İbrahim Çallı

Ressam

Doğum
Ölüm
Eğitim
Sanayi-i Nefise Mektebi (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)

Ressam (D. Çal / Denizli, 1881 – Ö. İstanbul, 1960). İlk ve ortaöğrenimini Çal ve İzmir’de tamamladı. İlk resim derslerini, 1899’da as­keri okula girmek için geldiği ve çeşitli işler yapmak zorunda kaldığı İstan­bul'da, Vefa Lisesi öğrencilerine resim dersleri veren bir öğretmenden aldı. Da­ha sonra, Kapalıçarşı'da çalışan ressam Ruben Efendi'den resim öğrendi. Bu sı­ralarda tanıştığı Şeker Ahmet Paşa'nın oğ­lu İzzettin Bey'in aracılığı ve yönlendirme­siyle 1906’da Sanayi-i Nefise Mektebi (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi)'ne girdi. Öğrenim süresi altı yıl olan bu okulu üç yıllık bir öğrenimden sonra birincilikle bitirdi (1909).

Ertesi yıl, Maarif Nezareti'nin açtığı bir yarışmayı Çıplak adam ve Harekât Ordusu'nun Muhafız Alayı'ndan Maksut Çavuş adlı resimleriyle kazandı ve Hikmet Onat, Ali Sami Boyar, ve Ruhi Arel’le birlikte burslu olarak Fransa’ya gönderildi. Paris Güzel Sanatlar Yüksekokulu’nda Fernand Cormon'un atölyesinde dört yıl re­sim çalıştı. Birinci Dünya Savaşı çıkınca yurda döndü ve Sanayi-i Nefise Mektebi'nde Vallaury'nin yardımcısı olarak çalışmaya başladı. Bir süre sonra da atölye öğretmenliğine getirildi. 1917’de Harbiye Nazırı Enver Paşa’nın emriyle Şişli’de, savaş resimleri yapmak  amacıyla kurulan atölyede Hikmet Onat, Ruhi Arel, Avni Lifij, Namık İsmail gibi isimlerle birlikte çalıştı.. 1947’de emekli oluncaya kadar görev yaptığı İstanbul Dev­let Güzel Sanatlar Akademisi’nde adına açılan atölyede resim öğretti ve araların­da Şeref Akdik, Refik Epikman, Elif Naci, Mahmut Cuda, Muhittin Sebati, Ali Çele­bi, Zeki Kocamemi’nin de bulundukları birçok ressamın yetişmesinde etkili oldu. Güzel Sanatlar Birliği'nin kurucuları arasında yer aldı.

Çallı, Türk resminde "1914 kuşağı", "Türk izlenimcileri" ya da ötekilerine oran­la daha yaygın ünü nedeniyle "Çallı kuşağı" olarak bilinen ressam grubunun en öz­gün temsilcilerindendir. Çallı’nın yanında, Nazmi Ziya Gören, Hikmet Onat, Ruhi Arel, Avni Lifij, Namık İsmail gibi izlenimci anlayışa sahip ressamların bulunduğu grup, “Galatasaray Sergileri” adıyla anılan ve büyük ilgi uayandıran ilk resim sergilerini açtı. Çallı, 1927'de İstanbul’da bulunan Rus ressam Aleksis Griçenko'nun etkisiyle izlenimci teknikten uzaklaşarak, onun grafiğe yakın şematik desenini ve az karışımlı renk anlayışını benimsedi.. Mevleviler adlı dizisi, bu etkiyle oluştu. Kısa süre sonra izlenimci anlayışa dönen Çallı, sanat yaşamının sonu­na kadar bu anlayışa bağlı kaldı. Gerçek izlenimciliğin dönüştürülmüş bir biçimi üzerine kurulan bu anlayış, "akademik" olarak da nitele­ndirilir.

Manzara, portre, natürmort, eviçi gibi resim türlerinde ürünler verdi. Türk res­minde o zamana kadar görülmemiş nü (çıplak figür) türünün ilk örnekleri de onundur. Türk Topçulannın Mevzie Girişi (Mimar Si­nan Üniversitesi Resim ve Heykel Müzesi, 1917) adlı yapıtı da Türk resminin ilk bü­yük boyutlu kompozisyonları arasında yer alır. Sanat yaşamının ilk evresinde (1914-23) baloları, ada gezintilerini, çıplak ­kadın figürlerini ve çevresindeki ünlü­lerin portrelerini resmetti. Dengeli bir kompozisyon kaygısının sezildiği bu dö­nem ürünlerinde, siyah ve kahverengi gi­bi koyu renklerden arınmış bir palete ve özgür bir fırça işçiliğine sahip olduğu gö­rülür.

1923'ten sonra, manzara ve natürmort­larının yanı sıra Atatürk inklaplarını ve özellikle Kurtuluş Savaşı'nı konu alan re­simler yaptı. Mimar Sinan üniversitesi Re­sim ve Heykel Müzesi'nde bulunan İstik­lal Savaşı'nda Zeybekler (1923), Atatürk Portresi (1935), Süvariler (1936), Hatay'ın Anavatana Hasreti (1938) gibi bu dönem ürünlerinin başlıcalannda.izlenimci teknik­ten göreli olarak uzaklaşarak, daha gele­neksel bir yaklaşımı benimsedi. Son yıllarında ise, en tanınmış yapıtları arasında yer alan Manolyalar vb. gibi natürmortlar yaptı.

HAKKINDA: İbrahim Alaeddin Gövsa / Türk Meşhurları (1946), Nüzhet İslimyeli / Türk Plastik Sanatçıları Ansiklopedisi (1971), Hüseyin Gezer - Nurullah Berk / Elli Yılın Türk Resim ve Heykeli (1973), Adnan Turanî / Batı Anlayışına Dönük Türk Resim Sanatı (1984), Büyük Larousse (c. 5, s. 2553, 1986), Ana Britanica (c. 6, s. 300-301, 1987), Sezer Tansuğ / Resim Sanatının Tarihi (1999).

 

FOTO GALERİ

İLGİLİ BİYOGRAFİLER

Devamını Gör