Orhan Birgit

Devlet Adamı, Gazeteci, Siyasetçi, Yazar

Doğum
Ölüm
16 Ekim, 2019
Eğitim
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Gazeteci, yazar, siyaset ve devlet adamı, Milletvekili, CHP-MSP Koalisyon Hükümetinde Turizm ve Tanıtma Bakanı (D. 1927, Kars – Ö. 16 Ekim 2019, İstanbul). İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesini bitirdi. Öğrencilik yıllarında gazeteciliğe başlayarak Ulus gazetesinin İstanbul temsilciliğini yaptı. Dünya ve Yeni Sabah gazetelerinde istihbarat şefi, haber müdürü olarak çalıştı. 1955'te arkadaşlarıyla birlikte Devir dergisini çıkarmaya başladı. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)’nde ocak, ilçe başkanlıkları, İstanbul İl Yönetim Kurulu üyeliği yaptı. Meşhur Tan Gazetesi ve Matbaasının tahrip edildiği baskını düzenleyen ekibin liderleri arasında yer aldı. 6-7 Eylül 1955 Olayları’nda Kıbrıs Türktür Derneği üyesi olduğu için tutuklandı ve sıkıyönetim mahkemesinde yargılanarak aklandı.

Orhan Birgit, sonraki yıllarda arkadaşlarıyla birlikte haftalık Kim dergisini çıkarmaya başladı (1958) ve bu dergi ile de siyasi mücadelesini uzun yıllar sürdürdü. Kim dergisi 1959 yılında, “Pulliam Davası”yla ilgili olarak, Demokrat Parti (DP) iktidarınca kapatıldı. Birgit bu dergiyi 1960'tan sonra yeniden çıkarmaya başladı ve 1965'te milletvekili seçilinceye kadar yayımını sürdürdü. 28 Nisan 1960’ta dönemin iktidarı tarafından TBMM Tahkikat Komisyonuna sevkedildi, 19 Mayıs 1960 gününe kadar gözetim altında tutuldu.

Birgit, ilk kez 1955'te Cumhuriyet Halk Partisi (CH.P) listesinden İstanbul Milletvekili seçilerek TBMM’ye girmişti. 1969 ve 1973 seçimlerinde Ankara’dan milletvekili seçildi. CHP Parti Meclisi ve Merkez Yönetim Kurulu üyeliği ile parti sözcülüğü yaptı. 1974’te Bülent Ecevit'in başkanlığında kurulan CHP-MSP Koalisyon Hükümetinde Turizm ve Tanıtma Bakanlığı ile hükümet sözcülüğüne getirildi. Ecevit Hükümetinin istifasından sonra yeniden CHP Merkez Yönetim Kurulu üyeliği ve genel sekreter yardımcılığı yaptı.

Orhan Birgit, 12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra yeniden gazeteciliğe başlayarak Dünya gazetesinin yayın yönetmenliğini, Hürriyet gazetesinin danışmanlığını yaptı. Yeni Günaydın gazetesinde önce köşe yazıları yazdı, daha sonra gazetenin genel yönetmenliğini ve başyazarlığını üstlendi. Hürriyet Vakfı ile Aydın Doğan Vakfının Yürütme Kurulu başkanlıklarını yaptı. Eskişehir Anadolu Üniversitesi ile İstanbul Galatasaray Üniversitesi İletişim fakültelerinde öğretim görevlisi olarak çalıştı.

Birgit, 1991 yılında Demokratik Sol Parti (DSP) İstanbul 5. Bölgeden milletvekili adayı olduysa da seçilemedi. Bundan sonra Cumhuriyet gazetesinde köşe yazarlığı yaptı ve İstanbul Bilgi Üniversitesinde medya iletişim sistemleri üzerinde dersler verdi. Kendisine Anadolu Üniversitesi Senatosunca “Onursal Doktorluk” payesi verildi.

 

Vefatı:

 

Gazeteci-yazar Orhan Birgit, 16 Ekim 2019 günü İstanbul’da vefat etti. Birgit, kurucularından olduğu Basın Konseyi'nin 2011-2013 yılları arasında başkanlığını yaptı.

Basın Konseyi, Birgit’in vefatını üzüntüyle karşıladıklarını belirterek, “Basın Konseyi olarak, kurucularımızdan ve eski başkanımız Orhan Birgit'e Allah'tan rahmet, kederli ailesine, basın camiasına, siyasetteki yol arkadaşlarına baş sağlığı diliyoruz” mesajını paylaştı.

İki yakın arkadaş, birlikte son yolculuğa uğurlandı. Biri CHP eski milletvekili, İstanbul il eski başkanı ve önceki dönem İmar ve İskan bakanı Ali Topuz, diğeri önceki dönem Turizm Bakanı, Basın Konseyi Yüksek Kurulu Üyesi Orhan Birgit.

Birkaç gün ara ile vefat eden iki eski siyasi için ilk tören İstanbul Süreyya Operası'nda yapıldı. Törene CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun yanısıra tüm parti teşkilatı katıldı. Kılıçdaroğlu yaptığı konuşmada, birlik beraberliğin önemine dikkat çekti, "Türkiye'nin şu an en çok buna ihtiyacı var" dedi.

Orhan Birgit'in eşi Gülsen Birgit duygulu anlar yaşadı. "Sözün bittiği yerin sırasının bana geleceğini hiç düşünmemiştim. O benim eşimdi, sevgilimdi, hocamdı, arkadaşımdı, dostumdu. Ali Topuz'un cenazesine katılmayı kafasına koymuştu ama bu şekilde olacağını düşünmemişti" dedi.

Birgit ve Topuz, Marmara İlahiyat Camii'nde öğlen namazına müteakip kılınan cenaze namazının ardından toprağa verildi.

 

ESERLERİ:

 

Evvel Zaman İçinde (2005), Kalbur Saman İçinde (2012).

 

KAYNAKÇA: Türkiye Ansiklopedisi 4 (1974), Emin Çölaşan / Orhan Birgit’in Kitabı (Hürriyet, 24.12.2005), Sefa Kaplan / Fahri Korutürk Nasıl Cumhurbaşkanı Seçildi (Hürriyet, 25.12. 2005), Usta gazeteci Orhan Birgit vefat etti (hürriyet.com.tr, 16 Ekim 2019), Orhan Birgit ve Ali Topuz son yolculuklarına uğurlandı (aa.com.tr, cnnturk.com,17.10.2019), Ali Topuz ve Orhan Birgit defnedildi  (gazeteduvar.com.tr, 17.10.2019).

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör