İlâhiyatçı (D. 22 Şubat 1907, Karınâbâd / Burgaz /
Bulgaristan - Ö. 4 Ağustos 1989, Ankara). Tam adı Osman Sungur Keskioğlu.
İlköğrenimini köyünde gördükten sonra Şumnu’ya gitti. Burada önce Medrese-i
Aliyyede okudu. Daha sonra, Türkiye ile Bulgaristan arasında yapılan İstanbul
Antlaşması (1913) gereğince Şumnu’da yeni açılan Nüvvab Okuluna girdi. On iki
yıl sonra okul birincisi olarak mezun oldu. 1936 yılında Başmüftülükçe İslâmi
ilimlerde ihtisas yapması için Kahire’ye gönderildi. Ezher Üniversitesi
Külliyeti’ş-Şeria’l-İslâm Hukuku Fakültesinde okudu. Mezuniyetinin ardından
Şumnu’ya döndü ve Nüvvab Okulunda öğretmenlik yaptı.
1950 yılında Türkiye’ye göç eden Keskioğlu, Vakıflar Genel
Müdürlüğüne Arapça tercümanı olarak atandı. 1961 yılında Diyanet İşleri
Başkanlığı Müşavere Kurulu üyeliğine atandı. AÜ İlâhiyat Fakültesinde öğretim
görevlisi olarak İslâmi ilimler okuttu. Bulgaristan Türkleri halk edebiyatıyla
ilgili araştırmalar yaptı. Makaleleri ve çocuklar için yazıları Diyanet
gibi dergiler, gazeteler ve ders kitaplarında yayımlandı. Vakıflar Genel
Müdürlüğündeki görevinden 1975 yılında emekliye ayrıldı. 1986 yılında Selçuk
Üniversitesi tarafından kendisine doktorluk payesi verilen Osman Keskioğlu’nun
kırkı aşkın yayımlanmış eseri vardır. Cebeci Asrî Mezarlığında yatmaktadır.
ESERLERİ:
ARAŞTIRMA-İNCELEME: Fatih Devrinde İlim ve O Devirde
Yetişen İlim Adamları (Mustafa Runyun ile, 1953), Nurlu Yol (1957), Hz.
Ebu Bekir (1957), Kur’an Tarihi ve Kur’an Hakkında Ansiklopedik Bilgiler
(1958),
Hatemü’l-enbiya Hazreti Muhammed ve Hayatı (Ali Himmet Berki ile, 1958), Hz. Ömer (1958), Hazreti
Osman Zinnureyn (1960), İmam-ı Azam (1960), İslam Dünyası
Dün ve Bugün (1964), Fıkıh Tarihi ve İslâm Hukuku (1969), Fakih
Sahabeler ve Mezheb İmamları (1972), Peygamberler Tarihi (1976), Kur’an
Yolunda (1976), Hazret-i Peygamberin Hayatı: Siyer-i Nebi (1981), Müslümanların
İlme ve Medeniyete Hizmeleri (1983), Bulgaristan’da Türkler: Tarih ve
Kültür (1985), İslamda Eğitim ve Öğretim (1985), Rahmet Peygamberi
(1985), Son İlahi Kitap Kur’an-ı Kerim (1987), Nüzulünden İtibaren
Kur’an-ı Kerim Bilgileri: Ulûm-ı Kur’an (1987), İslâm’da Fikir
Hareketleri (1988), Son Çağlarda İslâm Dünyasında Fikir
Hareketleri (Asaf Demirbaş ve Abdullah Manaz ile, 1989), Bugünkü İslâm
Devletleri ve Ülkeleri (tsz).
ÇEVİRİ: Ebû Hanife (Muhammed Ebû Zehra’dan, 1962), İmam
Şafiî (1969), Gözübüyükzâde İbrahim Efendi’den Risale fî
Hakki’î-Besmele (1977), İmam Malik: Hayatı Görüşleri Fıkhı (1984), Ahmed
İbn-i Hanbel: Hayatı-Görüşleri-Fıkıhta Yeri (1984), Şeyhülislâm Ahmed
İbn-i Teymiye: Hayatı-Görüşleri-Fıkıhtaki Yeri-Usulü (1987), Kur’ân-ı
Kerim ve Türkçe Açıklaması (1988), İbn Hazm (Ercan Gündüz
ile, 1996), Hazret-i Muhammed [aleyhisselâm] Hakkında Konferanslar (Seyyid
Süleyman Nedvî’den, tsz.)
HAKKINDA: Ertuğrul Yaman / Türkiye’deki Türk Dünyası (A.
K. Bolaç – A. Esatoğlu ile, 1998), Kâmil Yaşaroğlu / TDV İslâm Ansiklopedisi
(c. 25, 2002), Hayriye Süleymanoğlu Yenisoy / Bulgaristan Türk Çocuk
Edebiyatından Örnekler (2002).