Osman Âgâh Paşa

Devlet Adamı, Bürokrat, Şair

Doğum
Ölüm
22 Mart, 1906

Devlet adamı, şair (D. 1831, Trabzon – Ö. 22 Mart 1906, Ankara). Adı kaynaklarda Agâh Osman Paşa olarak da geçer. İlköğrenimini tamamladıktan sonra 1849’da (kitabet) kâtiplik mesleğine girdi. Daha sonra gönüllü olarak (Bahriyeye) denizci askerliğine girerek İstanbul’a gitti. Gemi hocalığı ile kalyon kâtipliği, Çeşitli vilâyetlerde alaybeyliği göreviyle bulundu. Son olarak Ankara alay beyliği yaptı. 1852’de kendisine Osmanlı devleti ve İngiltere hükümeti tarafından gümüş madalyalar verildi.

Sakız adasında kâtiplik yaptı ve terfi ettirilerek muhasebecilik göreviyle Midilli’ye gönderildi. Kalyon kâtipliği rütbesiyle tersanede fabrikalar kâtibi oldu. Midilli’de bulunduğu sırada, Cezair’in Akdeniz valisi olan Hüsni Paşa’ya katılarak onun öncülüğünde ve binbaşı rütbesiyle Fırkâ-i Zabtiye üyeliğine, daha sonra da Hüdavendiğar, Hicaz, Pürzerin vilâyetleri alaybeyliğine (sipahi askerlerinin başı) atandı.

1877’de İstanbul’da Meclis-i Fırka üyeliğinde, daha sonra Van, Bitlis, Erzurum, Diyarbakır, Kosova, Halep, Selânik, Manastır ve Ankara vilâyetleri alaybeyliğinde ve komutanlığında bulundu. Mir-i Mirân rütbesini kazandı. Emekli olduktan sonra Ankara’da yedi yıl İdare Meclisi üyeliğinde bulundu.

Ölünce Hacı Bayram Veli türbesinin civarındaki mezarlığa gömüldü.

Şiirleri tasavvufî ve hikmetlidir. Tasavvuf düşüncesini benimsemiş, divan şiiri geleneğine bağlı son şairlerdendir. Paresiz (parasız) adlı muhammesi ünlüdür.

 

ESERLERİ:

 

Divan, Bülbül-nâme, Risale.

 

KAYNAKÇA: İbnü’l Emin Mahmud Kemal İnal / Son Asır Türk Şairleri (1969, C. 1, 1999), Bursalı Mehmet Tahir / Osmanlı Müellifleri (1914, 1972), Sadeddin Nüzhet Ergun / Türk Şairleri (1935-45), Murat Yüksel / Trabzon’da Türk - İslâm Eserleri ve Kitâbeler (1991) - Geçmişten Günümüze Trabzon Şairleri 1 Osmanlı Dönemi (1993), Behçet Necatigil / Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü (18. bas. 1999), İhsan Işık / Türkiye Yazarlar Ansiklopedisi (2001, 2004) - Resimli ve Metin Örnekli Türkiye Edebiyatçılar ve Kültür Adamları Ansiklopedisi (2006, gen. 2. bas. 2007).

GAZEL

Etmez Hevâ-yı aşk ile aslâ karâr mevc

Durmaz koşar sevâhil-i vaslı azar mevc

 

İcrâ-yı medd ü cezri tevâzu’la câ-be-câ

Etmek diler o mâh- veşi der-kenâr mevc

 

Haddin taşırma hiddete gelsen de bahr-veş

Cüşiş deminde sâhili etmez güzâr mevc

 

Pervâne gönlüm eyledi deryâyı nüra gark

İzhâr edince şem’a-i ruhsâr-ı yâr mevc

 

Âgâh anın da çektiği var rüzgârdan

Etmezdi yoksa yok yere feryâd ü zâr  mevc

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör