Yusuf Kâmil Aktuğ

Milletvekili, Asker, Siyasetçi

Doğum
Ölüm
05 Aralık, 1952
Eğitim
Harp Okulu

Asker, siyaset adamı, Diyarbakır milletvekillerinden (D. 1883, Diyarbakır – Ö. 5 Aralık 1952, Ankara). Doğum yeri Diyarbakır olmakla birlikte, Ankara / Çankaya ilçesi Cumhuriyet Mahallesi nüfusuna kayıtlıdır. Babası Derviş Efendi, annesi İmi (Ümmü) Hanımdır. 1903 yılında Harp Okulu’na girdi, 1906 yılında ağır top­çu sınıfını asteğmen rütbesiyle bitirerek, 4. Topçu Alayı Bolayır Taburu 1. Bölüğe atandı. Daha sonra sınavla kurmay subay adaylığına ayrılarak, 1909'da kurmay yüzbaşı oldu. Ardından, Bağdat’ta Atik 41. Alay’ın 1. Bölük Komutanlığı’na atandı.   

Seferberlik tamamlandıktan sonra, 1914’te Birinci Dünya Savaşı sırasında Bağdat’tan Kafkas cephesine gönderildi. Mayıs 1915’te Muğla 29. Tümen Kurmay Başkanlığı’na atandı, bu görevdeyken Tortum harekâtına katıldı. 1917’de 36. Tümene Kurmay Başkanı olarak Kafkaslar harekâtına katıldı. 1918’de, 12. Tümen Kurmaylığı’na, 1920'de başlayan ikinci Kafkas ileri harekâtına katıldı ve Kars'ın geri alınmasında görev aldı. Yine 1920’de Ermeni Cumhuriyeti ile yapılan barış anlaş­ması sonrasında 1921’e kadar Gümrü’de kaldı. Fırkasının Kars bölgesinden çekilmesiyle, isteği üzerine izinli olarak Diyarbakır’a, 1921’de Merkez Ordusu emrine Amasya’ya gönderildi, daha sonra Harbiye Dairesi Topçu Şubesi’ne verildi. Eylül 1929 tarihinde Askerî Fabrikalar Genel Müdürlüğü emrine atandı. Ardından, Askerî Temyiz Mahkemesi üyeliğine ve­rildi.

Yusuf Kemal Aktuğ, 1920’de binbaşılığa, 1924’te yarbaylığa, 1931’de albaylığa, 1936’da tuğbaylığa (tuğgeneral) terfi etti ve 1941’de emekliye ayrıldı. 1945 yılında yeniden görevlendirilerek Jandarma Levazım Kurulu Başkanlı­ğına getirildi. 1948’de yaş sınırını doldurduğundan yeniden emekliye ayrıldı.

Aktuğ 1950’de Demokrat Parti (DP) saflarında siyasete girerek, IX. Dönem seçimlerine katıldı ve Diyarba­kır Milletvekili seçildi. TBMM Genel Kurul’unda değişik 16 konuda konuşması vardır.

Aktuğ, milletvekili olduğu sırada An­kara Numune Hastanesi’nde öldü ve Ankara / Cebeci Asri Mezarlığı’nda toprağa ve­rildi. Nedime hanımla evli ve Safter (1925), Şevket (1926), Bülent (1931) adlarında üç çocuk babasıydı.

HAKKINDA: Kâzım Öztürk  / Parlamento Tarihi (Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları), Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi 10 (İletişim Yayınları, 1983).


 

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör