeler: Öyküler (seçmeler, 1992), Aşk Allahaısmarladık (1993), Dulevi (2003).

ROMAN: Rıza Bey Aile Evi (1957), İnsan Kurdu (1959), Sabah Olmasın (1967), Denizin Kanı (1968), Kopuk Takımı (1969), Gün Döndü (1974), Kayabaşı Uygarlığının Yükselişi ve Birdenbire Çöküşü (1980), Alçaktan Uçan Güvercin (1980), Kurşun Ata Ata Biter (1983), İyi Geceler Dünya (1986), Bağışla Onları (1989), Ağaçlar Gibi Ayakta (1990), Bizimkisi Zor Zenaat (1990), Yaz Öpüşleri (1996), Göl Hafif Çalkantılı Olacak (1997), Alo Harika Hanım Nasılsınız (1999). 

ÇOCUK KİTABI: Ezop Masalları (1966), Deve Tellal Pire Berber İken (1970), Diğer: Taşbasması (halk öyküleri, 1972), Bir Küçücük Aslancık Varmış (masal, 3. bas. 1978), Hoşçakal Küçük (çocuk romanı, 1979), Anadolu Masalları: Gel Zaman, Git Zaman (1983), Otobüsüm Kalkıyor (1990), İyilikçi Tilki (2. bas. 1991), Kerem’i Kimse İstemiyor (1997), Kırmızı Kedi (11 dünya yazarından, 1998), Yaramaz Kuzu (5. bas. 1998), Her Gece Bir Masal-Güzel Uykular Alara (2002). 

DENEME-ELEŞTİRİ: Ünlü Sinema Rejisörleri (T. Kakınç imzasıyla, 1963), Bir Damla Kan Bir Damla Petrol (Kurul, 1965), Edebiyat Üstüne Narin (1993), Ben Unutmadan (1994), Şu Acayip Dünya (1995), Geçti Akşam Suları (Ben Unutmadan-2, 1997). 

ÇEVİRİ: Aşka Çağrı (Rabindranath Tagor’dan), Rasomon (Akutagaya’dan, 1966).

ANTOLOJİ (Ümit Yaşar Oğuzcan ile): Şiirimizde Aşk ve Kadın, Şiirimizde Ölüm, Şiirimizde İstanbul, Şiirimizde Ayrılık, Şiirimizde Taşlama (1962).

MEKTUP: Gönderdiğin Mektubu Aldım (sonradan eşi olacak Nermin Tok’la 1954 yılı yazışmaları, 1999).

ANI: Kokulu Kentler (kent anıları, 2001). 

KAYNAKÇA: Osman Nebioğlu / Türkiye’de Kim Kimdir (1962, s. 368-369), Necati Güngör / Lahmacuna Yenik Düşmemiştir İzmir (Gösteri, sayı: 30, Mayıs 1983), Olcay Önertoy / Türk Roman ve Öyküsü (1984, s. 274-276), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), TBE Ansiklopedisi ( c. 2, 2001), Necati Güngör / Varlık (Haziran 2004), Mehmet Nuri Yardım / Yazar Olacak Çocuklar (2004), Aydoğan Yavaşlı / İnsan Tarık Dursun K.: Onunla Sohbet Bir ‘Lâl-i Mercan İncidir’ (Radikal Kitap, 24.2.2005), Tarık Dursun K son yolculuğuna uğurlandı

(cumhuriyet.com.tr, 14.8.2015).

   

  

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör