Ahmet Tahtakılıç

Hukukçu, siyaset ve devlet adamı, bakan, milletvekili, senatör (D. 1909, Bozkış köyü / Uşak – Ö. 13 Aralık 2000). Alaşehir ve Uşak bölgesinde Kuvay-ı Milliye temsilciliği yapmış, Alaşehir Kongresi’nde ve Kurtuluş Savaşı’nda büyük yararlıklar göstermiş, kurtuluştan sonra da iki dönem milletvekilliği yapmış olan İbrahim Bey’in oğludur. İstanbul Hukuk Fakültesi’ni bitirdikten sonra İçişleri Bakanlığına girerek çeşitli idari görevlerde bulundu. Kaymakamlık, Ticaret Bakanlığı müfettişliği, Milli Koruma Dairesi başkanlığı yaptı ve ayrıca serbest avukat olarak çalıştı.

Ahmet Tahtakılıç, 1946'da Demokrat Parti (DP) saflarında siyasi hayata girerek aynı yıl bu partiden Kütahya Milletve­kili seçildi. Meclis'te Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’ne karşı yaptığı eleştirilerle olduğu kadar kendi partisinin muhalefet politikasını kınayışıyla da dikkati çekti. Bu yüzden de DP’den ilk ayrılan­lar arasında yer aldı ve Millet Partisi (MP)’ne geçti. Bu parti ad değiştirdikçe de o partiye bağlılığını sürdürdü. 27 Mayıs 1960 İhtilali’nden sonra kurulan Milli Birlik Komitesi Hükümetinde Çalışma Bakanlığına (1961), İsmet İnönü Koalisyon Hükümetinde Milli Eğitim Bakanlığına (1962) getirildi. Aynı süreçte oluşturulan Kurucu Meclise (1961), MP’nin yerine kurulan Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) temsilcisi olarak girdi. 1961 genel seçimlerinde yine Uşak Milletvekili olarak Millet Meclisine döndü. 1973’te CHP’ye geçti; Uşak senatörü ol­du (1975-1980). 12 Eylül 1980’den sonra serbest avukatlık yapmaya başladı. Siyasi anılarını 1989 yılında Dönüşü Olmayan Yol adlı bir kitapta yayımladı. Ölümünden sonra Rize’de bir ilköğretim okuluna adı verildi.

“Ahmet Tahtakılıç onurlu, gençlere örnek bir yaşam sürdü. O, her yaşta genç düşünmüş, genç kalmış biriydi. Düşüncesini özgürce, arı duru bir dille söylerdi. Ödünsüz bir Atatürkçüydü. Her sorunu, ulusal ve halkın çıkarı açısından ele alır, halk der başka bir şey demezdi.

“Altmış yıla yakın bir siyasal serüveni oldu. Çokpartili döneme geçerken bütün sancıları yaşadı. İsmet İnönü 'yle, Celal Bayar 'la ve daha nice ünlü siyasetçiyle yaşanmış birçok anıları oldu. Düşüncelerinden dolayı yargılandı, aklandı. Ünlü şair Tevfik Fikret 'in dediği gibi ‘Hak bellediği yolda yalnız başına da olsa yürüyen’ tepeden tırnağa özgür bir insandı. Herkesin sustuğu, korktuğu sıralarda özellikle konuşurdu. (…)

“Ahmat Tahtakılıç, her kesimden insanla özellikle içerisinden çıktığı köylüler ve emekçilerle sıcak bağlar kurardı. Öğretmenlere ayrı bir sevgisi ve saygısı vardı. Onların yoksul halk kesimi çocukları olduğunu, halkı uyandırmak için büyük görevler üstlendiğini düşünürdü. Yöneticilik ve Milli Eğitim Bakanlığı yaptığı dönemlerde öğretmenlere olan bu sevgisini ve desteğini gösterdi.” 

“Tahtakılıç, Atatürk 'ün ve babasının yolunda onurlu bir demokrasi savaşımı vermişti. Bu savaşımını ‘Dönüşü Olmayan Yol’ adlı bir kitapla belgeledi. Kimbilir daha nice değerli anı, bilgi onunla birlikte gitmiştir.” (Mustafa Gazalcı)

KAYNAK: Milliyet Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi (Cilt 21, 1968), Yurt Ansiklopedisi (10. cilt, 1974), Türkiye Ansiklopedisi 3 (1974), İhsan Işık / Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (10 cilt, 2006, 2. bas. 2007).