Yazar (D. 1883,
İstanbul - Ö. 6 Mart 1933, İstanbul). Babası Hasköy Hahamıydı. İlköğrenimini
eğitim dili Türkçe olan Hasköy’deki Şule-i Maarif ile Piri Paşa’daki Komondo
okulunda aldı. Vefa İdadisi (Lisesi) ve Hukuk Mekteb-i Âlisini (Hukuk
Fakültesini) bitirdikten sonra Paris’e giderek doktora yaptı. Temyiz Mahkemesi
üyeliği ve İstanbul Savcılığı gibi görevlerde bulundu. Bir süre sonra
memurluktan ayrılarak avukatlık yapmaya başladı. Ancak Cumhuriyet döneminde
avukatlık izni iptal edilen on dokuz Yahudiden biri olduğu (Levi, s. 33), bu
izin iptal kararının yasal gerekçeleri olabileceği, hatta bir süre sonra
avukatlığına devam etmiş olabileceği, hakkında yer alan bilgiler arasındadır.
İsak Ferera
Efendi, Türkiye’deki Musevi cemaatleri içinde Türkçe yazma ısrarı gösterenler
arasında yer aldı. Sanat anlayışı olarak Servet-i Fünûncuların “sanat sanat
içindir”görüşünü benimsedi. Son yıllarına kadar yazmaya devam ettiği,
Türkçesini sadeleştirdiği şiirlerinde özgünlüğü yakalayamadığı belirtildi. Hayatı
boyunca edebiyatla uğraştığı halde, eserlerinin büyük bölümü bulunamamış,
bunlardan ancak ikisi elde edilebilmiştir. Bunlardan ilki 1320 (1902) yılında
basılmış olan ve kırk dört manzume içeren yüz on iki sayfalık Ebr-i Bahar
(Bahar Bulutları) adlı bir kitaptır. M. Seyfettin Özege’nin hazırladığı Eski
Harflerle Basılmış Türkçe Eserler Katalogu’nda 4532 numarayla kayıtlıdır.
İkinci kitabı hakkında bilgiler biraz daha karışıktır. Josef Habib Gerez’in
konuyla ilgili makalesine göre, eser 1330 (1914) yılında basılmış olmakla
birlikte, ilk kırk sekiz sayfası eksiktir. Adının Âşina Sesler olduğu,
sayfalarının üzerinde bu ismin bulunmasından çıkarılmıştır. Bu kitap da Özege
Katalogunda 1180 numarayla kayıtlıdır. Avram Efendi’ye göre, Ferera Efendi’nin Ezhâr-ı
Şebâb adlı bir eseri daha varsa da, bu eser de bulunamamış, kataloglarda da
da kaydına rastlanmamıştır.
HAKKINDA: Avram Galanti / Türk Harsı ve Türk Yahudisi
(1953), Josef Habib Gerez / Türk Yahudileri Hakiki Vatandaşlıklarını Türkçe
Eser Vermek Suretiyle Göstermelidir (La Luz de Turkiya, 21.9.1955), M.
Seyfettin Özege / Eski Harflerle Basılmış Eserler Katalogu (1971), Nesim
Benbanaste / Örneklerle Türk Musevi Basınının Tarihçesi (1988), Avner Levi /
Türkiye Cumhuriyetinde Yahudiler (1996), Aron Rodrique / Türk Yahudilerinin
Batılılaşması (1997), Laurent Mignon / Türk Edebiyat Tarihinin Yazılmamış Bir
Sayfası: İsak Ferera Efendi (1883-1933) ve Eserleri (Hece dergisi, Haziran
2000), TBE Ansiklopedisi (2001).