Hukukçu, yazar (D. 1892, İstanbul – Ö. ?). Bedreka-i İrfan
Mektebi, Şişli Fransız Mektebi, Kabataş Lisesi (1904), İstanbul Üniversitesi
Hukuk Fakültesi (1910) mezunu. 1905-14 yılları arasında çeşitli okullarda ve
Deniz Harp Okulunda öğretmenlik; serbest avukatlık; 1940-45 yılları arasında Yeni
Sabah gazetesinde sosyal ve hukuksal konularda köşe yazarlığı yaptı.
Geçimini temin için avukatlığının yanı sıra çeviriler yaptı. Aynı zamanda
ressamdır.
Önce Aşk İhtiyacı romanıyla tanındı. Şişli Hayatı’nda
aşkı ve cinselliği yürekli bir biçimde anlattı. Aşk, kitaplarının başlıca
konusu oldu. Romanlarında dönemin sosyal koşullarını, cinselliği, Osmanlı’nın
son yıllarını, Avrupa’yla ilgili düşüncelerini de aktardı.
“Artık yaşamda olmayan yazarın şiirsel dili, akıcı anlatımıyla
roman bir solukta okunup bitiyor. Geriye ince bir hüzün kalıyor.” (Nevra Bucak)
”Orhan Mithat, Halide Edip, Reşat Nuri, Hüseyin Rahmi gibi
yazarlarla aynı tarihlerde yayımlıyor romanlarını. Bu yazarlar iyi kötü
tanınıyorlar bugün. Ama nedense Orhan Midhat unutulmuş bir yazar. Yazarlık
hünerlerini karşılaştıracak değilim elbette, ama Midhat gibi başka yazarların
da unutulması, bir dönemin edebiyatını tam anlamıyla kavrayamamak anlamına da
geliyor. (…)
“Değişik konulardaki düşüncelerini, kimi zaman romanın önüne
geçmek pahasına paylaşıyor okurla. Uzun, ama hiç de sıkıcı olmayan tasvirlerle
İstanbul’un bir dönemini betimleyen Midhat, daha çok diyaloglara yaslanarak
aktarıyor kahramanlarının düşünce dünyasını ve psikolojisini. Bunda başarılı
olduğunu söylemek lazım.” (Vecdi Erbay)
ESERLERİ:
ROMAN: Şişli Hayatı (yeni bas. 2005,
günümüz Türkçesine çev. İsmet Nadir Atasoy), Meçhul Kan, Aşkı İhtiyaç (Aşk
İhtiyacı adıyla yeni bas. 2005, günümüz Türkçesine çev. İsmet Nadir Atasoy),
Genç ve Güzel, Hıyanet.
DİĞER: İçtimaî İnkılâplar (1909), İktisadî
İlletlerimiz.
HAKKINDA: Afşin Oktay - Kemal Bağlum /
Biyografiler Ansiklopedisi (1959), Vecdi Erbay / Bir Zamanlar İstanbul ve Aşk
(Özgür Politika, 17.7.2005), İnci Barbaros Gürel / Şişli Hayatı önsözü (2005),
Nevra Bucak / Seksen Yıl Öncesinden Bir İstanbul Romanı (Cumhuriyet Kitap,
19.1.2006).