Hukukçu, şair (Ö. 1326’dan sonra). Osman Gazi adına ilk hutbeyi okuyan kişi olarak ünlüdür. Karamanlı olup Şeyh Edebali’nin damadı ve Osman Gazi’nin bacanağıdır. Şeyh Edebali’den tefsir, hadis ve fıkıh okudu; ona mürit oldu ve tasavvuf terbiyesini onun yanında tamamladı. Osman Gazi ile birlikte savaşlara katıldı ve gazilere imamlık yaptı. Osman Gazi tarafından Karacahisar şehri kadılığına ve kiliseden çevrilen caminin imamlığına getirildi. Burada onun adına ilk cuma hutbesini okudu. Kaynaklara göre bu hutbe Osmanlıların istiklâl alameti olarak okunan ilk hutbedir. Osman Gazi fethettiği yerleri beşe bölerek Bilecik’i kayınpederinin idaresine bırakmıştı. Bunun üzerine Dursun Fakih, Edebali’nin yanında kaldı ve onun vefatı üzerine makamına geçerek fetva işlerini yürüttü. Yunus Emre, Âşık Paşa ve Gülşehri ile çağdaş olan Dursun Fakih, ayrıca Osmanlı devrinin ilk şairlerindendir. Ona nisbet edilen tek eser olarak tanınan Gazavatnâme, edebi özelliğinden ziyade dinî mahiyeti ve eski Anadolu Türkçesine ait ilk örneklerden biri olması bakımından önemlidir.
HAKKINDA: A. Süheyl Ünver / Osmanlıların İlk
İstiklâl Hutbesini Okuyan Dursun Fakih (Tarih Dünyası Dergisi, II / 12, 1950,
s. 495-497), Sâdettin Buluç / Dursun Fakih’in Gazavatnâmesi (X. Türk Dil
Kurultayında Okunan Bilimsel Bildiriler 1963, 1964, s. 11-22), Safa Öcal /
Dursun Fakih (Türk Dünyası Araştırmaları I / 6, 1980, s. 117-130), Hasan Aksoy
/ Dursun Fakih (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi, 1976, s. 2, s. 387) – TDV
İslâm Ansiklopedisi, c. 10, 1994, s. 7-8).
