Müzisyen, Türk Sanat Müziği Bestecisi, Tanburî, Araştırmacı-Yazar (D. 26 Ekim1932, Merzifon / Amasya - D. 3 Ocak 2023, İstanbul).
Ünlü
besteci Sadün Aksüt, 26 Ekim 1932'de Amasya’nın Merzifon ilçesinde doğdu. Tam adı Yusuf Sadun Aksüt. Bir yaşını biraz
geçmişken ailece İstanbul'a gelmişlerdir. İstanbul Belediye Konservatuvarı'na
giren Sadun Aksüt, burada Şefik Gürmeriç ve Kemal Gürses'ten dersler almıştır.
Konservatuvarı bitirmeden İleri Türk Musikisi Konservatuvarı Derneği'ne girmiş
ve burada Hüseyin Sadettin Arel, Dr. Suphi Ezgi ve de Laika Karabey'den dersler
almıştır. Laika Karabey'den başladığı tambur öğrenimine 1950 başlarında girdiği
Üsküdar Musiki Cemiyeti'nde hocası Emin Ongan'ın aracılığı ile büyük üstat
tamburi İzzettin Ökte'den dersler alarak devam etmiştir. İzzettin Ökte'den son
derece yararlanan Aksüt, bugün hala öğrencilerine hocasının tavrını öğreterek
onun üslubunu, tavrını devam ettirmektedir.
1951
yılı sonlarında İstanbul Radyosu'nda arkadaşlarıyla birlikte saz eserleri
çalmaya başlamıştır. 1956 yılında İstanbul Radyosu Türk Musikisi Nota
Kütüphanesi'ne memur olanak giren Sadun Aksüt, bir yandan da solo ve topluluk
programlarında tambur çalıyordur. 1966-l967 yılları arasında İstanbul Belediye
Konservatuvarı Türk Musikisi İcra Heyeti'ne tamburi olarak girmiştir. 1967
yılında yeniden İstanbul Radyosu'na dönmüş ve sendikalı sanatkâr olarak
tamburilik görevini sürdürmüştür. Aksüt, 1950 yılı sonlarından 1975 yılına
kadar da piyasada çalışmış ve devrin büyük sanatkarlarına refakat etmiştir;
1967'den vefatına kadar Münir Nureddin Selçuk'un solo konserlerine tamburi
olarak Sadun Aksüt katılmıştır.
1975
yılında İstanbul Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı'na tambur öğretim
görevlisi olarak atanan Aksüt, 198l yılında radyodan (TRT) emekli olmuş fakat
konservatuvardaki görevini sürdürmüştür. 1996 yılında konservatuvardan yaş haddinden
emekliye ayrılmışsa da sözleşmeli olarak hocalığa devam etmiştir. 2000
tarihinden bu yana ise sadece saat ücretiyle derslerine devam eden Sadun Aksüt,
elden ayaktan düşmedikçe bu göreve devam edeceğini ve öğrencileriyle beraber
olacağını söylemektedir.
16
yıl TRT Türk Sanat Musikisi Repertuvar Kurulu üyeliğinde bulunmuş olan Aksüt'ün
100 kadar şarkısı, 24 ilahisi, 50 kadar çeşitli makamlardan saz eserleri, üç
çocuk şarkısı ve Sazkar makamında bir Mevlevi ayin-i Şerifi vardır. Saz
eserlerinden "Köyde", "Gelin Karşılaması" ve "Ege'de
Şenlik" isimli eserleri Yalçın Tura tarafından çok sesli hale
getirilmiştir. Bu eserlerin Dünya Prömiyeri, 24 Eylül 2004 tarihinde Şef Hakan
Şensoy yönetimindeki İstanbul Oda Orkestrası tarafından icra edilmiştir. Bu
arada orijinal aranağmeleri ve de geleneksel fasıl üslubuyla 20 adet fasıl
tespit etmiştir (çeşitli makamlardan).
2004
yılında müzisyen arkadaşı Dağhan Baydur'un isteği üzerine Muzikotek firmasına
kendi şarkılarından oluşan ve kendisinin okuyup çaldığı "Sisli Bir Eylül
Gecesi" adında bir CD yapmıştır. Kendisinin yaylı tambur çaldığı bu CD'de
batı saz1arı da Aksüt'e refakat etmişlerdir. Bu CD Muzikotek Müzik Bankasında
da yer almaktadır.
Kitapları:
Tambur
Metodu (Yeni öğrenenler için, 1971, 1994), Türk Musikisinin 100 Bestekarı (1992),
Türk Musikisi Güfteler Hazinesi 2 (1993), 10 adet fasıl mecmuası, 500 Yıllık
Türk Musikisi Antolojisi, Dede Efendi (Rauf Yekta Bey'in Esatiz-i Elhan adlı
eski Türkçe eserinin Rüştü Eriç'le müşterek tercümesi), Dillerdeki Şarkılar
Türk Musikisi – Güfteler (2003), Müzisyen Osmanoğulları; Güfteler Hazinesi;
Tambur Metodu (Geliştirilmiş - Teknik), Bahardan Hazana Esintiler (Şiirler), Alkışlarla
Geçen Yıllar – Hatırat (2000), Şarkılarda Istanbul, Dillerdeki Şarkılar (Güfteler),
İstanbul'da Eğlence Hayatı (2017).
Vefatı:
Sadün Aksüt, 3 Ocak 2023 günü İstanbul’da
tedavi gördüğü hastanede 90 yaşında vefat etti. Türk musikisinin ünlü
bestecilerinden ve usta sazendelerinden tamburi Sadun Aksüt için 4 Ocak 2023
günü Maçka'daki İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Devlet Konservatuvarı'nda anma
töreni gerçekleştirildi. Aksüt, düzenlenen törenin ardından öğle namazına
müteakip Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.
Vefatından duyduğu üzüntüyü besteci dostu Turhan
Taşan şöyle duyurdu:
“Değerli Bestekâr / Tanburi Sadun AKSÜT
Ağabeyimin tedavi gördüğü hastanede 1 saat önce vefat ettiğini öğrendim. Kendisine
Allah'tan rahmet, ailesi ve sevenlerine başsağlığı diliyorum.”
KAYNAKÇA:
Doğan Hızlan (Sazıyla bütünleşen bir sanatçı: Tamburî Sadun Aksüt (hurriyet.com.tr,
21 Nisan 2013), Sadün Aksüt (muzikotek.com.tr, 19.04.2019), Karısına tamburla
serenad yapan üstad Sadun Aksüt (hurriyet.com.tr, 19.04.2019), Sadün Aksüt
Kitapları (mydukkan.com, nadirkitap.com, gittigidiyor.com,19.04.2019), Usta tamburi Sadun
Aksüt vefat etti (aa.com.tr, 3 Ocak 2023), Tamburi Sadun Aksüt vefat etti
(yenisafak.com, 3 Ocak 2023), Tamburi Sadun Aksüt öldü (halktv.com.tr, 3 Ocak
2023), Usta tamburi Sadun Aksüt vefat etti (sondakika.com, 3 Ocak 2023), Sadun
Aksüt kimdir, kaç yaşında öldü (cumhuriyet.com.tr, 4 Ocak 2023), Tamburi Sadun
Aksüt vefat etti (sabah.com.tr, 4 Ocak 2023), Sadun Aksüt son yolculuğuna
uğurlandı - Magazin (haberturk.com, 4 Ocak 2023), Tamburi Sadun Aksüt hayatını
kaybetti (gazeteduvar.com.tr, 6 Ocak 2023).
